Premia gwarancyjna na zakup mieszkania

Co to jest książeczka mieszkaniowa?

Nie jest dla nikogo tajemnicą, że zakup mieszkania stanowi olbrzymi wydatek, na który, niestety, zwłaszcza w obecnych czasach, nie każdego stać. Stanowi to niewątpliwie bardzo doniosły problem społeczny, istniejący jednak od zawsze, który Państwo próbuje rozwiązać na rozmaite sposoby. Jednym z nich, już od lat pięćdziesiątych XX wieku, było wprowadzenie systemu celowego oszczędzania na książeczkach mieszkaniowych z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe zgromadzonego na nich wkładu wraz z oprocentowaniem oraz państwową „gratyfikacją” w postaci premii gwarancyjnej za systematyczne oszczędzanie.

Celem książeczek mieszkaniowych było powolne, aczkolwiek systematyczne (z reguły comiesięczne wpłaty) gromadzenie środków pieniężnych po to, aby w odpowiednim momencie przeznaczyć je – likwidując jednocześnie książeczkę - na wkład mieszkaniowy bądź budowlany w spółdzielni mieszkaniowej, z czasem również na zakup odrębnej własności lokalu, niekoniecznie przy współuczestnictwie spółdzielni mieszkaniowej.

Książeczka mieszkaniowa jest zatem formą oszczędzania podobną do lokaty bankowej lub odkładania pieniędzy na kasę mieszkaniową, jednakże w istocie stanowi ona imienny dowód posiadania wkładu oszczędnościowego gromadzonego na rachunku bankowym z przeznaczeniem na cele mieszkalne. Przyjemny dodatek do wszelkich korzyści związanych z posiadaniem książeczki mieszkaniowej stanowi fakt, iż od zgromadzonych na niej środków nie jest pobierany podatek od zysków z oszczędności.

Co to jest premia gwarancyjna?

Jak już wyżej zasygnalizowano, premia gwarancyjna stanowi swoisty „bunus”, dodatek przyznawany przez Państwo do oszczędności zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych wydanych przed 24 X 1990 r., na których gromadzone były środki pieniężne, przez co najmniej pięć lat od dnia założenia książeczki. Najogólniej rzecz ujmując, premia wypłacana jest w sytuacji, gdy poniosło się pewne nakłady budowlane, czy to w związku z zakupem nowego mieszkania od spółdzielni czy developera albo zakupem mieszkania na rynku wtórnym. Szczegółowo materia premii gwarancyjnej została uregulowana w ustawie z 30 XI 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom udzielonych premii gwarancyjnych.

Należy podkreślić, że od momentu wydania ustawy został zawężony zakres przedmiotowy czynności uprawniających do wypłaty premii gwarancyjnej, a mianowicie od 24 IV 2001 r. nie jest już wypłacana osobom wykupującym mieszkanie zakładowe, komunalne.

Kiedy uzyskasz premię gwarancyjną?

Premia gwarancyjna stanowi sumę pieniężną wypłacaną „extra” po zlikwidowaniu książeczki mieszkaniowej, w związku z przeznaczeniem zgromadzonych na niej środków bezpośrednio na – generalnie mówiąc – zakup mieszkania. Nie oznacza to jednak, że dostanie ją każdy, kto wypłaca środki z rachunku oszczędnościowego. Aby tak się stało likwidacja książeczki musi być związana z nabyciem mieszkania lub domu jednorodzinnego w jeden z wyliczonych niżej sposobów. Przysługuje zatem z chwilą:

- uzyskania spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego (lokatorskiego, własnościowego) lub odrębnej własności lokalu w spółdzielni mieszkaniowej;

- nabycia, w drodze zakupu lub zamiany, spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;

- nabycia, w drodze zakupu lub zamiany, odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego;

- przystąpienia do użytkowania wybudowanego własnego domu jednorodzinnego;

- uzyskania własności domu jednorodzinnego lub odrębnej własności lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, w związku z wykonaniem umowy zobowiązującej właściciela gruntu do wybudowania na tym gruncie domu jednorodzinnego lub budynku wielorodzinnego, bądź w związku z budową budynku wielorodzinnego na gruncie stanowiącym własność właściciela książeczki mieszkaniowej;

- uzyskania odrębnej własności lokalu mieszkalnego powstałego w drodze nadbudowy, przebudowy lub rozbudowy budynku mieszkalnego bądź pomieszczeń niemieszkalnych;

- uzyskania własności domu jednorodzinnego lub odrębnej własności lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, wybudowanym przez spółdzielnię mieszkaniową w celu przeniesienia na jej członków ich własności;

- wpłacenia kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, w wysokości przekraczającej 3 % wartości odtworzeniowej lokalu, którego budowa była sfinansowana przy udziale kredytu zaciągniętego w Banku Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego lub w ramach realizacji rządowych programów popierania budownictwa mieszkaniowego (kaucja wpłacana przez najemcę TBS – u);

- dokonania wpłaty przez tzw. partycypanta w związku z umową o najem lokalu zawartej z Towarzystwem Budownictwa Społecznego, w wysokości nie niższej niż 20 % ostatecznych kosztów budowy, przypadających na dany lokal;

- całkowitej spłaty zadłużenia obciążającego lokal właściciela książeczki mieszkaniowej powstałego w związku z kredytem mieszkaniowym udzielonym i spłacanym na warunkach określonych przez Radę Ministrów - art. 1 ust. 2 ustawy;

- dokonania remontu polegającego na wymianie okien lub instalacji gazowej lub instalacji elektrycznej w lokalu mieszkalnym lub domu jednorodzinnym, którego właścicielem jest właściciel książeczki mieszkaniowej, lub do którego przysługuje właścicielowi książeczki mieszkaniowej spółdzielcze prawo do lokalu lub domu jednorodzinnego;

- dokonania przez właściciela książeczki mieszkaniowej wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej kwoty należnej za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o likwidację książeczki, pod warunkiem że kwota wydatków wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej poniesionych w okresie 24 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o likwidację książeczki na remont części wspólnych budynku, w którym znajduje się lokal mieszkalny, z tytułu posiadania którego powstał obowiązek świadczeń na fundusz remontowy - w części odpowiadającej udziałowi właściciela książeczki w kosztach remontów nieruchomości wspólnej, ustalonego uchwałą wspólnoty mieszkaniowej lub uprawnionego organu spółdzielni mieszkaniowej - jest co najmniej równa tej wpłacie.

Dokonanie powyższych czynności uprawnia właściciela książeczki mieszkaniowej do uzyskania premii gwarancyjnej, jednakże jedynie wtedy, gdy nabyte we wskazany wyżej sposób mieszkania lub domy jednorodzinne znajdują się na terytorium Polski. Zatem kupno mieszkania np. w Czechach nie uprawnia do uzyskania premii gwarancyjnej. Istnieje jeszcze jeden bardzo ważny warunek uzyskania premii. Kupienie mieszkania lub domu jednorodzinnego, a także nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej na rynku wtórnym (od kogoś kto poprzednio był jego właścicielem) do spółki z inną osobą wyklucza możliwość uzyskania premii gwarancyjnej. Oznacza to, że np. konkubenci, chcący wspólnie kupić mieszkanie nie otrzymają premii gwarancyjnej nawet, jeżeli obydwoje będą posiadali książeczki mieszkaniowe. Dlatego należy zapamiętać, że nabycie lokalu na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, tzn. wtedy, gdy można określić jaki kto ma udział w rzeczy, uwzględniając jego wkład finansowy w nią, nie korzysta, w sumie zupełnie bezzasadnie, z pomocy finansowej Państwa. Nie dotyczy to oczywiście małżonków, którzy złączeni wspólnością ustawową kupują razem mieszkanie. Mieszkanie takie bowiem nie będzie stanowiło współwłasności w częściach ułamkowych, a jedynie wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków, który stanowi współwłasność w częściach idealnych.

Jakich formalności należy dokonać, aby móc otrzymać premię gwarancyjną?

Podstawowym warunkiem uzyskania premii gwarancyjnej jest złożenie wniosku o jej wypłatę wraz z wnioskiem o likwidację książeczki mieszkaniowej w terminie zawitym (o tym co znaczy termin zawity w artykule "Gdy Twoje prawo wygasło, czyli o tym czym jest termin zawity?" ) 90 dni od uzyskania możliwości ubiegania się o premię gwarancyjną, o których był mowa powyżej. Oznacza to, że z upływem tego terminu właściciel książeczki mieszkaniowej będzie mógł zlikwidować książeczkę, czyli żądać wypłaty zgromadzonych na niej środków pieniężnych wraz z oprocentowaniem, jednakże premii gwarancyjnej nie uzyska, np. złoży wniosek po upływie 4 miesięcy od kupna mieszkania, czyli od daty sporządzenia aktu notarialnego. Wniosek składa się w banku, który prowadził obsługę rachunku oszczędnościowego, na który wydana była książeczka. Do wniosku bezwzględnie należy dołączyć dokumenty potwierdzające powstanie prawa do uzyskania premii gwarancyjnej, a więc:

- sporządzone w formie aktów notarialnych umowy kupna lokali mieszkalnych, domów jednorodzinnych, umowy przeniesienia spółdzielczych własnościowych praw do lokali lub do domów jednorodzinnych w spółdzielniach mieszkaniowych, umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu;

- zaświadczenia wydane przez właściwe organy o braku sprzeciwu do przystąpienia do użytkowania nowo wybudowanego domu jednorodzinnego lub gdy są wymagane – decyzje o pozwoleniu na użytkowanie budynku;

- dowody wpłaty kaucji zabezpieczającej przez najemcę lokalu w TBS-ie lub wpłaty przez osobę zawierającą z TBS – em umowę o partycypację.

W przypadku jeżeli wniosek o wypłatę premii gwarancyjnej nie będzie należycie udokumentowany, tzn. dołączone do niego dokumenty nie będą niezbicie dowodzić, że dla właściciela książeczki mieszkaniowej powstało prawo do otrzymania premii albo gdy określone dokumenty w ogóle nie zostaną dołączone, wówczas bank wyznaczy posiadaczowi książeczki dodatkowy termin do uzupełnienia dokumentacji, nie dłuższy jednak niż 30 dni od dnia złożenia wniosku o wypłatę premii gwarancyjnej. Jeżeli w ciągu tego terminu nie zostanie odpowiednio udokumentowane prawo do premii, bank zwraca złożony wniosek bez rozpatrzenia. Wniosek taki można oczywiście ponownie złożyć, jednakże należy mieć na względzie bezwzględnie obowiązujący termin 90 dni od dokonania czynności uprawniającej do podjęcia premii, po upływie którego o premię ubiegać się już nie można.

Czy premia gwarancyjna może być wypłacona zanim zostanie ukończona budowa domu jednorodzinnego lub lokalu, który ma objąć właściciel książeczki mieszkaniowej?

Zasadniczo premia gwarancyjna wypłacana jest wtedy, gdy właściciel książeczki mieszkaniowej ma już klucz w ręce, czyli gdy jest już właścicielem mieszkania lub domu jednorodzinnego. W każdym razie na pewno w sytuacji, gdy budynek, w którym ma objąć mieszkanie albo dom jednorodzinny, w którym ma zamieszkać, został już wybudowany.

Wówczas, jak już wyżej powiedziano, ma prawo, po przedstawieniu odpowiednich dokumentów, ubiegać się o premię.

Istnieje jednak możliwość przyznania na wniosek właściciela książeczki mieszkaniowej premii gwarancyjnej także przed ukończeniem budowy. W zależności od tego, kto prowadzi inwestycję, temu będą udostępnione środki pieniężne. I tak:

właścicielowi książeczki premia zostanie wypłacona, jeżeli:
- budowa jego własnego domu będzie zaawansowana w wysokości co najmniej 20 % jej wartości kosztorysowej;

- przebudowa, nadbudowa lub rozbudowa budynku mieszkalnego lub lokali niemieszkalnych osiągnie taki stopień zaawansowania, który będzie odpowiadał 50 % wartości kosztorysowej mającej powstać w wyniku prac odrębnej własności lokalu;

inwestorowi zostanie przekazana premia, jeżeli:
- właściciel książeczki mieszkaniowej wniesie co najmniej 50 % wartości wymaganego przez spółdzielnię mieszkaniową wkładu budowlanego lub mieszkaniowego;

- właściciel książeczki mieszkaniowej wpłaci co najmniej 50 % wartości kosztorysowej lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, budowanego w związku z umową podpisana przez niego z właścicielem gruntu, który zobowiązał się wybudować na nim budynek, a następnie przenieść na właściciela książeczki odrębną własność lokalu w domu wielorodzinnym lub własność wybudowanego domu jednorodzinnego;

- właściciel książeczki będący stroną umowy z TBS – em wniesie co najmniej 50 % kwoty partycypacji;

osobie wskazanej przez właściciela książeczki mieszkaniowej instytucji ustawowo upoważnionej do udzielania kredytów, w przypadku udzielenia przez tę instytucję właścicielowi książeczki mieszkaniowej kredytu przeznaczonego na sfinansowanie: 

W przypadku wypłacenia kwoty premii gwarancyjnej inwestorowi, zaliczona ona zostanie na poczet obciążających właściciela książeczki mieszkaniowej opłat z tytułu wybudowania lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Jakie warunki musza być spełnione, aby mogła zostać wypłacona premia gwarancyjna przed ukończeniem inwestycji?

Podstawowe warunki do wypłaty premii w rozpatrywanym przypadku zostały określone powyżej, jako określony stopień zaawansowania budowy albo wpłata przez właściciela książeczki procentowo określonej wartości kosztorysowej realizowanej inwestycji budowlanej. Jest to uzasadnione tym, iż zasadniczo premia gwarancyjna jest formą państwowej dotacji, otrzymywanej po „wyłożeniu” przez właściciela książeczki sumarycznej kwoty kosztów nabycia lokalu i po uzyskaniu przez niego jego własności. W tym zaś przypadku do nabycia jeszcze nie doszło, zaś uprawnionemu przysługuje jedynie ekspektatywa, czyli zagwarantowana prawem możliwość domagania się przeniesienia własności lokalu mieszkalnego lub budynku od inwestora, inaczej mówiąc właściciel książeczki oczekuje na lokal i ma sądową możliwość realizacji swoich oczekiwań.

Do uzyskania premii niezbędne są:

• wniosek właściciela książeczki o wypłatę premii oraz o likwidację książeczki,

• dołączone do wniosku dokumenty potwierdzające spełnienie warunków
  w zakresie wymogu zaawansowania budowy lub wpłaty określonej sumy pieniężnej; jeżeli budowę realizuje inwestor, konieczne jest uzyskanie wystawionego przez niego zaświadczenia, potwierdzającego poniesienie wymaganych nakładów,

• konieczność legitymowania się dokumentami wystawionymi nie wcześniej niż na 30 dni przed złożeniem wniosku o wypłatę premii,

• udzielenie upoważnienia inwestorowi prowadzącemu budowę do zwrotu wypłaconej premii gwarancyjnej w przypadku wycofania przez właściciela książeczki środków finansowych na wkład budowlany, mieszkaniowy lub na budowę domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej bądź wycofania wszelkich innych wpłat, od dokonania których uzależniona była „przedterminowa” wypłata premii gwarancyjnej,

• jeżeli premia ma być wypłacona na wniosek właściciela książeczki, któremu przysługuje ekspektatywa odrębnej własności lokalu w związku z podpisaniem ze spółdzielnią mieszkaniową umowy o budowę lokalu, jest on zobligowany do pisemnego zobowiązania się do zwrotu pobranej premii gwarancyjnej w terminie 30 dni od zbycia ekspektatywy odrębnej własności lokalu, a po tym terminie od kwoty wypłaconej premii naliczane są odsetki ustawowe, czyli krótko mówiąc w sytuacji gdy oczekującym na lokal nie będzie już właściciel książeczki.

• w przypadku udzielenia premii osobie wskazanej przez właściciela książeczki mieszkaniowej: przedstawienie przez właściciela umowy kredytu, złożenie przez właściciela książeczki mieszkaniowej pisemnego upoważnienia udzielonego instytucji ustawowo upoważnionej do udzielania kredytów, o której mowa w ust. 1 pkt 3, do zwrócenia, za pośrednictwem banku, o którym mowa w art. 3 ust. 3, równowartości przekazanej premii gwarancyjnej - w przypadku rezygnacji właściciela książeczki mieszkaniowej z wykorzystania udzielonego kredytu i rozwiązania umowy kredytu przed dokonaniem przez instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów wypłaty otrzymanej premii gwarancyjnej na zasadach określonych w pkt 1 lit. c,   złożenie przez właściciela książeczki mieszkaniowej pisemnego zobowiązania do zwrócenia, za pośrednictwem banku, o którym mowa w art. 3 ust. 3, równowartości przekazanej premii gwarancyjnej w terminie 30 dni od dnia rozwiązania umowy kredytu, a po upływie tego terminu wraz z odsetkami ustawowymi - w przypadku rezygnacji właściciela książeczki mieszkaniowej z wykorzystania udzielonego kredytu i rozwiązania umowy kredytu po dokonaniu przez instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów wypłaty otrzymanej premii gwarancyjnej na zasadach określonych w pkt 1 lit. c.
  

Czy właściciel książeczki mieszkaniowej, który zwrócił premię gwarancyjna może ubiegać się o nią po raz drugi?

Istnieje możliwość ponownego ubiegania się o premię gwarancyjną, jednakże z pewnym zasadniczym ograniczeniem. Można dokonać tego jedynie w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym powstał obowiązek zwrotu premii gwarancyjnej. Poza tym, oczywiście, właściciel książeczki musi złożyć wniosek o jej wypłatę wraz odpowiednimi dokumentami potwierdzającymi prawo do jej otrzymania, o czym była mowa wyżej. Dotyczy to zarówno sytuacji, w której ubiega się o premię już po nabyciu lokalu, jak i sytuacji, kiedy przysługuje mu ekspektatywa jego uzyskania. Ponowna wypłata premii gwarancyjnej może nastąpić tylko jeden raz.

W jakiej wysokości przysługuje premia gwarancyjna?

Wysokość premii gwarancyjnej oblicza bank, w którym posiadacz książeczki mieszkaniowej miał prowadzony rachunek oszczędnościowy z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe. Sposób wyliczania wysokości premii gwarancyjnej jest dość skomplikowany, dlatego warto skorzystać z wyliczenia przeprowadzonego przez bank. Pierwsze takie wyliczenie jest darmowe, natomiast kolejne kosztują już ok. 25 zł.

Premia gwarancyjna przysługuje od wpłat na rachunek oszczędnościowy, wnoszonych w latach (kwartałach), dla których wzrost ceny 1 m 2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ogłoszonej ostatnio przed dniem złożenia wniosku, w stosunku do ceny 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego właściwej dla roku (kwartału) wniesienia wpłat, jest wyższy od oprocentowania tych wpłat. Bank stosuje dwie tabele oprocentowania wkładów: tzw. "małe" i "duże" odsetki. Według małych odsetek kapitalizowane są wkłady na książeczkach założonych do 31 grudnia 1982 roku. "Duże" odsetki przysługują zaś od wkładów, które znajdują się na książeczkach założonych po 1 stycznia 1983 r, jednakże książeczka założona przed 1983 r., na której środki były oszczędzane ponad 5 lat również korzystają z wyższego oprocentowania.

 W zasadzie przybliżoną wysokość premii gwarancyjnej można sobie samodzielnie policzyć, stosując poniższą zasadę:

W momencie otrzymania premii gwarancyjnej posiadacz książeczki powinien być w stanie zakupić co najmniej tyle metrów kwadratowych powierzchni użytkowej budynku (ustalanej według średnich cen), ile był w stanie zakupić w dniu wpłaty. Czyli należy obliczyć ile metrów byłby w stanie kupić w dniu każdej wpłaty, zsumować te dane, pomnożyć przez aktualną cenę metra kwadratowego i różnica pomiędzy uzyskaną wartością, a wartością zgromadzonych na rachunku oszczędnościowym środków wraz z oprocentowaniem stanowi przybliżoną wysokość premii gwarancyjnej, którą otrzymamy.

Istnieje jednak poważne ograniczenie w zakresie wysokości przyznawanych premii. Jest ona bowiem liczona tylko dla wkładów, które maksymalnie pokrywają koszty budowy mieszkania o powierzchni 55 m2 i domu jednorodzinnego o powierzchni 70 m2, co oznacza, że od sum zgromadzonych na rachunku powyżej tych wartości, premia gwarancyjna naliczana nie jest.

Należy jeszcze dodać, że przeciętne wypłaty z tytułu premii gwarancyjnej wynoszą ok. 7 – 9 tys. zł i są wypłacane do ok. 4 tygodni od dnia złożenia wniosku o wypłatę premii i likwidację książeczki mieszkaniowej.

Czy premia może zostać wypłacona na rzecz innej osoby niż właściciel książeczki mieszkaniowej?

Prawa związane z książeczka mieszkaniową mogą być jednak scedowane na inną osobę. Ale tutaj pojawia się istotne ograniczenie co do kręgu podmiotów, na które można je przenieść. A mianowicie, cesja może nastąpić jedynie na osoby najbliższe właściciela książeczki, czyli: dzieci, małżonka, rodzeństwo i rodziców. Nie oznacza to jednak, że można dokonać tylko jednej cesji. Może ich być więcej. Tak więc, jeżeli posiadacz książeczki chciałby przenieść prawa na swojego kuzyna, wówczas musiałby najpierw dokonać cesji na rzecz swojego rodzica, który z kolei dokonałby przelewu na swojego brata lub siostrę, którzy w konsekwencji przenieśliby prawa z książeczki na swoje dziecko. Zatem okrężną drogą, dokonując trzech umów cesji, kuzyn, zamierzający kupić mieszkanie, uzyskałby prawa dające mu możliwość ubiegania się o premię gwarancyjną.

Cesji dokonuje się w oddziale banku prowadzącej obsługę rachunku oszczędnościowego właściciela książeczki, w którym muszą stawić się wraz z dowodami osobistymi właściciel książeczki i osoba, na którą prawa mają być przelane. Koszt dokonania cesji to ok. 75 zł.

Co się dzieje po śmierci właściciela książeczki mieszkaniowej?

Książeczka mieszkaniowa stanowi dowód zawarcia umowy rachunku oszczędnościowego z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe. W związku z tym, odpowiedź na powyższe pytanie jest związana w istocie z kwestią czy wkłady oszczędnościowe na rachunku bankowym podlegają dziedziczeniu. Na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco, tzn. osoba legitymująca się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku po właścicielu książeczki mieszkaniowej (jego spadkobierca) jest uprawniony do dalszego korzystania z książeczki mieszkaniowej. Czyli może dalej oszczędzać, może wypłacić zgromadzone na niej środki jednocześnie likwidując książeczkę, może w końcu ubiegać się o premię gwarancyjną, jeżeli likwidacja książeczki pozostaje w związku z celem mieszkaniowym. Jednakże w tym miejscu należy zaznaczyć bardzo ważną rzecz. A mianowicie, posiadacz książeczki może uczynić w książeczce tzw. zapis na wypadek śmierci. Zapis taki oznacza, że środki zgromadzone na rachunku oszczędnościowym po śmierci posiadacza książeczki, mają zostać wypłacone wskazanej przez posiadacza w zapisie osobie. Skutkiem takiego zapisu będzie likwidacja książeczki z chwilą śmierci posiadacza i wypłata zgromadzonych na niej środków określonej osobie. Należy podkreślić, że w tym wypadku uprawnionemu z zapisu nie będzie przysługiwała premia gwarancyjna, nawet jeżeli zdecydowałby się na zakup mieszkania ze zgromadzonych środków. W tym miejscu należy wskazać na poważny wyjątek odnośnie możliwości dysponowania przez posiadacza książeczki sumami na niej zgromadzonymi.

Kwota zgromadzona na rachunku oszczędnościowym, którą posiadacz książeczki może zapisać określonej osobie nie może przekraczać wysokości dwudziestokrotnego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na miesiąc przed śmiercią posiadacza książeczki. Pozostała kwota zgromadzona na rachunku oszczędnościowym (oczywiście o ile jeszcze jest) wchodzi do spadku po właścicielu książeczki mieszkaniowej.

Pamiętaj, że:

• Premia gwarancyjna przysługuje jedynie od wkładów oszczędnościowych zgromadzanych na rachunku bankowym, na które została wystawiona książeczka mieszkaniowa przed 23 października 1990 r.,

• Książeczka mieszkaniowa podlega dziedziczeniu, chyba że został w książeczce uczyniony zapis na wypadek śmierci,

• Z jednej książeczki mieszkaniowej może być wypłacona tylko jedna premia gwarancyjna, ale jeżeli zamierzasz kupić mieszkanie, możesz uzyskać premię gwarancyjną z więcej niż jednej książeczki na jej zakup, np. likwidując książeczkę swoją, mamy i siostry,

• Premia przysługuje zarówno na zakup gotowego mieszkania, jak i na jego budowę – z developerem, spółdzielnią lub prywatnie;
  kupując mieszkanie na współwłasność w częściach ułamkowych albo odkupując od kogoś udział tracisz prawo do uzyskania premii,

• Jeżeli masz zamiar być najemcą lub partycypantem umowy z TBS – em, również możesz ubiegać się o uzyskanie premii gwarancyjnej,

• Termin do złożenia wniosku o wypłatę premii gwarancyjnej biegnie nieubłaganie i wynosi 90 dni od dokonania czynności uprawniającej do uzyskania premii; dlatego opieszałość w złożeniu wniosku może Cię kosztować utratę prawa do premii,

• Premia nie przysługuje od wpłat ponad wartość 55 m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i 70 m2 powierzchni użytkowej domu jednorodzinnego,

• Wypłata premii gwarancyjnej zawsze pociąga za sobą likwidację książeczki mieszkaniowej (wypłatę zgromadzonych na niej środków).

Podstawa prawna:

• Ustawa z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (tekst jednolity: Dz. U. 2003 r., Nr 119, poz. 1115 ze zmianami).

Zespół
e-prawnik.pl