Czy Spółka ma prawo do zastosowania ulgi na złe długi w VAT w przypadku zwrotnego transferu Wierzytelności (...)

Czy Spółka ma prawo do zastosowania ulgi na złe długi w VAT w przypadku zwrotnego transferu Wierzytelności (tj. wskutek odstąpienia od pierwotnej umowy sprzedaży lub sprzedaży zwrotnej Wierzytelności)?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2012r. (data wpływu 10 lutego 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy Spółka ma prawo do zastosowania ulgi na złe długi w VAT w przypadku zwrotnego transferu Wierzytelności (tj. wskutek odstąpienia od pierwotnej umowy sprzedaży lub sprzedaży zwrotnej Wierzytelności) ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2012r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy Spółka ma prawo do zastosowania ulgi na złe długi w VAT w przypadku zwrotnego transferu Wierzytelności (tj. wskutek odstąpienia od pierwotnej umowy sprzedaży lub sprzedaży zwrotnej Wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

E. F. S.A., francuska spółka posiadająca status instytucji finansowej zgodnie z prawem francuskim oraz będąca francuskim rezydentem podatkowym, będzie uczestniczyć w transakcji sekurytyzacyjnej (Transakcja Sekurytyzacyjna), w ramach której będzie nabywać wierzytelności handlowe między innymi od O. Sp. z o.o. (Polski Sprzedawca lub Spółka), a następnie odsprzedawać je do francuskiego funduszu sekurytyzacyjnego, który wyemituje certyfikaty w celu sfinansowania nabycia wierzytelności.

  1. Sprzedaż Wierzytelności
    W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Polski Sprzedawca zajmuje się sprzedażą butelek oraz innych opakowań szklanych. Sprzedaż (dostawa towarów) przez Polskiego Sprzedawcę podlega podatkowi od towarów i usług (VAT) i jest dokumentowana fakturami VAT. Płatności z tytułu sprzedaży są odroczone. Aż do momentu ich uregulowania, faktury VAT reprezentują wierzytelności handlowe Polskiego Sprzedawcy wobec jego klientów.
    W celu uzyskania finansowania, Polski Sprzedawca przystąpi do Transakcji Sekurytyzacyjnej, w ramach której będzie regularnie sprzedawał swoje wierzytelności handlowe na rzecz E. F. W konsekwencji powyższego, Polski Sprzedawca uzyska środki finansowe (w postaci ceny za sprzedane wierzytelności, zapłaconej przez E. F.) znacząco wcześniej niż w dacie wymagalności danej wierzytelności. Sprzedażą nie będą objęte wszystkie wierzytelności handlowe Polskiego Sprzedawcy, lecz jedynie te, które będą spełniać warunki uzgodnione pomiędzy Polskim Sprzedawcą a E. F. Przykładowo ? sprzedażą objęte będą wierzytelności wyłącznie wobec polskich dłużników, wierzytelności, których data płatności nie przekroczy danego terminu, etc. (Wierzytelności).
    Polski Sprzedawca będzie sprzedawał Wierzytelności co miesiąc, określonego dnia (Data Transferu). W pierwszej Dacie Transferu sprzedane zostaną: (i) Wierzytelności istniejące w tej dacie (Wierzytelności Istniejące) oraz (ii) Wierzytelności, które dopiero powstaną ? czyli zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi przez Polskiego Sprzedawcę na rzecz jego klientów ? pomiędzy tą (pierwszą) Datą Transferu a kolejną (tj. drugą) Datą Transferu (Wierzytelności Przyszłe). W kolejnych Datach Transferu, Polski Sprzedawca będzie sprzedawał wyłącznie Wierzytelności Przyszłe, tj. powstające pomiędzy daną Datą Transferu, w której dokonywana jest sprzedaż a kolejną Datą Transferu. Dla potrzeb Transakcji Serkurytyzacyjnej (oraz niniejszego wniosku) pojęcie Wierzytelności obejmuje zatem zarówno Wierzytelności Istniejące, jak i Wierzytelności Przyszłe.
    O ile nie zajdą szczególne okoliczności określone w umowie, klienci Polskiego Sprzedawcy (dłużnicy w ramach Wierzytelności) nie będą informowani o sprzedaży przez Polskiego Sprzedawcę na rzecz E. Firance Wierzytelności, z tytułu których są dłużnikami Polskiego Sprzedawcy. W konsekwencji, klienci Polskiego Sprzedawcy będą spłacać Wierzytelności na rachunek bankowy Polskiego Sprzedawcy. Kwoty spłaconych przez klientów Wierzytelności, uprzednio zbytych na rzecz E. F., Polski Sprzedawca będzie przekazywał E. F.
    Polski Sprzedawca może udzielać swoim klientom rabatów, w tym rabatów dotyczących już powstałych i zbytych na rzecz E. F. Wierzytelności. Zgodnie z ustaleniami pomiędzy Polskim Sprzedawcą a E. F., rabaty takie będą traktowane jako domniemana spłata części Wierzytelności przez klienta. Zatem Polski Sprzedawca będzie przekazywał E. F. także kwoty odpowiadające wartości rabatów (tj. wartości, o którą obniżono cenę sprzedaży ujętych na pierwotnie wystawionych przez Spółkę fakturach sprzedaży towarów, w związku z wystawieniem przez Spółkę faktur korygujących) udzielonych przez Spółkę jej klientom już po sprzedaży Wierzytelności.
    W dalszej części wniosku kwoty przekazane do E. F. przez Spółkę ? obejmujące zarówno faktyczne spłaty uzyskane przez Polskiego Sprzedawcę od jej klientów, jak i wspomniane powyżej domniemane spłaty ? będą określane jako spłaty.
    Wyżej wymienione przekazanie spłat nastąpi: (i) w drodze potrącenia z ceną należną od E. F. Polskiemu Sprzedawcy za sprzedane Wierzytelności lub (ii) poprzez faktyczną zapłatę nadwyżki spłat nad łączną kwotą nieuregulowanych należności za sprzedane Wierzytelności, należną Polskiemu Sprzedawcy od E. F.
  2. Cena za Wierzytelności i rozliczanie spłat
    Wierzytelności sprzedawane przez Polskiego Sprzedawcę na rzecz E. F. będą sprzedawane przez Polskiego Sprzedawcę za cenę wyrażoną w EURO ? odpowiadającą wartości nominalnej sprzedawanej Wierzytelności ? tzn. cena będzie równa kwocie należności wskazanej na fakturze, której dotyczy Wierzytelność, wyrażonej w złotych (obejmującej zarówno kwotę netto, jak i należny VAT), przeliczonej na euro według kursu złoty/EURO, podanego przez Bank Francji (Banque de France) i przyjętego przez strony na potrzeby sprzedaży w danej Dacie Transferu (ustalony kurs).
    Spłaty dokonywane przez klientów na rachunek bankowy należący do Polskiego Sprzedawcy w złotych, będą przekazywane do E. F. w EURO. Kurs, który będzie zastosowany do przeliczenia na EURO kwoty należnej E. F. od Polskiego Sprzedawcy jako Spłata danej Wierzytelności (tj. kwoty w złotych odpowiadającej sumie kwoty faktycznie otrzymanych przez Spółkę od jej klientów, jak również kwoty domniemanych spłat), będzie ten sam, co przyjęty dla danej Wierzytelności ustalony kurs, który był podstawą wyliczenia ceny sprzedaży tej Wierzytelności pomiędzy Polskim Sprzedawcą a E. F. Przykładowo (przykład nie stanowi elementu opisu zdarzenia przyszłego, służy jedynie zobrazowaniu mechanizmu rozliczenia transakcji), jeżeli dana Wierzytelność o wartości nominalnej 400 złotych została sprzedana przez Polskiego Sprzedawcę za cenę 100 EURO (tj. ustalony kurs wynosił 4:1 złotych/euro), to Spłata tej Wierzytelności przez klienta Polskiego Sprzedawcy w kwocie 400 złotych będzie powodować powstanie po stronie Polskiego Sprzedawcy obowiązku przekazania na rzecz E. F. kwoty 100 EURO (tj. kwoty ustalonej przy zastosowaniu ustalonego kursu dla danej Wierzytelności, niezależnie od zmian kursu złoty/euro, które mogły zajść pomiędzy sprzedażą danej Wierzytelności a jej spłatą).
    Jak wspomniano powyżej, potrącenia spłat z ceną należną za zakupione od Polskiego Sprzedawcy przez E. F. Wierzytelności będą dokonywane na bieżąco. Natomiast raz w miesiącu będzie dokonywana zapłata: (i) poprzez przepływ środków pieniężnych od Polskiego Sprzedawcy na rzecz E. F., o ile wystąpi nadwyżka spłat nad cenami sprzedaży Wierzytelności lub (ii) poprzez przepływ środków pieniężnych od E. F. na rzecz Polskiego Sprzedawcy, o ile wystąpi nadwyżka cen sprzedaży Wierzytelności nad kwotami spłat.
  3. Wynagrodzenie E. F.
    Jako wynagrodzenie za usługę świadczoną przez E. F. na rzecz Polskiego Sprzedawcy w ramach Transakcji Sekurytyzacyjnej, E. F. będzie otrzymywać od Polskiego Sprzedawcy wynagrodzenie (Wynagrodzenie Transakcyjne), którego kwota będzie określona jako wyrażona w EURO kwota Wierzytelności kupionych przez E. F. w danym miesiącu, pomnożona przez (a) 1M Euribor plus marża oraz (b) średni czas spłaty Wierzytelności liczony w dniach i podzielony przez 360.
  4. Dokumentacja
    Wzajemne prawa i obowiązki pomiędzy E. F. a Polskim Sprzedawcą będą regulowane Ramową Umową Transferu i Obsługi Wierzytelności (Master Receivables Transfer and Servicing Agrement, MRTSA), rządzoną prawem francuskim. Podczas, gdy MRTSA będzie określać między innymi zobowiązanie Polskiego Sprzedawcy do sprzedaży Wierzytelności na rzecz E. F. oraz terminy i warunki, na których ta sprzedaż będzie mieć miejsce, poszczególne przelewy Wierzytelności będą dokonywane na mocy dokumentów rządzonych polskim prawem, uzupełniających MRTSA.
  5. Obsługa Wierzytelności
    Jak wskazano powyżej, co do zasady, klienci Polskiego Sprzedawcy nie będą informowani o sprzedaży Wierzytelności. Wierzytelności będą spłacane Polskiemu Sprzedawcy, który będzie je odbierał na rzecz E. F. (tj. wpłaty będą dokonywane na rachunek bankowy Polskiego Sprzedawcy). Upoważnienie Polskiego Sprzedawcy do odbioru Wierzytelności wynikać będzie z MRTSA, w ramach której E. F. wyznaczy Polskiego Sprzedawcę jako obsługującego sprzedane Wierzytelności.
    W ramach obsługi Wierzytelności Polski Sprzedawca będzie monitorował ich spłatę oraz przyjmował płatności, a także, w pewnych przypadkach, może uzgadniać z dłużnikami przedłużenie terminu spłaty poszczególnych Wierzytelności. W zamian za te usługi, Polski Sprzedawca będzie otrzymywał uzgodnione wynagrodzenie (Servicing Fee).
    W celu zabezpieczenia E. F., rachunek (rachunki) Polskiego Sprzedawcy, na który dokonywane będą spłaty Wierzytelności, a także kwoty znajdujące się na takim rachunku (rachunkach) będą obciążone zastawem na rzecz E. F.
  6. Emisja papierów wartościowych w oparciu o Wierzytelności
    E. F. będzie skupować wierzytelności także od innych podmiotów z grupy O, w tym spółek z Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwajcarii, Hiszpanii i Niemiec, E. F., na zasadach analogicznych jak opisane powyżej (w tym, za zapłatą wynagrodzenia analogicznego do Wynagrodzenia Transakcyjnego) odsprzeda Wierzytelności nabyte od Polskiego Sprzedawcy razem z innymi wierzytelnościami francuskiemu funduszowi sekurytyzacyjnemu (fonds commun de titrisation) (FCT), który wyznaczy E. F. jako podmiot obsługujący zbyte na jego rzecz Wierzytelności. FCT sfinansuje nabycie Wierzytelności emisją papierów wartościowych.
  7. Agent Centralizujący
    Ponieważ w Transakcję Sekurytyzacyjną zaangażowanych będzie wiele spółek z grupy O, spółki te, w tym Polski Sprzedawca, zawrą z O. E. S., szwajcarski podmiot z grupy O. (Agent Centralizujący), umowę, na mocy której Agent Centralizujący będzie zbierał i przekazywał informacje i dokumentację związaną ze sprzedażą i obsługą wierzytelności objętych transakcją (w tym Wierzytelności).
  8. Potrącenia
    Ponieważ w Transakcję Sekurytyzacyjną zaangażowanych będzie wiele spółek z grupy O. zawierających transakcje z E. F., spółki te, w tym Polski Sprzedawca, przystąpią do umowy, na mocy której będzie dochodzić do wzajemnych, wielostronnych potrąceń pomiędzy różnymi spółkami z grupy O. (w tym Polskim Sprzedawcą), E. F. oraz FCT, aby zminimalizować ilość koniecznych transferów pieniężnych.
  9. Transfer zwrotny Wierzytelności
    • Jeżeli okaże się, że sprzedana Wierzytelność nie spełnia ustalonych przez Strony w MRTSA kryteriów (np. okres jej wymagalności jest zbyt długi), strony transakcji odstąpią od sprzedaży tej Wierzytelności. W konsekwencji, Polski Sprzedawca zwróci otrzymaną od E. F. cenę sprzedaży za daną Wierzytelność, a E. F. zwróci otrzymaną od Polskiego Sprzedawcy Wierzytelność. Wynagrodzenie Transakcyjne nie będzie podlegać zwrotowi na rzecz Polskiego Sprzedawcy. Polski Sprzedawca nie będzie także obciążał E. F. wynagrodzeniem za realizację ww. odstąpienia.
    • Ponadto, w pewnych sytuacjach ustalonych w umowie (np. jeżeli Wierzytelność nie zostanie spłacona w dniu jej wymagalności, jeżeli FCT jest postawione w stan likwidacji lub w innych przypadkach określonych w MRTSA), na życzenie Polskiego Sprzedawcy Wierzytelności mogą mu zostać sprzedane przez E. F. (odsprzedaż), za cenę równą cenie ich wcześniejszego nabycia przez E. F., powiększoną o kwoty należne E. F. w związku z taką transakcją. Wynagrodzenie Transakcyjne nie będzie podlegać zwrotowi na rzecz Polskiego Sprzedawcy. Polski Sprzedawca nie będzie także obciążał E. F. wynagrodzeniem z tytułu ww. odsprzedaży Wierzytelności.
  10. Prezentacja Transakcji Sekurytyzacyjnej dla celów księgowych
    Na podstawie konsultacji z obecnym audytorem Polskiego Sprzedawcy, wstępnie przyjęto, że opisana powyżej Transakcja Sekurtyzacyjna będzie prezentowana przez Polskiego Sprzedawcę dla celów księgowych jako specyficzny rodzaj udzielonego mu finansowania. Oznacza to, że otrzymana przez Polskiego Sprzedawcę cena sprzedaży Wierzytelności będzie prezentowana jako jego zadłużenie z tytułu uczestnictwa w Transakcji Sekurytyzacyjnej (quasi-pożyczka). Wynagrodzenie Transakcyjne będzie prezentowane zaś jako wynagrodzenie należne E. F. z tytułu udzielenia ww. finansowania (quasi-odsetki).
  11. Pozostałe informacje
    Polski Sprzedawca jest polskim rezydentem podatkowym, podatnikiem VAT, zarejestrowanym na VAT UE. Różnice kursowe rozlicza na podstawie zasad ogólnych, czyli na podstawie art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Polski Sprzedawca nie wybrał opcji rozliczania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości).
    E. F. jest francuskim rezydentem podatkowym, licencjonowaną instytucją finansową, której przedmiotem działalności gospodarczej jest m.in. obrót wierzytelnościami. E. F. jest zarejestrowana na VAT we Francji i posiada numer VAT.
    E. F. i FCT nie są podmiotami powiązanymi z Polskim Sprzedawcą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 12):

Czy Spółka ma prawo do zastosowania ulgi na złe długi w VAT w przypadku zwrotnego transferu Wierzytelności (tj. wskutek odstąpienia od pierwotnej umowy sprzedaży lub sprzedaży zwrotnej Wierzytelności)?

Stanowisko Wnioskodawcy (odnośnie pytania oznaczonego we wniosku nr 12):

Spółka ma prawo do zastosowania ulgi na złe długi określonej w art. 89a ustawy o VAT w przypadku zwrotnego transferu Wierzytelności (wskutek odstąpienia od sprzedaży lub zwrotnej odsprzedaży Wierzytelności).

  1. Zgodnie z art. 89a ustawy o VAT podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Zgodnie z art. 89a ust. 2 ustawy o VAT dokonanie korekty jest możliwe w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:
    • dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
    • wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
    • wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
    • wierzytelności nie zostały zbyte;
    • od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
    • wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.
    Z perspektywy transakcji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego kluczowe jest zatem rozstrzygnięcie, czy przesłanka 4), a więc potwierdzenie, że wierzytelności nie zostały zbyte, jest spełniona, gdy Wierzytelności po ich przeniesieniu na E. F. są następnie przedmiotem transferu zwrotnego (wskutek odstąpienia od sprzedaży lub sprzedaży zwrotnej Wierzytelności) na rzecz Spółki. W opinii Spółki, należy uznać, iż powyższa przesłanka jest spełniona w sytuacji, gdy w momencie zastosowania ulgi na złe długi Wierzytelności zostały zwrotnie przeniesione na Spółkę. W szczególności, zdaniem Spółki, sam fakt zbycia Wierzytelności na rzecz E. F. i ich późniejszego transferu zwrotnego nie wpływa na możliwość zastosowania ulgi, o której mowa w art. 89a i n. ustawy o VAT. Spółka dokonuje przelewu Wierzytelności w związku z Transakcją Sekurytyzacyjną, w ramach której Spółka uzyskuje niezbędne finansowanie swojej działalności poprzez przeniesienie własności Wierzytelności na inny podmiot. Jednak w przypadku zaistnienia określonych okoliczności, w tym w sytuacji gdy Wierzytelność nie zostanie spłacona w dniu jej wymagalności, E. F. dokonuje transferu zwrotnego, który skutkuje de facto powrotem do stanu pierwotnego, a więc sytuacji, w której Spółka jest właścicielem Wierzytelności i dochodzi tej Wierzytelności we własnym zakresie.
    W opinii Spółki w powyższej sytuacji przesłanka, o której mowa w art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT, jest spełniona. Jeżeli zatem wszystkie pozostałe przesłanki wskazane w tym przepisie są spełnione, Spółce przysługiwało będzie prawo do zastosowania ulgi dotyczącej nieściągalnych wierzytelności, o której mowa w art. 89a i n. ustawy o VAT, w stosunku do Wierzytelności zwrotnie przetransferowanych na Spółkę (tj. w skutek odstąpienia od sprzedaży lub sprzedaży zwrotnej Wierzytelności w okoliczności przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego wniosku).
  2. Powyższe stanowisko potwierdzają interpretacje indywidualne wydawane przez organy podatkowe w podobnych okolicznościach faktycznych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 9 listopada 2010r., nr IBPP2/443-653/10/RSz Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach podkreślił, że: ?(...) zawarcie umowy cesji zwrotnej skutkuje powrotem do stanu pierwotnego, bowiem przedmiotowa cesja wierzytelności obejmowała należności pieniężne wraz z wszelkimi prawami z nich wynikającymi.

Wobec powyższego należy uznać, iż zostanie wypełniony warunek wynikający z przepisu art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT, tzn. wierzytelność nie zostanie zbyta a Wnioskodawca zachował prawo do skorygowania podatku należnego z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona?.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 27 września 2010r., nr ILPP2/443-1014/10-2/MR oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 7 stycznia 2010r., nr IBPP2/443-899/09/JJ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie art. 89a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Przy czym, nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (art. 89a ust. 1a).

Należy zauważyć, iż możliwość skorzystania z tzw. ?ulgi za złe długi? powstaje wówczas, gdy spełnione są warunki dotyczące zarówno samej wierzytelności, warunków jej powstania, jak i dłużnika i wierzyciela, określone w art. 89a ust. 2 ustawy, tj.:

  1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
  2. wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
  3. wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, o której mowa w ust. 1, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
  4. wierzytelności nie zostały zbyte;
  5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
  6. wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z ust. 3 wskazanego artykułu, korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w ust. 2 pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6.

W myśl ust. 4 ww. artykułu, w przypadku gdy po dokonaniu korekty określonej w ust. 1 należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, o którym mowa w ust. 1, obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek należny zwiększa się w odniesieniu do tej części.

Stosownie do ust. 5 ww. artykułu, podatnik obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty podatku należnego określonej w ust. 1, zawiadomić o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwy dla podatnika urząd skarbowy wraz z podaniem kwot korekty podatku należnego.

Zgodnie z ust. 6 ww. artykułu, podatnik w ciągu 7 dni od dnia dokonania korekty podatku należnego wymienionej w ust. 1 obowiązany jest również zawiadomić dłużnika o tej czynności. Kopia zawiadomienia jest przesyłana do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego.

W myśl ust. 7 ww. artykułu przepisów ust. 1-6 nie stosuje się, jeżeli pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4.

Z powyższego wynika, iż to na wierzycielu ciąży obowiązek udowodnienia, że nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona, oraz że zostały spełnione wszystkie warunki ustawowe dla dokonania takiej korekty.

Wobec powyższego, aby podatnik mógł dokonać korekty określonej w art. 89a ust. 1, warunki określone w art. 89a ust. 2-7 ustawy o VAT muszą być spełnione łącznie. Brak któregokolwiek z wymienionych warunków stanowi przesłankę do braku takiego prawa.

Z opisu sprawy wynika, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Polski Sprzedawca (Wnioskodawca) zajmuje się sprzedażą butelek oraz innych opakowań szklanych. Sprzedaż (dostawa towarów) przez Polskiego Sprzedawcę (Wnioskodawcy) podlega podatkowi od towarów i usług (VAT) i jest dokumentowana fakturami VAT. Płatności z tytułu sprzedaży są odroczone. Aż do momentu ich uregulowania, faktury VAT reprezentują wierzytelności handlowe Polskiego Sprzedawcy wobec jego klientów.

W celu uzyskania finansowania, Polski Sprzedawca przystąpi do Transakcji Sekurytyzacyjnej, w ramach której będzie regularnie sprzedawał swoje wierzytelności handlowe na rzecz E. F. E. F. jest francuskim rezydentem podatkowym, licencjonowaną instytucją finansową, której przedmiotem działalności gospodarczej jest m.in. obrót wierzytelnościami. E. F. jest zarejestrowana na VAT we Francji i posiada numer VAT.

Jeżeli okaże się, że sprzedana Wierzytelność nie spełnia ustalonych przez Strony w MRTSA kryteriów (np. okres jej wymagalności jest zbyt długi), strony transakcji odstąpią od sprzedaży tej Wierzytelności. W konsekwencji, Polski Sprzedawca zwróci otrzymaną od E. F. cenę sprzedaży za daną Wierzytelność, a E. F. zwróci otrzymaną od Polskiego Sprzedawcy Wierzytelność. Ponadto, w pewnych sytuacjach ustalonych w umowie (np. jeżeli Wierzytelność nie zostanie spłacona w dniu jej wymagalności, jeżeli FCT jest postawione w stan likwidacji lub w innych przypadkach określonych w MRTSA), na życzenie Polskiego Sprzedawcy Wierzytelności mogą mu zostać sprzedane przez E. F. (odsprzedaż), za cenę równą cenie ich wcześniejszego nabycia przez E. F.

Przepisy Kodeksu cywilnego nie zawierają regulacji prawnej cesji zwrotnej. Nie ma jednak przeszkód do zawierania tego typu umów ? pozwala na to zasada swobody umów wyrażona w art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Istotą umowy cesji zwrotnej jest to, iż cedent przekazuje na rzecz cesjonariusza przysługującą mu wierzytelność, a ten z kolei za stosowną opłatą zobowiązuje się do jej wyegzekwowania od dłużnika, jednakże z możliwością jej zwrotu w razie całkowicie bądź częściowo nieskutecznej egzekucji. Przy zwrotnym przekazaniu wierzytelności cesjonariusz potrąca sobie uzgodnione w umowie koszty własne. Jednakże są to konstrukcje pozakodeksowe, nie znajdujące oparcia w treści art. 509 K.c., jako że stanowi on wyraźnie o przeniesieniu wierzytelności, a więc zmianie jej właściciela, która może nastąpić odpłatnie bądź pod tytułem darmym. Mając jednak na uwadze przywróconą do K.c. fundamentalną zasadę swobody kształtowania umów (art. 3531 K.c.) trudno uznać tego rodzaju konstrukcję za contra legem.

Z treści wniosku wynika, że w związku z niespełnieniem warunków określonych w umowie, E. F. będzie mogła, w oparciu o ramową umowę (MRTSA), dokonać odsprzedaży nabytych od Wnioskodawcy wierzytelności za wynagrodzeniem.

Jak wynika z umowy, firma francuska nabywająca od Wnioskodawcy wierzytelności na podstawie ramowej umowy (MRTSA) przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika i działa w imieniu własnym. Dlatego istotą omawianej czynności prawnej jest sprzedaż wierzytelności (powiększenie majątku cesjonariusza o wartość przelanej wierzytelności).

Po nabyciu wierzytelności firma francuska może występować przeciwko dłużnikowi jako wierzyciel. E. F. może także zbywać wierzytelność na rzecz podmiotów trzecich.

Wobec powyższego zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a E. F. Ramowa Umowa Transferu i Obsługi Wierzytelności jest umową sprzedaży wierzytelności, bowiem jak wskazano we wniosku Ramowa Umowa (MRTSA) będzie określać między innymi zobowiązanie Polskiego Sprzedawcy do sprzedaży Wierzytelności na rzecz E. F. oraz terminy i warunki, na których ta sprzedaż będzie mieć miejsce.

Zatem ww. umowa sprzedaży wierzytelności zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a E. F. oznacza ich zbycie.

Natomiast w przypadku gdy Wnioskodawca dokonuje czynności związanej z nabyciem zwrotnym (odsprzedażą) wierzytelności, której właścicielem na czas prowadzenia windykacji była E. F., dochodzi do wykonania odrębnej transakcji nabycia wierzytelności, od tej która miała miejsce w momencie wykonania transakcji sekurtyzacyjnej. E. F. dokonuje zwrotu wierzytelności poprzez ich odsprzedaż Wnioskodawcy za wynagrodzeniem w postaci wynagrodzenia Transakcyjnego wraz z kwotami należnymi E. F. w związku z tą transakcją. W związku z tym Wnioskodawca będzie nabywał wierzytelności od E. F., a tym samym będzie podmiotem świadczącym usługi dla ww. kontrahenta. W związku z nabyciem tych wierzytelności Wnioskodawca będzie uwalniał E. F. od długów związanych z odsprzedawanymi wierzytelnościami. W konsekwencji nie można przyjąć, że warunek wynikający art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT, stanowiący o tym, że wierzytelności nie zostały zbyte zostanie spełniony, bowiem w wyniku odsprzedaży wierzytelności przez E. F. za wynagrodzeniem doszło do wystąpienia czynności podlegającej opodatkowaniu.

Wobec powyższego należy uznać, iż nie zostanie wypełniony warunek wynikający z przepisu art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT, tzn. wierzytelność zostanie zbyta a Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do skorygowania podatku należnego z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, iż Spółka ma prawo do zastosowania ulgi na złe długi określonej w art. 89a ustawy o VAT w przypadku zwrotnego transferu Wierzytelności (wskutek odstąpienia od sprzedaży lub zwrotnej odsprzedaży Wierzytelności), należało uznać za nieprawidłowe.

Natomiast ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca zagadnienia objętego pytaniem nr 1, 2, 3, 4, 5 i 6 (oznaczenie jak we wniosku) oraz pozostałych podatków będzie przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika