Bankowy tytuł egzekucyjny

Zagadnienia ogólne

Banki dokonując szeregu czynności bankowych udzielają m.in. kredytów i pożyczek swym klientom. Zgodnie z wymogami prawa bankowego, w celu otrzymania kredytu petent musi przedstawić solidne zabezpieczenia. W niektórych wypadkach wartość dokonanych zabezpieczeń to 200 - 300% wartości udzielonego kredytu. Wydawałoby się, że mając tak potężne zabezpieczenia banki nie muszą już troszczyć się o spłatę swych należności. Niestety, liczba “złych kredytów” udzielanych przez polskie banki powoduje znaczne osłabienie ich płynności finansowej. Nawet tak potężne zabezpieczenia nie dają bankom gwarancji uzyskania swych wierzytelności.

Znaczącym ułatwieniem dla banków jest możliwość wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych, które po uzyskaniu klauzuli wykonalności stanowią podstawę prowadzenia egzekucji przez komornika.

Kiedy bank może wystawić bankowy tytuł wykonawczy?

Oczywiście wówczas, gdy jego dłużnik zalega z płatnościami. Bankowe tytuły egzekucyjne mogą być wystawiane na podstawie ksiąg banków oraz innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych. Księgi bankowe lub inne dokumenty muszą dokumentować fakt dokonania przez bank czynności bankowych i powstania z tego tytułu zadłużenia.

Bankowy tytuł egzekucyjny powinien w swej treści zawierać:

• oznaczenie banku, który tytuł wystawił i na którego rzecz ma być prowadzona egzekucja,

  

• dłużnika zobowiązanego do zapłaty,

• wysokość zobowiązania dłużnika wraz z odsetkami i terminami ich płatności,

• datę wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego,

• oznaczenie czynności bankowych, z których wynikają dochodzone roszczenia,

• wzmiankę o wymagalności dochodzonego roszczenia,

• pieczęć banku wystawiającego tytuł oraz podpis osób uprawnionych do działania w imieniu banków.

Egzekucja na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego

Samo wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego nie upoważnia banku do przedsięwzięcia czynności postępowania egzekucyjnego. Jak bowiem wiadomo, podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy, a nie tytuł egzekucyjny. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Jeżeli jeszcze dodać do tego, że bankowy tytuł egzekucyjny jest tytułem egzekucyjnym w rozumieniu kodeksu postępowania cywilnego, to egzekucja na podstawie BTA może być dokonana tylko wówczas, gdy bankowy tytuł egzekucyjny zostanie opatrzony klauzulą wykonalności.

W przypadku BTA jest to dość proste. Aby uzyskać klauzulę wykonalności, bank powinien skierować bankowy tytuł egzekucyjny do sądu w celu nadania mu klauzuli wykonalności, na podstawie której bank będzie mógł przeprowadzić egzekucję z majątku dłużnika.

Klauzulę wykonalność wobec bankowego tytułu wykonawczego sąd nadaje po rozpatrzeniu wniosku w tej sprawie. Rozpatrzenie wniosku powinno nastąpić niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od dnia złożenia wniosku.

Klauzula wykonalności może być wystawiona tylko i wyłącznie przeciwko osobie, która bezpośrednio z bankiem dokonywała czynności bankowej albo jest dłużnikiem banku z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z czynności bankowej i złożyła pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji oraz gdy roszczenie objęte tytułem wynika bezpośrednio z tej czynności bankowej lub jej zabezpieczenia.

Tak więc bankowy tytuł egzekucyjny może być wystawiony tylko przeciwko osobie, która poddała się egzekucji w formie oświadczenia na piśmie. Banki z reguły domagają się takich oświadczeń przed dokonaniem czynności bankowej. Oświadczenie o poddaniu się egzekucji powinno określać kwotę, do której osoba ta poddaje się egzekucji oraz powinno wskazywać termin, w ciągu którego bank może przeciwko tej osobie wystawić bankowy tytuł egzekucyjny.

Jeżeli bank zastosował jako zabezpieczenie zastaw rejestrowy bądź zażądał - także jako zabezpieczenia - dokonania na rzecz banku przewłaszczenia rzeczy, oświadczenie dłużnika może zawierać poddanie się egzekucji wydania rzeczy, stanowiącej przedmiot takiego zabezpieczenia.

Klauzula wykonalności przeciwko osobom trzecim

Bankowy tytuł egzekucyjny może być także podstawą egzekucji przeciwko osobie trzeciej, która po dokonaniu przez dłużnika z bankiem czynności bankowej przejęła dług wynikający z tej czynności. Wobec tej osoby bank będzie mógł przeprowadzić egzekucję na podstawie BTA, oczywiście po uzyskaniu przeciwko tej osobie klauzuli wykonalności.

Jeżeli po dokonaniu czynności bankowej, obowiązek spełnienia świadczenia przeszedł na inne osoby w wyniku spadkobrania lub przekształcenia osoby prawnej albo gdy zachodzi potrzeba egzekucji z majątku wspólnego małżonków, podstawą egzekucji może być tytuł wykonawczy oparty na bankowym tytule egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności nadaną przez sąd przeciwko tym osobom.

Pamiętaj, że:

• Sam bankowy tytuł egzekucyjny nie stanowi podstawy do egzekucji,

• Egzekucja na podstawie BTA opatrzonego klauzulą wykonalności może być prowadzona, co do zasady, tylko przeciwko osobie, która poddała się egzekucji,

• Oświadczenie o poddaniu się egzekucji powinno określać kwotę zadłużenia, do której bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny, oraz termin, do którego bank może wystąpić o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 2002 r., Nr 72, poz. 665 ze zmianami)