Rachunek wspólny

Ustawa prawo bankowe zezwala na to, by rachunek bankowy mógł być prowadzony dla kilku osób fizycznych. Jest to właśnie tzw. wspólny rachunek bankowy.

Dla kogo może być prowadzony rachunek wspólny?

Ustawa prawo bankowe stanowi wprost o kilku osobach fizycznych, z czego oczywiście wynika, niedopuszczalne jest prowadzenie wspólnego rachunku bankowego dla osób prawnych czy też ułomnych osób prawnych. Wyjątek stanowią tu jednostki samorządu terytorialnego. W praktyce przyjmuje się, że taki rachunek wspólny prowadzi się na nazwisko dwóch lub większej osób, jednak saldem tego rachunku dysponować mogą tylko wszyscy razem.

W jaki sposób może powstać rachunek wspólny?

Najbardziej oczywistym sposobem powstania bankowego rachunku wspólnego jest zawarcie umowy rachunku wspólnego przez więcej niż jedną osobę. Nie sposób jednak pominąć innego „źródła” wspólnego rachunku bankowego, bowiem rachunek wspólny może jest powstać wtedy, gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem. Mianowicie gdy posiadacz rachunku bankowego - w tym wypadku spadkodawca – pozostawił więcej niż jednego spadkobiercę. W takiej sytuacji spadkobiercy stają się współposiadaczami rachunku bankowego.

Jakie uprawnienia względem wspólnego rachunku bankowego ma współposiadacz tego rachunku?

Trudno uprawnienia współposiadaczy generalizować, gdyż ich sytuację prawną, uprawnienia dotyczące korzystania ze wspólnego rachunku bankowego określa sama umowa rachunku bankowego. Chociaż w praktyce bardzo często zdarza się, że uprawnienia te określa regulamin bankowy i to jego postanowienia stosuje się w tym zakresie.

Co powinna regulować umowa wspólnego rachunku bankowego?

Podstawową kwestią, która powinna być uregulowana w umowie (bądź regulaminie bankowym) to sposób dysponowania wkładem, czyli wierzytelnością wobec banku przez współposiadaczy rachunku wspólnego. W zależności od tego, jak zostanie określony ten sposób, wyróżnia się dwa rodzaje rachunku bankowego wspólnego:

1. rachunek rozłączny,
2. rachunek łączny.

Rachunek rozłączny

Z całą pewnością jest częściej spotykanym typem rachunku bankowego wspólnego. W jego przypadku każdy ze współposiadaczy jest uprawniony do samodzielnego dysponowania wkładem ze skutkiem dla pozostałych współposiadaczy.

Rachunek łączny

W tym przypadku dysponowanie wkładem wymaga łącznego współdziałania wszystkich współposiadaczy. 

W jaki sposób można rozwiązać umowę rachunku bankowego?

Oczywiście jak w każdym innym wypadku, także i w przypadku umowy wspólnego rachunku bankowego możliwe jest „wycofanie się” z tej umowy. Możliwe jest więc dokonanie zmian w tej umowie, możliwe jest także rozwiązanie a także wypowiedzenie umowy o rachunek wspólny. Warunkiem skuteczności tych czynności jest złożenie stosownych oświadczeń woli współposiadacza rachunku. Nie jest to jednak sposób jedyny i bezwzględny ponieważ sami współposiadacze są uprawnieni do zmiany umowy, jej rozwiązania lub wypowiedzenia.

Pamiętaj, że:

• Rachunek na nazwisko dwóch lub większej liczby osób; saldem tego rachunku mogą dysponować jedynie wszyscy razem,
• W przypadku rachunków wspólnych powstałych w drodze dziedziczenia sytuację prawną ich współposiadaczy regulują przepisy prawa spadkowego, a nie sama umowa rachunku bankowego czy też regulamin bankowy,
• W przypadku rachunku wspólnego rozłącznego bank powinien spełnić świadczenie do rąk tego ze współposiadaczy, który zażądał świadczenia.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zmianami). 

Zespół
e-prawnik.pl