Czas pracy nauczyciela

Pięciodniowy tydzień pracy

Nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy. Nauczycielom dokształcającym się, wykonującym inne ważne społecznie zadania lub - jeżeli to wynika z organizacji pracy w szkole - dyrektor szkoły może ustalić czterodniowy tydzień pracy.

W szkołach, w których praca odbywa się we wszystkie dni tygodnia, nauczyciel korzysta co najmniej raz na dwa tygodnie z dwu kolejnych dni wolnych od pracy, z których jeden musi przypadać w niedzielę. Nie dotyczy to nauczyciela pracującego w systemie kształcenia zaocznego.

Za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze, wykonywane w dniu wolnym od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzień wolny od pracy, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach zamiast dnia wolnego - odrębne wynagrodzenie w wysokości określonej w przepisach o wynagrodzeniu nauczycieli.

Za pracę w święto, przypadające poza dwoma dniami w tygodniu wolnymi od pracy, nauczyciel otrzymuje inny dzień wolny od pracy, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach zamiast dnia wolnego - wynagrodzenie ze 100% dodatkiem.

Czas pracy

Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień.

W ramach czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

  1. zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz
  2. inne czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów,
  3. zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć

Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć został ustawowo ustalony.

Porady prawne

Tygodniowa liczba godzin uzależniona została od stanowiska i typu (rodzaju) szkoły. Nauczyciel, który realizuje tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć zgodnie tym ustaleniem znajdującym się w Karcie Nauczyciela, dla którego ustalony plan zajęć w pewnych okresach roku szkolnego nie wyczerpuje obowiązującego tego nauczyciela tygodniowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, powinien nauczać odpowiednio większą liczbę godzin w innych okresach danego roku szkolnego. Praca wykonywana zgodnie z tak ustalonym planem zajęć nie jest pracą w godzinach ponadwymiarowych.

Czy możliwe jest obniżenie tygoniowego wymiaru godzin zajęć?

Obniżenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć jest możliwe ze względu na:

  • peÅ‚nione funkcje,
  • doskonalenie zawodowe.

Obniżenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć ze względu na pełnione funkcje

Dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć w zależności od wielkości i typu szkoły oraz warunków pracy lub zwalnia się ich od obowiązku realizacji tych zajęć. Dotyczy to również nauczyciela, który obowiązki kierownicze pełni w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze.

Obniżenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć ze względu m.in. na doskonalenie zawodowe

Dyrektor za zgodą organu prowadzącego szkołę lub placówkę może nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć obniżyć tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć, na czas określony lub do odwołania, ze względu na doskonalenie się, wykonywanie pracy naukowej, albo prac zleconych przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny lub organ prowadzący szkołę lub placówkę albo ze względu na szczególne warunki pracy nauczyciela w szkole lub placówce.

Czy obniżenie tygodniowego wymiaru godzin powoduje obniżenie wynagordzenia?

Obniżenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nie może spowodować zmniejszenia wynagrodzenia oraz ograniczenia innych uprawnień nauczyciela.

Nauczyciel korzystający z obniżonego tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nie może mieć godzin ponadwymiarowych, z wyjątkiem nauczycieli, o którym obniżono tygodniowy wymiar godzin ze względu na pełnione funkcje.

Czy możliwe jest zwiększenie wymiaru godzin zajęć nauczyciela?

Tak, jest to możliwe na wniosek złożony o inny, wyższy wymiar godzin zajęć. Nauczyciel (nie dotyczy to wszystkich typów szkół i stanowisk) na swój wniosek złożony na piśmie do dyrektora szkoły przed rozpoczęciem zajęć w danym roku szkolnym, może, na zasadzie wyjątku realizować zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze w innym, wyższym wymiarze, którego granice wyznacza Karta Nauczyciela. Dyrektor szkoły może wyrazić zgodę na realizację zajęć w danym roku szkolnym w ustalonym z nauczycielem wymiarze, jeżeli taka możliwość wynika z zatwierdzonego przez organ prowadzący szkołę arkusza organizacyjnego szkoły. Nauczyciel, który realizuje tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć zgodnie z ustaleniem, o którym wyżej, nie może mieć przydzielonych godzin ponadwymiarowych, z wyjątkiem godzin doraźnych zastępstw.

Pracę wykonywaną w tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin lub tą ustaloną, w wyższym ale w granicach dozwolonych przez Kartę, uznaje się w zakresie uprawnień pracowniczych, za pracę wykonywaną w pełnym wymiarze zajęć.

Alternatywny sposób określenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dla niektórych szkół

Organ prowadzący szkołę lub placówkę po uzyskaniu opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny określa tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli szkół nie wymienionych w ustawowym ustaleniu zawartym w Karcie Nauczyciela, w tym również nauczycieli zatrudnionych w publicznych szkołach i szkolnych punktach konsultacyjnych przy placówkach dyplomatycznych i konsularnych Rzeczypospolitej Polskiej, nauczycieli szkół zaocznych, nauczycieli w systemie kształcenia na odległość, nauczycieli przedmiotów w różnym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, bibliotekarzy bibliotek pedagogicznych.

Praca w porze nocnej

Nauczyciel może być obowiązany do realizowania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć wychowawczych także w porze nocnej. Za każdą godzinę pracy w porze nocnej nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 15% godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego, jednakże nie niższej niż ustalona na podstawie Kodeksu pracy (20% stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia).

Poza Kartą Nauczyciela uregulowane zostały szkoły i przypadki, w których nauczyciel może być obowiązany do realizowania tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć wychowawczych także w porze nocnej, oraz warunki, na jakich może się to odbywać.

Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć wychowawczych także w porze nocnej jest realizowany w:

  1. zakładach poprawczych,
  2. schroniskach dla nieletnich,
  3. rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych z internatami dla dzieci i młodzieży,
  4. placówkach opiekuńczo-wychowawczych zapewniających całodobową opiekę.

Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć wychowawczych może być realizowany także w porze nocnej w:

  1. specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych,
  2. internatach i bursach szkolnych,
  3. domach wczasów dziecięcych

jeżeli zachodzi przypadek konieczności zapewnienia opieki wychowawczej także w porze nocnej ze względu na występowanie określonych przepisami prawa warunków.

Pamiętaj, że:

  • Kobiety w ciąży, osoby wychowujÄ…cej dziecko do lat 4 oraz nauczyciela w trakcie odbywania stażu bÄ™dÄ…cego warunkiem uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, mianowanego lub dyplomowanego nie wolno zatrudniać w godzinach ponadwymiarowych bez ich zgody,
  • W razie gdy czas pracy kobiety karmiÄ…cej dziecko wynosi ponad 4 godziny ciÄ…gÅ‚ej pracy dziennie, przysÅ‚uguje jej prawo korzystania z jednej godziny przerwy wliczanej do czasu pracy,
  • W szczególnych wypadkach, podyktowanych wyÅ‚Ä…cznie koniecznoÅ›ciÄ… realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuÅ„czo-wychowawczych, nauczyciel może być obowiÄ…zany do odpÅ‚atnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadanÄ… specjalnoÅ›ciÄ…, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiÄ…zkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi wiÄ™kszej liczby godzin ponadwymiarowych może nastÄ…pić wyÅ‚Ä…cznie za jego zgodÄ…, jednak w wymiarze nie przekraczajÄ…cym 1/2 tygodniowego obowiÄ…zkowego wymiaru godzin zajęć.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1997 r., Nr 56, poz. 357 ze zmianami),
  • RozporzÄ…dzenie Ministra Pracy i Polityki SpoÅ‚ecznej z dnia 17 maja 2001 r. w sprawie realizowania przez nauczycieli tygodniowego obowiÄ…zkowego wymiaru godzin zajęć wychowawczych w porze nocnej (Dz. U. 2001 r., Nr 52, poz. 550).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • Agata 2021-01-14 08:17:35

    Studiuję zaocznie trzeci rok (to mój czwarty kierunek,z polecenia dyrektora, dostaję niewielkie dofinansowanie w wysokości 1%).Oprócz tego dyrektor każe mi pracować z dziećmi godzinę zegarową w tygodniu więcej (nieodpłatnie, tzw. karcianka), dyżurować w pustej szkole w czasie przerwy świątecznej ( 4 godziny w każdym roboczym dniu w czasie tej przerwy), raz w tygodniu organizuje kilkugodzinne rady pedagogiczne z byle powodu, raz w miesiącu mamy wywiadówkę parę godzin. Do tego oczywiście jestem wychowawcą i organizuję różne konkursy, wycieczki (już w tym semestrze zorganizowałam i pojechałam na dwie całodniowe wycieczki ze swoją klasą- 12 godzin pracy naraz jednego dnia), teatrzyki. Policzyłam sobie przeciętny czas trwania mojej pracy biorąc pod uwagę radę , zjazd i czas przeznaczony na naukę, przygotowania się do pracy itp. Przekracza nawet 80 godzin tygodniowo! Jak mogę się bronić? Podupadam na zdrowiu.

  • seba 2019-11-30 12:25:32

    Witam Mam pytanie? pracuję 23 godziny w tygodniu. Dyrekcja jednak w tym pensum za 23 godziny zobowiązuje mnie abym przeprowadził 24 godzinę nieodpłatnie zajęć pozalekcyjnych.W związku z tym czy to jest wymóg prawny w ramach 40 godzinnego tygodnia pracy czy nie? Dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam

  • famab 2019-10-22 21:57:27

    a ja pracuję 6 dni w tygodniu, bo w mojej szkole oprócz szkoły dziennej jest także szkoła zaoczna praca w soboty i w niedziele oraz szkoła wieczorowa i mam tylko jeden dzień w tygodniu wolny, a dyrekcja robi mi wyrzuty, że w mój dzień wolny nie przyszłam do pracy na ślubowanie uczniów, czy to jest zgodne z prawem?

  • Sylwia 2018-08-18 13:18:05

    Czy nauczyciel, który dojeżdża do szkoły 40 km w jedną stronę może prosić dyrekcję o czterodniowy rozkład zajęć w tygodniu? (zatrudniona 20/18)

  • n-el lo 2016-10-19 00:18:35

    Jak rozliczyć wycieczkę, która trwa trzy dni?

  • welo 2016-05-04 11:46:24

    Durektor musi oddac dzien wolny za prace nauczyciela w sobote czy niedzielę przysługuje to nawet wychowacy gdy jest studniówka..ale tylko jak sie odbywa w sobote czy niedziele piątek juz nie;tylko jest pytanie Wjakim czasie nauczyciel moze sie domagać o ten dzień wolny ??czy moze to zrobic np po 3-4 miesiacach ?czy po roku czy musi to wykorzystac np .w tygodniu tego przepisy nie precyzują

  • beata 2012-11-15 09:15:40

    Jestem zatrudniona z Kodeksu Pracy mam 18/18 oraz 2 godziny ponadwymiarowe w piśmie wpisano mi: czas Pani pracy nie może przekroczyć 44 godzin tygodniowo. Obowiązuje Panią 20 godzin dydaktycznych. czy jest to prawidłowy zapis?

  • infnio 2012-10-22 16:24:28

    w naszej szkole dyrektor zmusza nas do pracy w jedna niedziele w roku w listopadzie (slubowanie klas pierwszych) tłumaczac ze taka jest tradycja szkoly a my nie dostajemy za to ani grosza ani dnia wolnego!! gdzie to bezprawie nalezy zglosic?

  • iga 2011-12-14 13:41:16

    Czy n-l zatrudniony w szkole na 14/18 moze wypracować te godziny w ciagu dwóch dni

  • Zaintertesowany 2011-10-27 10:15:39

    Co to za wolny dzień za przepracowaną sobotę czy niedzielę skoro trzeba na niego oddać godziny wypracowane w innych dniach w wymiarze etatu.


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika