Egzekucja z wynagrodzenia za pracę - jak przebiega?

Które składniki wynagrodzenia za pracę podlegają egzekucji?

Z całą pewnością oprócz wynagrodzenia za pracę sensu stricto egzekucji podlegają także premie i nagrody przysługujące dłużnikowi za okres jego zatrudnienia, jak również związany ze stosunkiem pracy zysk lub udział w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach pozostających w związku ze stosunkiem pracy.

Jakie inne świadczenia otrzymywane periodycznie przez dłużnika podlegają egzekucji jak wynagrodzenie za pracę?

Postępowanie egzekucyjne jest prowadzone w taki sam sposób jak z wynagrodzenia za pracę gdy przedmiotem egzekucji są emerytury, renty oraz zasiłki przysługujące pracownikom z tytułu ubezpieczenia społecznego, a także zasiłki dla bezrobotnych.

Jak przebiega egzekucja z wynagrodzenia za pracę?

Komornik przystępuje do egzekucji z wynagrodzenia za pracę przez zajęcie. Zajęcie to polega na zawiadomieniu dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób. Drugą czynnością jaką podejmuje komornik jest jednoczesne skierowanie wezwania do zakładu pracy. W treści tego wezwania komornik wzywa zakład pracy, aby w granicach określonych w paragrafie drugim nie wypłacał dłużnikowi poza częścią wolną od zajęcia żadnego wynagrodzenia, lecz:

• przekazywał zajęte wynagrodzenie bezpośrednio wierzycielowi egzekwującemu, zawiadamiając komornika o pierwszej wypłacie, albo

• przekazywał zajęte wynagrodzenie komornikowi w wypadku, gdy do wynagrodzenia jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja, a wynagrodzenie w części wymagalnej nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych świadczeń wymagalnych.

Komornik poucza zarazem zakład pracy o skutkach niezastosowania się do wezwania.

Wezwanie to jest niczym innym jak zobowiązaniem zakładu pracy, aby do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wypłacał dłużnikowi - poza częścią wolną od zajęcia - żadnego wynagrodzenia. Naruszenie tego zakazu może spowodować odpowiedzialność cywilną zakładu pracy i odpowiedzialność karną właściwego pracownika.

W momencie, gdy komornik dokonuje zajęcia wynagrodzenia za pracę, zaznacza, iż obejmuje ono również wynagrodzenie za prace zlecone, dodatki do wynagrodzenia, nagrody i premie związane ze stosunkiem pracy, zysk i udział w funduszach, pozostających w związku z zatrudnieniem, oraz wszelkie inne dochody, jakie uzyskiwane są w ramach stosunku pracy.

Jaki skutek ma doręczenie dłużnikowi zawiadomienia o zakazie podejmowania zajętego wynagrodzenia?

W razie naruszenia zakazu podejmowania zajętego wynagrodzenia przez dłużnika może on ponosić odpowiedzialność karną i cywilną. Dłużnik powinien respektować ten zakaz aż do chwili, kiedy świadczenie objęte tytułem wykonawczym nie zostanie spełnione. Gdyby wierzyciel żądał wyegzekwowania tylko części świadczenia, to zakaz ten obowiązuje dłużnika do chwili zaspokojenia sumy żądanej przez wierzyciela.

Jakie inne obowiązki może nałożyć na zakład pracy komornik?

Oprócz wspomnianego wyżej wezwania zakładu pracy, komornik wzywa zakład także do złożenia mu informacji, która ma na celu kontrolę zakładu pracy co do prawidłowości dokonywanych potrąceń. Zakład pracy ma dostarczyć komornikowi te informacje w przeciągu dwóch tygodni od momentu, w którym komornik ich zażąda.

W treści przekazanej informacji zakłada pracy powinien:

• przedstawić za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielenie jego dochodu z wszelkich innych tytułów,

• podać, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi,

• w razie istnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę złożyć oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podać, czy inne osoby roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli,

• w razie jakiejkolwiek zmiany okoliczności, o których zakład ma obowiązek informować komornika niezwłocznie zawiadomić komornika oraz wierzyciela.

Czy w świadectwie pracy powinno zostać odnotowane dokonane przez komornika zajęcie wynagrodzenia za pracę?

W przypadku zmiany pracy, dotychczasowy pracodawca ma obowiązek zamieścić w wydanym pracownikowi świadectwie pracy wzmiankę o zajęciu należności.

Jeżeli nowy pracodawca dłużnika jest znany pracodawcy dotychczasowemu, ten ostatni przesyła nowemu zawiadomienie komornika i dokumenty dotyczące zajęcia wynagrodzenia oraz powiadamia o tym komornika i dłużnika, przeciwko któremu toczy się postępowanie egzekucyjne

Wzmianka w świadectwie pracy powinna zawierać oznaczenie komornika, który zajął należność, oraz numer sprawy egzekucyjnej, jak również wskazać wysokość potrąconych już kwot. Przesłanie zawiadomienia komornikowi ma skutki zajęcia należności dłużnika u nowego pracodawcy od chwili dojścia zawiadomienia do tego pracodawcy.

Czy w związku ze zmianą miejsca zatrudnienia nowy zakład pracy dłużnika ma jakieś obowiązki względem komornika?

Nie tylko względem komornika. Nowy zakład pracy dłużnika ma obowiązek zawiadomić dotychczasowy zakład pracy o zatrudnieniu dłużnika, jeżeli ze wzmianki w świadectwie pracy wynika, że wynagrodzenie za pracę zostało zajęte. Poza tym ma obowiązek zawiadomić komornika, który został wskazany w świadectwie pracy. No i oczywiście ma obowiązek przekazywać zajętą część wynagrodzenia wierzycielowi lub komornikowi. Także dłużnik ma obowiązek powiadomić komornika o zmianie zakładu pracy.

Jeżeli dotychczasowy lub nowy zakład pracy nie dopełnią wyżej opisanych obowiązków, komornik wymierza im grzywnę w wysokości do pięciuset złotych, która może być powtórzona, jeżeli zakład pracy nadal uchyla się od wykonania tych czynności w dodatkowo wyznaczonym terminie.

Jeżeli pracodawcą nie jest osoba fizyczna, grzywnie podlega pracownik lub wspólnik odpowiedzialny za wykonanie takiej czynności, a w razie niewyznaczenia takiego pracownika lub niemożności jego ustalenia - osoby uprawnione do reprezentowania pracodawcy. Jeżeli pracodawcą jest spółka cywilna, grzywnie podlega którykolwiek ze wspólników.

Pamiętaj, że:

• Zgodnie z wezwaniem zakładu pracy przez komornika, zakład pracy powinien zajęte wynagrodzenie przekazywać bezpośrednio wierzycielowi, a komornika zawiadomić tylko o pierwszej wypłacie. Zawiadomienie to stanowi wystarczającą informację dla komornika o zastosowaniu się przez zakład pracy do jego wezwania,

• Nie jest dopuszczalne przekazywanie bezpośrednio wierzycielowi przez zakład pracy dłużnika zajętego wynagrodzenia na pokrycie grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania,

• Zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia wezwania dłużnikowi zajętej wierzytelności,

• Zajęcie obowiązuje nadal, choćby po zajęciu nawiązano z dłużnikiem nowy stosunek pracy lub zlecenia albo choćby zakład pracy przeszedł na inną osobę, jeżeli osoba ta o zajęciu wiedziała.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).