Gdy wiesz, że jesteś spadkobiercą, powinieneś wystąpić o stwierdzenie nabycia spadku - opinia prawna (Opinia oparta na ustawie Prawo Spółdzielcze. Obecnie obowiązuje nowa ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r., Dz. U. 2003 r., Nr 119, poz. 1116 ze zmianami)

Dziedziczenie ustawowe

Mimo, iż nie utrzymywali Państwo kontaktów z ojcem, przebywali Państwo w Domu Dziecka, a nawet gdyby Pani ojciec był pozbawiony władzy rodzicielskiej, to w świetle prawa i tak Państwo traktowani są jako rodzina. Rozdzielenie jej nawet orzeczeniem sądowym czy pozbawienie jednego z rodziców władzy rodzicielskiej nie powoduje, że „likwidowana” jest również więź prawna łącząca rodziców i dzieci. Na pewno zmienia się kształt obowiązków łączących strony, ale nadal relacja Państwo - Państwa ojciec jest w świetle przepisów prawa rodzinnego i cywilnego traktowana jako relacja ojciec - dzieci.

Z tego powodu można wyciągnąć wniosek, że skoro mimo nie utrzymywania kontaktów z ojcem są Państwo nadal traktowani jako jego dzieci, a więc w momencie jego śmierci mogą Państwo po nim dziedziczyć na mocy przepisów ustawy (art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego). Dziedziczenie takie wchodzi w grę, o ile Państwa ojciec nie zostawił testamentu. W takim wypadku konieczne byłoby przeprowadzenie postępowania spadkowego. Wtedy mogliby Państwo starać się o uzyskanie większej części majątku po ojcu a nie tylko prawa do mieszkania, o którym Pani wspomina.

Analizując powyższą sytuację należy przede wszystkim ustalić, bo nie wynika to z opisanego stanu faktycznego jaki status ma mieszkanie Pani rodziców, to znaczy czy np.: stanowiło ich własność, czy jedynie je wynajmowali, było tzw. lokalem kwaterunkowym. Poniżej omówiono różne możliwe sytuacje , które mogą Pani dotyczyć

Dom mieszkalny

W przypadku domu praktycznie jedynym sposobem jest przeprowadzenie postępowania spadkowego i uzyskania praw do niego z tytułu bycia spadkobiercą.

Zakładamy oczywiście, że Pani ojciec był jego właścicielem. Konieczne byłoby wystąpienie do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku i przeprowadzenie postępowania spadkowego. Dom wchodziłby w skład masy spadkowej i uzyskanie stwierdzenia nabycia spadku byłoby pierwszym i podstawowym krokiem w celu uzyskania władztwa nad nieruchomością.

Własnościowe prawo do lokalu

Zgodnie z art. 223 § 1 Prawa spółdzielczego własnościowe prawo do lokalu przechodzi na spadkobierców. Podobnie więc jak przy domu konieczne byłoby przeprowadzenie postępowania spadkowego i w ten sposób uzyskania do niego praw.

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego

Prawo to przysługuje osobom posiadający mieszkania w spółdzielniach mieszkaniowych tzw. „niewykupione”. Gdyby teraz Pani ojciec był członkiem spółdzielni i zamieszkiwał w takim mieszkaniu, wtedy w momencie śmierci jego członkoswto gaśnie. Jednak zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych Państwu jako dzieciom przysługiwałoby roszczenie o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Warunkiem koniecznym jednak jest współne zamieszkiwanie z osobą posiadającą takie prawo. Jednak Państwo nie spełniają tej istotnej przesłanki. Nie zamieszkiwali Państwo z ojcem w momencie jego śmierci, gdyż jak Pani napisała, mieszka Pani u teściów, a Pani rodzeństwo przebywa nadal w Domu Dziecka.

Lokal wynajęty - kwaterunkowy

W poprzednio obowiązującej ustawie z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych znajdował się przepis art. 8 ust. 1, gdzie przewidziano możliwość wstąpienia w stounek najmu min. zstępnych, ale tylko pod warunkiem, iż mieszkiwali oni z najmcą stale w chwili jego śmierci. Aktualnie podobna regulacja znajduje się w kodeksie cywilnym. I tak art. 691 kodeksu cywilnego stanowi, że w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują m.in. dzieci najemcy z tym, że muszą one spełniać warunek stałego zamieszkiwania z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.