Jak złożyć skargę na NFZ, przychodnię albo lekarza?

Podstawowe prawo do składania skarg

Każdy ubezpieczony w systemie opieki zdrowotnej ma fundamentalne prawo do złożenia skargi, jeżeli uważa, że jego prawo do ochrony zdrowia nie jest realizowane w sposób zadowalający. To prawo wynika bezpośrednio z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Ważne!

Każda placówka służby zdrowia funkcjonująca w ramach umowy z NFZ ma obowiązek umieścić w widocznym miejscu informację o dniach i godzinach przyjmowania skarg i wniosków od pacjentów.

Skargi można składać w formie ustnej lub pisemnej. Pacjent ma prawo żądać pisemnego potwierdzenia przyjęcia swojej skargi, co może być szczególnie ważne w przypadkach wymagających dalszego procedowania.

Rodzaje skarg i właściwe instytucje

W zależności od charakteru problemu i tego, kogo skarga dotyczy, należy kierować ją do odpowiednich instytucji. NFZ rozpatruje skargi dotyczące wyłącznie placówek, które mają podpisaną umowę z Funduszem. Oto przegląd najważniejszych możliwości:

Skarga na personel medyczny

Dotyczy niewłaściwego zachowania lekarza, pielęgniarki, rejestratorki lub innego pracownika placówki medycznej.

Skarga na placówkę medyczną

Obejmuje problemy organizacyjne, dostępność świadczeń, warunki w placówce lub funkcjonowanie systemu.

Skarga na działanie NFZ

Dot. sposobu załatwiania spraw przez pracowników Funduszu lub realizacji uprawnień ubezpieczeniowych.

Skarga na zachowanie personelu medycznego

W przypadku problemów z zachowaniem personelu medycznego pierwszym krokiem powinna być interwencja u bezpośredniego przełożonego pracownika:

1
Zgłoś problem przełożonemu

W szpitalu zwróć się do ordynatora oddziału, w przychodni do kierownika placówki. To najszybszy sposób rozwiązania problemu.

2
Udokumentuj zdarzenie

Zapisz datę, godzinę, imię i nazwisko pracownika oraz szczegółowy opis sytuacji. Zachowaj kopie wszystkich dokumentów.

3
Złóż skargę pisemnie

Jeśli rozmowa z przełożonym nie przyniosła rezultatu, złóż formalną skargę w formie pisemnej do dyrekcji placówki.

Skarga do Narodowego Funduszu Zdrowia

Skargę do NFZ można złożyć w przypadkach takich jak odmowa zapisu do lekarza mimo dostępnych terminów, trudności z rejestracją czy nieprzyjmowanie pacjentów w ustalonych godzinach.

Uwaga!

NFZ nie zajmuje się sprawami, które zostały już prawomocnie rozstrzygnięte przez sąd lub inną instytucję administracyjną. Oznacza to, że np. umorzone postępowanie dotyczące zwrotu kosztów leczenia nie podlega ponownemu rozpatrzeniu w ramach skargi do NFZ.

Jak złożyć skargę do NFZ?

Skarga do NFZ powinna zawierać: imię, nazwisko i adres do korespondencji, dane świadczeniodawcy, którego dotyczy, oraz precyzyjny opis zdarzenia. W przypadku składania skargi w imieniu osoby trzeciej konieczne jest dołączenie pisemnego upoważnienia.

Sposoby złożenia skargi do NFZ:

  • W formie pisemnej lub ustnej do protokołu w siedzibie oddziału NFZ
  • Pocztą tradycyjną na adres właściwego oddziału
  • Pocztą elektroniczną
  • Przez ePUAP
  • W delegaturach NFZ

NFZ ma 30 dni na udzielenie odpowiedzi. Jeśli konieczne będzie przeprowadzenie dodatkowych działań, Fundusz poinformuje o nowym terminie rozpatrzenia sprawy.

Rzecznik Praw Pacjenta - najszybsza pomoc

Do Rzecznika Praw Pacjenta może zgłosić się każda osoba, która uważa, że doszło do naruszenia jej praw jako pacjenta. To często najszybszy sposób uzyskania pomocy.

Kontakt z Rzecznikiem Praw Pacjenta:

  • Telefoniczna Infolinia: 800 190 590 (bezpłatna, pn-pt 8:00-18:00)
  • Adres: Biuro Rzecznika Praw Pacjenta, ul. Płocka 11/13, 01-231 Warszawa
  • ePUAP: /RzPP/skrytka
  • eDoręczenia: AE:PL-30624-45146-FDVGI-18

Zadania Rzecznika Praw Pacjenta

Specjaliści pracujący w Biurze Rzecznika na bieżąco pomagają rozwiać wątpliwości, odpowiadają na pytania dotyczące praw pacjenta oraz wskazują, jakie kroki prawne można podjąć. Jeśli pacjent uważa, że jego prawo zostało naruszone, może złożyć wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego, który jest wolny od opłat administracyjnych.

Rzecznik odpowiedzialności zawodowej

W przypadku błędów medycznych, braku należytej staranności w leczeniu lub naruszenia zasad etyki zawodowej, można się zwrócić do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej przy odpowiedniej Izbie Lekarskiej lub Izbie Pielęgniarek i Położnych.

Ważne terminy przedawnienia:

Rzecznik nie może wszcząć postępowania wyjaśniającego jeśli od chwili popełnienia czynu upłynęły 3 lata. Karalność przewinienia zawodowego ustaje po 5 latach.

Co obejmuje odpowiedzialność zawodowa?

Rzecznik rozpatruje skargi na działanie lekarzy niezgodne z aktualną wiedzą medyczną, w tym postawienie niewłaściwej diagnozy, zastosowanie niewłaściwego leczenia oraz zachowanie niezgodne z zasadami etyki lekarskiej.

Zawiadomienie do Rzecznika powinno zawierać:

  • Dokładne dane osoby składającej zawiadomienie
  • Imię i nazwisko lekarza/pielęgniarki
  • Nazwę i adres podmiotu leczniczego
  • Dokładną datę zdarzenia
  • Szczegółowy opis sytuacji
  • Ewentualną dokumentację medyczną

Ubezpieczenie OC placówek medycznych

Wszystkie placówki medyczne udzielające świadczeń w ramach umowy z NFZ mają obowiązek posiadania ubezpieczenia OC. To jedno z podstawowych wymagań NFZ wobec świadczeniodawców.

Prawo do informacji

Każdy świadczeniodawca powinien na żądanie pacjenta udzielić informacji o nazwie i adresie firmy ubezpieczającej. Informację tę można również uzyskać kontaktując się z właściwym oddziałem NFZ.

Gdy interwencja nie przynosi rezultatu

Jeżeli działania w ramach systemu opieki zdrowotnej okażą się nieskuteczne, pozostaje droga sądowa z powództwem cywilnym. Pozew należy skierować przeciwko placówce medycznej odpowiedzialnej za szkodę.

Czego można żądać?

Zwrot kosztów

Wszystkich wydatków związanych z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia (leki, dodatkowe badania, rehabilitacja).

Odszkodowanie

Za doznane cierpienia fizyczne i psychiczne oraz pogorszenie jakości życia w związku z błędem medycznym.

Renta

W przypadku utraty zdolności do pracy zawodowej lub znacznego ograniczenia możliwości zarobkowania.

Terminy przedawnienia

Kodeks cywilny określa jasne terminy przedawnienia w sprawach odszkodowawczych. Po ich upływie nie można skutecznie dochodzić odszkodowania na drodze cywilnej.

Postępowanie karne

Gdy zachodzi podejrzenie, że zdarzenie ma związek z czynem karalnym, pacjent ma prawo złożyć zawiadomienie do prokuratury. W takich przypadkach mogą obowiązywać inne terminy przedawnienia.

Najważniejsze informacje praktyczne

1
Skarga na działanie NFZ

Jeśli jesteś niezadowolony z pracy oddziału NFZ, złóż skargę do dyrektora oddziału. W przypadku braku satysfakcjonującej odpowiedzi możesz zwrócić się do Centrali NFZ przy ul. Rakowieckiej 26/30, 02-528 Warszawa.

2
Odwołanie do sądu

W przypadku niezadowolenia z decyzji NFZ dotyczącej prawa do ubezpieczenia lub świadczeń zdrowotnych, możesz złożyć odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

3
Rzecznik Praw Pacjenta w placówce

Niektóre większe placówki medyczne mają własnych Rzeczników Praw Pacjenta. To pracownicy jednostki, którzy pomagają rozwiązywać konflikty na miejscu, często bez konieczności formalnych procedur.

Aktualne dane kontaktowe - 2025

  • Centrala NFZ: ul. Rakowiecka 26/30, 02-528 Warszawa
  • Infolinia NFZ: 800 190 590 (bezpłatna, 7 dni w tygodniu)
  • Rzecznik Praw Pacjenta: ul. Płocka 11/13, 01-231 Warszawa
  • Telefoniczna Informacja Pacjenta: 800 190 590 (pn-pt 8:00-18:00)

Pamiętaj, że skuteczne dochodzenie swoich praw w systemie opieki zdrowotnej wymaga znajomości właściwych procedur i instytucji. Nie wahaj się korzystać z dostępnych form pomocy - system został stworzony po to, aby chronić Twoje prawa jako pacjenta.

Michał Włodarczyk - Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.