Kiedy budowa nie wymaga uzyskania pozwolenia, czyli zgłoszenie w prawie budowlanym

Pozwolenie" na budowę nie zawsze jest wymagane. Są sytuacje kiedy można budować obiekty po samym tylko zgłoszeniu tego faktu we właściwym organie, a niekiedy nawet bez konieczności tego zgłoszenia.

Kiedy należy zgłosić budowę obiektu?

Zgłoszenie właściwemu organowi budowy obiektu jest konieczne, jeżeli budowa ta dotyczy:

1. obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:

   • parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m,

   • płyt do składowania obornika,

   • szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25 m3,

   • naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m3 i wysokości nie większej niż 4,50 m,

   • suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m2,

2. wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, wiat i altan oraz przydomowych oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 25 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki,

3. indywidualnych przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę,

4. wiat przystankowych i peronowych,

5. budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 20 m2, służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa i będących we władaniu zarządu kolei,

6. wolno stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków telekomunikacyjnych

7. parkometrów z własnym zasilaniem,

8. boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do rekreacji,

9. miejsc postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie,

10. zatok parkingowych na drogach wojewódzkich, powiatowych i gminnych,

11. tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu,

12. gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa,

13. obiektów budowlanych piętrzących wodę i upustowych o wysokości piętrzenia poniżej 1 m poza rzekami żeglownymi oraz poza obszarem parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin,

14. przydomowych basenów i oczek wodnych o powierzchni do 30 m2,

15. pomostów o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m, służących do:

    • cumowania niewielkich jednostek pływających, jak łodzie, kajaki, jachty,

    • uprawiania wędkarstwa,

    • rekreacji,

16. opasek brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych umocnień brzegów rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód wewnętrznych, niestanowiących konstrukcji oporowych,

17. pochylni przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych,

18. instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych,

19. przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych,

20. ⁽²⁵²⁾telekomunikacyjnych linii kablowych,
    

21. urządzeń pomiarowych, wraz z ogrodzeniami i drogami wewnętrznymi, państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej i państwowej służby hydrogeologicznej:

    • posterunków: wodowskazowych, meteorologicznych, opadowych oraz wód podziemnych,

    • punktów: obserwacyjnych stanów wód podziemnych oraz monitoringu jakości wód podziemnych,

    • piezometrów obserwacyjnych i obudowanych źródeł,

22. ogrodzeń od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych i innych miejsc publicznych oraz ogrodzeń o wysokości powyżej 2,20 m i wykonywanie robót budowlanych polegających na instalowaniu:

    • krat na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz obiektach wpisanych do rejestru zabytków,

    • urządzeń o wysokości powyżej 3 m na obiektach budowlanych,

    • na obiektach budowlanych - urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne, będących instalacjami w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, zaliczanych do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu tej ustawy,

23. budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych. Obiektami małej architektury są niewielkie obiekty, a w szczególności:

    • kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury,

    • posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej,

    • użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki,

Zgłoszenie do właściwego organu jest także konieczne w przypadku rozpoczęcia robót budowlanych polegających na:

1. remoncie istniejących obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych, z wyjątkiem obiektów wpisanych do rejestru zabytków,

2. dociepleniu ścian budynków o wysokości do 12 m,

3. utwardzeniu powierzchni gruntu na działkach budowlanych,

4. instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym,

5. wykonywaniu i remoncie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, z wyjątkiem:

   • ziemnych stawów hodowlanych,

   • urządzeń melioracji wodnych szczegółowych usytuowanych w granicach parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin,

6. wykonywaniu i remoncie ujęć wód śródlądowych powierzchniowych o wydajności poniżej 50 m3/h oraz obudowy ujęć wód podziemnych,

7. przebudowie sieci elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych,

8. przebudowie i remoncie dróg, torów i urządzeń kolejowych,

9. wykonywaniu podczyszczeniowych robót czerpalnych polegających na usunięciu spłyceń dna, powstałych w czasie użytkowania basenów i kanałów portowych oraz torów wodnych, w stosunku do głębokości technicznych (eksploatacyjnych) i nachyleń skarp podwodnych akwenu.

Pozwolenia na budowę wymagają natomiast przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięcia mogące znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, które nie są bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynikają z tej ochrony, w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Kiedy nie jest wymagane ani uzyskanie pozwolenia na budowę, ani zgłoszenie w odpowiednim organie?

Pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia nie wymaga budowa:

1. altan i obiektów gospodarczych na działkach w rodzinnych ogrodach działkowych o powierzchni zabudowy do 25 m2 w miastach i do 35 m2 poza granicami miast oraz wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich,

2. obiektów małej architektury (jeżeli nie są umieszczone w miejscach publicznych),

3. ogrodzeń (jeżeli nie są to ogrodzenia, na które konieczne jest zezwolenie),

4. obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych, położonych na terenie budowy, oraz ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach geodezyjnych,

5. tymczasowych obiektów budowlanych stanowiących wyłącznie eksponaty wystawowe, niepełniących jakichkolwiek funkcji użytkowych, usytuowanych na terenach przeznaczonych na ten cel,

6. znaków geodezyjnych, a także obiektów triangulacyjnych, poza obszarem parków narodowych i rezerwatów przyrody.

Jaka powinna być treść zgłoszenia?

W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć także oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz, w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a także inne wymagane pozwolenia, uzgodnienia i opinie.

Do zgłoszenia budowy instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych oraz przyłączy do budynków: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych należy ponadto dołączyć projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane. Projekt zagospodarowania działki lub terenu, w przypadku budowy instalacji gazowej z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych powinien być uzgodniony z podmiotem właściwym do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. 

Zgłoszenia należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie sprzeciwu (w drodze decyzji) i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.

W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw, w drodze decyzji.

Właściwy organ wnosi również sprzeciw, jeżeli zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę, bądź też gdy budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Jakiemu organowi należy zgłosić budowę lub obiektu?

Zgłoszenia należy dokonać właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej. Zadania te wykonują następujące organy: starosta, wojewoda oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Czy organ budowlany pomimo postanowień ustawy może wymagać pozwolenia na budowę zamiast zgłoszenia?

Tak. Organ administracyjny może bowiem wydać w tym celu decyzję administracyjną i takim sposobem nałożyć obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia. Może tego dokonać jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować:

1) zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia,

2) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków,

3) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych,

4) wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich. 

Pamiętaj, że:

• Jeżeli budowa wymaga zgłoszenia, to należy go dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2010 r. Nr 243 poz.1623).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.