Posiadacz rachunku bankowego może wskazać w umowie z bankiem osobę, której po jego śmierci bank wypłaci pieniądze znajdujące się na tym rachunku. Jednak kwota ta nie może być wyższa niż przypadające na ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, (oczywiście kwota ta nie może przekroczyć wysokości pieniędzy na rachunku).

Poza tym, w razie śmierci posiadacza rachunków oszczędnościowych, bank jest obowiązany wypłacić z tych rachunków kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu posiadacza rachunku - osobie, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków - w wysokości nie przekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku.

Kwoty te nie wchodzą do spadku po posiadaczu rachunku, ale podlegają podatkowi od spadków i darowizn. Płaci się go osobno, niezależnie od przeprowadzenia postępowania spadkowego. Kwoty te należy jednak uwzględnić przy obliczaniu ewentualnego zachowku dla spadkobierców pominiętych w testamencie lub takich, którzy otrzymali w sumie od spadkodawcy mniej, niż by im się należało na podstawie reguł dziedziczenia ustawowego.

W jaki sposób posiadacz rachunku może wskazać daną osobę?

Posiadacz rachunku powinien na piśmie złożyć odpowiednie oświadczenie (z reguły banki mają stosowne formularze). Oczywiści posiadacz rachunku może zmienić zdanie - może daną osobę odwołać lub zmienić.

Co się dzieje z nadwyżką, która przekracza limit dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenie?

Nadwyżka na rachunkach w każdym z banków przekraczająca wskazany limit wchodzi w skład spadku i jest ona przedmiotem podziału między spadkobierców.

Co się dzieje z oszczędnościami osoby, która była członkiem w spółdzielczej kasie oszczędnościowo - kredytowej?

Kasa jest zobowiązana wypłacić po śmierci członka z jego wkładu członkowskiego i oszczędności:

• koszty pogrzebu członka w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w środowisku zmarłego - osobie, która przedłoży rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków,
• kwotę nie przekraczającą ogółem sumy przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłaszanej przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w okresie 5 lat kalendarzowych poprzedzających wypłatę - jeżeli członek pisemnie wskazał w kasie osoby, na rzecz których wypłata ma nastąpić (do osób, które może wskazać członek należą: jego małżonek, dzieci, rodzice, dziadkowie i rodzeństwo),
• kwotę równą wpłatom na rachunki, dokonanym przez organ rentowy z tytułu świadczeń z ubezpieczeń i zabezpieczeń społecznych, które nie przysługiwały za okres po śmierci posiadacza rachunków, wskazaną we wniosku organu rentowego skierowanym do kasy, wraz z podaniem numerów rachunków, na które dokonano wpłat.  

Sumy te również nie wchodzą do spadku po członku.

Pamiętaj, że:

• Możliwość obdarowania pieniędzmi z konta poza spadkiem nie dotyczy rachunków wspólnych, prowadzonych dla kilku osób.
• Przy ustalaniu limitu wypłaty uwzględnia się przeciętne wynagrodzenie przypadające na ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku, nie przekraczające oczywiście wysokości zgromadzonych środków. W maju 2010 roku wynosiło ono 3397 zł 01 gr, a więc bank nie mógł na podstawie umowy z posiadaczem rachunku wypłacić po jego śmierci w maju więcej niż 67940 zł 20 gr. 
• Jeśli pieniądze na rachunku bankowym należą do wspólnego majątku małżonków, wówczas na wyznaczenie osoby, która mogłaby je dostać potrzebna jest zgoda współmałżonka.
• Jeżeli posiadacz rachunku bankowego nie dokona zapisu bankowego to środki zawarte na rachunku podlegają regułom normalnego dziedziczenia.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 1997 r/, Nr 140, poz. 939 ze zmianami),
• Ustawa z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. 1997 r., Nr 16, poz. 89 ze zmianami),
• Ustawa z 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. 1996 r. Nr 1, poz. 2 ze zmianami.).