Poszukiwanie majątku dłużnika przez komornika

Michał Pichór

Radca prawny

Wierzyciel jest dysponentem postępowania egzekucyjnego. W związku z czym, co do zasady, wszczyna on to postępowanie, składając wniosek egzekucyjny, w którym wskazuje dłużnika, jego majątek oraz określa sposoby egzekucji. Jednakże często na przeszkodzie w przeprowadzeniu skutecznego postępowania egzekucyjnego, stoi brak wiedzy wierzyciela o majątku dłużnika, co implikuje konieczność jego odnalezienia. Jedną z możliwości ustalenia składników majątkowych naszego dłużnika jest instytucja zlecenia komornikowi poszukiwania majątku.

Regulacja prawna zlecenia komornikowi poszukiwania majątku

 Wskazana metoda poszukiwania majątku dłużnika, została przewidziana w art. 797(1) kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z nim "wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie za wynagrodzeniem majątku dłużnika". Żądanie takie należy złożyć do komornika prowadzącego postępowanie egzekucyjne. Bez znaczenia jest tutaj okoliczność, czy jest to komornik właściwy z mocy ustawy, czy też wybrany przez wierzyciela. Zlecenie można zgłosić zarówno w samym wniosku egzekucyjnym, jak również później, w toku postępowania. Poszukiwanie majątku powinno być ograniczone do sposobów egzekucji wskazanych przez wierzyciela.

Jak komornik ustala składniki majątku dłużnika?

W celu ustalenia majątku dłużnika, komornik może podjąć szereg działań. W szczególności zgodnie z art. 761 § 1 kodeksu postępowania cywilnego "Organ egzekucyjny może żądać od uczestników postępowania złożenia wyjaśnień oraz zasięgać od organów administracji publicznej, organów wykonujących zadania z zakresu administracji publicznej, organów podatkowych, organów rentowych, banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, przedsiębiorstw maklerskich, organów spółdzielni mieszkaniowych, zarządów wspólnot mieszkaniowych oraz innych podmiotów zarządzających mieszkaniami i lokalami użytkowymi, jak również innych instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji." Co również ważne, zgodnie z art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. ł prawa bankowego, Bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową m.in. na żądanie komornika sądowego w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, postępowania zabezpieczającego oraz wykonywania innych czynności wynikających z jego ustawowych zadań. W praktyce zatem, najczęściej ustalenie majątku dłużnika będzie polegało na żądaniu od dłużnika wyjaśnień oraz na złożeniu zapytań do np. Urzędu Skarbowego, Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Starostwa Powiatowego, zapytania w systemie OGNIVO.

 Jakie są koszty zlecenia poszukiwania majątku?

Zgodnie z art. 53 a ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, opłata od zlecenia komornikowi poszukiwania majątku dłużnika jest dwuetapowa. Pierwsza część tej opłaty, w wysokości 2 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jest pobierana od wierzyciela przy zleceniu komornikowi przedmiotowej czynności. W tym celu komornik wzywa wierzyciela do jej uiszczenia w terminie 7 dni od dnia odebrania wezwania, pod rygorem zwrotu zlecenia. Natomiast druga część opłaty uregulowana jest w ust. 2 wskazanego artykułu. Zgodnie z nim w razie odnalezienia majątku dłużnika komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 5% szacunkowej wartości tego majątku, nie więcej jednak niż 100% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W razie skutecznej egzekucji pobiera on ją bezpośrednio od dłużnika.