W razie przenoszenia się na dłużej do innego kraju - można zachować ubezpieczenie zdrowotne
Można zachować ubezpieczenie zdrowotne w Polsce, kiedy przenosi się na stałe do innego kraju UE, EFTA, Wielkiej Brytanii bądź Irlandii Północnej albo wyjeżdża się do pracy na 12 miesięcy lub dłużej.
Wybierając się na dłużej niż 12 miesięcy do jednego z krajów Unii Europejskiej oraz EFTA, warto zaopatrzyć się w dokument S1 lub jego elektroniczny odpowiednik S072. Obywatele Polski mogą korzystać z publicznej opieki zdrowotnej w innym kraju członkowskim. Warunkiem jest prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych przez NFZ w Polsce, tj. aktualne ubezpieczenie.
Dokument S1/S072 to unijne zaświadczenie o prawie do świadczeń zdrowotnych. Każde państwo unijne samo określa procedurę rejestracji tego dokumentu. Dokument ten daje posiadaczowi prawo do leczenia w pełnym zakresie w państwie zamieszkania. Umożliwia także korzystanie z leczenia planowanego, które nie przysługuje na EKUZ (Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego).
Komu przysługuje dokument S1/S072?
Dokument S1/S072 przysługuje osobom, które mają prawo do świadczeń zdrowotnych w ramach NFZ oraz:
- przeniosły się na stałe do innego niż Polska państwa członkowskiego UE lub EFTA;
- zostały oddelegowane do pracy za granicą na co najmniej 12 miesięcy;
- zostały wysłane na placówkę dyplomatyczną bądź konsularną na co najmniej 12 miesięcy.
Można otrzymać dokument S1/S072, jeżeli:
- ma się prawo do świadczeń zdrowotnych w Polsce i nie straci się tego prawa, kiedy się przeprowadzi się za granicę,
- oficjalnie zmieni się adres zamieszkania oraz nie spowoduje to zmiany właściwego ustawodawstwa. Po zmianie miejsca zamieszkania nie utraci się prawa do opieki medycznej także w Polsce.
- w trakcie każdego pobytu w kraju będziesz mógł skorzystać z leczenia, które będzie konieczne.
- podejmie się pracę bądź rozpocznie działalność gospodarczą w państwie zamieszkania;
- pobiera się polską emeryturę bądź rentę i uzyska się prawo do emerytury czy renty w państwie zamieszkania;
- straci się prawo do świadczeń zdrowotnych w Polsce, gdyż np. zakończy się pracę bądź zawiesi się działalność gospodarczą, uzyska bezpłatny urlop albo straci się status rolnika;
- zgłosi się swojemu płatnikowi, który w Polsce opłaca za zainteresowanego składki, np. pracodawcy bądź ZUS, zmianę miejsca zamieszkania oraz wskaże się polski adres. Prawo to wygaśnie po 30 dniach od ustania tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia, m.in. od kiedy zostanie rozwiązana umowa o pracę.
Leczenie członków rodziny na podstawie dokumentu S1
Jeśli zainteresowany przeprowadza się z członkami swojej rodziny, to ubezpieczenie zdrowotne również im będzie przysługiwało. Jeżeli jednak to drugi rodzic jest ubezpieczony w związku z pracą w kraju, do którego się przeprowadza się razem z dzieckiem, to on powinien zgłosić dziecko do ubezpieczenia.
Każde państwo UE oraz EFTA samo definiuje członka rodziny. Stąd w państwie zamieszkania zainteresowanego ubezpieczenie zdrowotne może nie przysługiwać osobie, która w Polsce może być zgłoszona do ubezpieczenia jako członek rodziny (przykładowo rodzicom lub dzieciom powyżej 18 lat, które dalej się uczą).
Decyzję o tym, kto będzie uprawniony do leczenia w państwie zamieszkania jako członek rodziny, podejmuje instytucja rejestrująca dokument S1. Razem z wygaśnięciem prawa zainteresowanego do świadczeń zdrowotnych w NFZ prawo to wygasa też dla członków jego rodziny, których zgłaszał do ubezpieczenia.
Należy informować NFZ o wszelkich zmianach swojej sytuacji ubezpieczeniowej oraz sytuacji swoich bliskich, jeżeli są zarejestrowani na dokument S1 posiadacza.
Dokument S1/S072 daje prawo do leczenia w pełnym zakresie w państwie zamieszkania posiadacza. Lekarz nie będzie oceniał, czy leczenie jest konieczne przed jego powrotem do Polski, czy może się odbyć już po powrocie do RP.
Można także na tej podstawie korzystać z leczenia planowanego, jakie nie przysługuje na EKUZ.
W razie zmiany miejsca zamieszkania, gdy nie ma się jeszcze dokumentu S1, to do czasu zakończenia formalności, można posługiwać się kartą EKUZ.