Bedą 4 komisje kodyfikacyjne

Rząd przyjął projekty Ministra Sprawiedliwości

5 marca 2024 r. Rada Ministrów przyjęła projekty Ministra Sprawiedliwości, które wznawiają działalność Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego (KKPC) i Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego (KKPK), a także tworzą dwie nowe Komisje – Kodyfikacyjną Prawa Rodzinnego oraz Kodyfikacyjną Ustroju Sądownictwa i Prokuratury.

Rada Ministrów przyjęła mianowicie:

• rozporządzenie w sprawie utworzenia, organizacji i trybu działania Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury;
• rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie utworzenia, organizacji i trybu działania Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego;
• rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie utworzenia, organizacji i trybu działania Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego;
• rozporządzenie w sprawie utworzenia, organizacji i trybu działania Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Rodzinnego

– dokumenty przedłożone przez Ministra Sprawiedliwości.

Ponowne powołanie KKPC i KKPK, które zakończyły prace w 2015 i 2016 r. usprawni proces legislacyjny oraz przyczyni się do harmonizacji prawa polskiego z prawem europejskim. Obie Komisje pełniły ważne funkcje w zakresie opracowywania i opiniowania projektów aktów prawnych. Organy te są także nawiązaniem do Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej, która funkcjonowała w dwudziestoleciu międzywojennym.

W obszarze właściwości KKPC znajdą się regulacje z zakresu szeroko rozumianego prawa cywilnego materialnego i procesowego oraz prawa handlowego. W szczególności chodzi o następujące ustawy o podstawowym znaczeniu dla systemu prawnego: Kodeks cywilny, Kodeks spółek handlowych, Prawo upadłościowe, Kodeks postępowania cywilnego.

Z kolei Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego zajmie się opracowaniem regulacji z zakresu szeroko rozumianego prawa karnego materialnego, procesowego i wykonawczego, prawa karnego skarbowego oraz prawa o wykroczeniach. Ponadto w obszar kompetencji KKPK wejdą również liczne ustawy okołokodeksowe dotyczące spraw karnoprawnych, jak np. ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

Ponadto powstaną dwie nowe Komisje: Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego oraz Kodyfikacyjna Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Ich zadaniem będzie opracowywanie projektów aktów normatywnych o podstawowym znaczeniu dla systemu prawa, odpowiednio, w prawie rodzinnym i opiekuńczym oraz w prawie dotyczącym ustroju sądownictwa i prokuratury.

Zadaniem wszystkich czterech Komisji jest opiniowanie projektów aktów prawnych, które do oceny przesłał im Minister Sprawiedliwości, a także opracowanie projektów ustaw, których przygotowanie zlecił przewodniczący danego gremium.

W skład każdej Komisji wejdą wybitni przedstawiciele środowiska europejskiego oraz eksperci mający znaczne doświadczenie z zakresu odpowiedniej dziedziny prawa. Co więcej w KKPC zasiadać będzie przedstawiciel Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej. Członkowie Komisji oraz ich przewodniczący będą powoływani i odwoływani przez Prezesa Rady Ministrów, na wniosek Ministra Sprawiedliwości. Przewodniczący Komisji może także zlecić opracowanie konkretnej ustawy innym przedstawicielom nauki i praktyki prawniczej oraz przedstawicielom organizacji zawodowych, społecznych i gospodarczych. Wówczas takie osoby będą uczestniczyć w pracach odpowiedniego zespołu problemowego.

Najważniejsze rozwiązania

Rząd planuje wznowienie działalności 2 komisji kodyfikacyjnych. Do 2015 roku pełniły one ważne funkcje, przygotowując i opiniując projekty aktów prawnych. Prace rozpoczną także 2 nowe komisje. W sumie funkcjonować będą komisje kodyfikacyjne, zajmujące się ustrojem sądownictwa i prokuratury oraz prawem karnym, cywilnym i rodzinnym.

Utworzona zostanie Komisja Kodyfikacyjna Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Będzie ona opracowywać akty prawne dotyczące ustroju sądownictwa i prokuratury przez przedstawicieli doktryny i praktyki prawniczej oraz ekspertów z dziedziny prawa związanego z ustrojem sądów i prokuratury. Komisja będzie zajmowała się prowadzeniem prac analityczno-koncepcyjnych oraz legislacyjnych nad projektami aktów prawnych.

Przywrócona zostanie Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego. Jej celem będzie prowadzenie analiz i koncepcji dotyczących projektów aktów prawnych związanych z prawem cywilnym i gospodarczym. Regulacje będą tworzone przez przedstawicieli doktryny i praktyki prawniczej, którzy są ekspertami z dziedziny prawa cywilnego.

Przywrócona zostanie Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego. Komisja będzie prowadziła prace analityczno-koncepcyjne oraz legislacyjne nad projektami aktów prawnych, jeśli chodzi o szeroko rozumiane prawo karne – materialne, procesowe i wykonawcze, prawo karne skarbowego oraz prawo o wykroczeniach. Przepisy będą opracowywane przez przedstawicieli doktryny i praktyki prawniczej, którzy są ekspertami z dziedziny prawa karnego. Zapewni to wysoki poziom merytoryczny opracowywanych projektów.

Utworzona zostanie Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego. Będzie ona opracowywać przepisy, które dotyczą prawa rodzinnego i opiekuńczego. Tworzyć je będą eksperci oraz przedstawiciele doktryny i praktyki prawniczej. Komisja będzie zajmowała się prowadzeniem prac analityczno-koncepcyjnych oraz legislacyjnych nad projektami aktów prawnych.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl