Będzie Fundusz Niskoemisyjnego Transportu?

Projekt ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekÅ‚ych oraz niektórych innych ustaw

Ministerstwo Energii przygotowaÅ‚o nowelizacjÄ™ ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekÅ‚ych oraz niektórych innych ustaw, która stworzy Fundusz Niskoemisyjnego Transportu oraz przewiduje dodatkowe Å›rodki m.in. na walkÄ™ ze smogiem dla Narodowego Funduszu Ochrony Åšrodowiska i Gospodarki Wodnej. 

Zaproponowano stworzenie Funduszu Niskoemisyjnego Transportu, z którego bÄ™dÄ… finansowane projekty zwiÄ…zane z rozwojem elektromobilnoÅ›ci (pojazdy napÄ™dzane energiÄ… elektrycznÄ…) oraz transportem opartym na paliwach alternatywnych (m.in. CNG – sprężony gaz ziemny, LNG – skroplony gaz ziemny oraz biopaliwa). 

Fundusz bÄ™dzie finansowaÅ‚ projekty, o których mowa m.in. w Planie Rozwoju ElektromobilnoÅ›ci w Polsce, Krajowych Ramach Polityki Rozwoju Infrastruktury Paliw Alternatywnych oraz ustawie z 11 stycznia 2018 r. o elektromobilnoÅ›ci i paliwach alternatywnych.

DziÄ™ki uzyskanemu wsparciu bÄ™dzie można tworzyć i rozwijać projekty inwestycyjne polegajÄ…ce m.in. na budowie i rozbudowie infrastruktury do Å‚adowania pojazdów energiÄ… elektrycznÄ… oraz infrastruktury dla innych paliw alternatywnych. Przyczyni siÄ™ to do zapewnienia powszechnego dostÄ™pu do tych źródeÅ‚ w transporcie i pozytywnie wpÅ‚ynie na rozwój nowych rozwiÄ…zaÅ„ technologicznych.

W wymiarze gospodarczym, dla operatorów sieci przesyÅ‚owych i dystrybucyjnych poszczególnych segmentów rynku (m.in. gazu i energii) oraz wytwórców energii, zmiany zaproponowane w projekcie otwierajÄ… nowe możliwoÅ›ci biznesowe wynikajÄ…ce z technologii umożliwiajÄ…cych integracjÄ™ systemów oraz rynków.

Zakres projektów, które mogÄ… otrzymać dofinansowanie jest bardzo szeroki – wspierani mogÄ… być m.in. producenci Å›rodków transportu, samorzÄ…dy inwestujÄ…ce w czysty transport publiczny, wytwórcy biokomponentów, jak i podmioty chcÄ…ce zakupić nowe pojazdy. Fundusz wspiera także promocjÄ™ i edukacjÄ™ w zakresie wykorzystania paliw alternatywnych w transporcie.

Podstawowe zasady udzielania wsparcia (krÄ…g podmiotów, horyzont czasowy oraz maksymalny limit wsparcia) wskazano w projekcie. Natomiast szczegóÅ‚owe warunki finansowania projektów przez Fundusz zostanÄ… doprecyzowane w rozporzÄ…dzeniach.

Zaproponowane wsparcie odpowiada także na wyzwania dÅ‚ugoterminowej wizji rozwoju energetyki Unii Europejskiej, spójnej z politykÄ… neutralnoÅ›ci klimatycznej gospodarki (nisko- i zero emisyjność). Efektem dziaÅ‚aÅ„ Funduszu w wymiarze gospodarczym bÄ™dzie zatem systematyczna redukcja wykorzystywania paliw kopalnych oraz zwiÄ™kszenie zużycia energii ze źródeÅ‚ odnawialnych, rozszerzenie wykorzystania innych paliw alternatywnych, podnoszenie efektywnoÅ›ci i bezpieczeÅ„stwa infrastruktury, a także stworzenie warunków umożliwiajÄ…cych odbiorcom inteligentne wykorzystanie noÅ›ników energii.

Planowane korzyści związane z uruchomieniem finansowania z Funduszu:

  • rozwój infrastruktury do tankowania gazu ziemnego, biopaliw ciekÅ‚ych i innych paliw alternatywnych oraz do Å‚adowania pojazdów elektrycznych; 
  • wzrost zużycia gazu ziemnego oraz energii elektrycznej w Polsce przeznaczanych na cele transportowe;
  • możliwość wprowadzenia nowych modeli biznesowych opartych na paliwach alternatywnych i ich infrastrukturze;
  • rozwój flot pojazdów niskoemisyjnych oraz niskoemisyjnego transportu publicznego;
  • możliwy spadek kosztów użytkowania pojazdów opartych na paliwach alternatywnych dla obywateli;
  • poprawa jakoÅ›ci powietrza wynikajÄ…ca ze zmniejszenia emisji szkodliwych substancji przez pojazdy drogowe - szczególnie w dużych aglomeracjach.

Ze wzglÄ™dów organizacyjnych oraz doÅ›wiadczenia w prowadzeniu podobnych inicjatyw, zarzÄ…dzanie Funduszem powierzono NFOÅšiGW. Dysponentem Funduszu bÄ™dzie Minister Energii. Natomiast trzecim uczestnikiem wspierajÄ…cym dziaÅ‚anie Funduszu jest Bank Gospodarstwa Krajowego, który zapewnia obsÅ‚ugÄ™ bankowÄ….

Przychody Funduszu i opÅ‚ata emisyjna

Zgodnie z projektem, przychodami Funduszu będą:

  • dotacje celowe z budżetu paÅ„stwa w wysokoÅ›ci do 1,5% planowanych w poprzednim roku budżetowym wpÅ‚ywów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych;
  • odsetki od wolnych Å›rodków Funduszu przekazanych w zarzÄ…dzanie ministrowi finansów, zgodnie z przepisami o finansach publicznych;
  • Å›rodki przekazywane przez operatora systemu przesyÅ‚owego elektroenergetycznego w wysokoÅ›ci 0,1% uzasadnionego zwrotu z kapitaÅ‚u zaangażowanego w wykonywanÄ… dziaÅ‚alność gospodarczÄ…, jeÅ›li chodzi o przesyÅ‚anie energii elektrycznej;
  • wpÅ‚ywy z tytuÅ‚u opÅ‚aty zastÄ™pczej (uiszczanej przez podmiot realizujÄ…cy Narodowy Cel Wskaźnikowy);
  • wpÅ‚ywy z opÅ‚aty emisyjnej, w części (15%) przypadajÄ…cej Funduszowi (uiszczanej przez producentów i importerów paliw silnikowych, podmioty dokonujÄ…ce nabycia wewnÄ…trzwspólnotowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym paliw silnikowych oraz inne podmioty podlegajÄ…ce, na podstawie przepisów o podat akcyzowym, obowiÄ…zkowi podatkowemu w zakresie podatku akcyzowego od paliw silnikowych).

Nowelizacja ustawy zakÅ‚ada także wprowadzenie opÅ‚aty emisyjnej w wysokoÅ›ci 80 zÅ‚ od 1000 l wprowadzonych na polski rynek: benzyny silnikowej i oleju napÄ™dowego. Åšrodki z opÅ‚aty emisyjnej stanowić bÄ™dÄ… przychód NFOÅšiGW (85%) i Funduszu (15%). Zgodnie z przedstawionÄ… propozycjÄ… obowiÄ…zek zapÅ‚aty opÅ‚aty emisyjnej ciążyć bÄ™dzie na producentach paliw silnikowych (benzyn silnikowych i olejów napÄ™dowych), importerach paliw silnikowych oraz podmiotach sprowadzajÄ…cych paliwa z innych paÅ„stw UE.

Przychody z opÅ‚aty emisyjnej zostanÄ… przeznaczone na Fundusz (15%) – celem wsparcia rozwoju rynku paliw alternatywnych w transporcie oraz na Narodowy Fundusz Ochrony Åšrodowiska i Gospodarki Wodnej (85%) – celem wsparcia przedsiÄ™wzięć zwiÄ…zanych ze zmniejszeniem lub unikniÄ™ciem szkodliwej emisji substancji gazowych, staÅ‚ych lub ciekÅ‚ych, powodujÄ…cych zanieczyszczenie powietrza.

Dodatkowe Å›rodki dla NFOÅšiGW

Åšrodki, które otrzyma NFOÅšiGW, sÅ‚użyć bÄ™dÄ… realizacji projektów majÄ…cych na celu zmniejszenie lub unikniÄ™cie szkodliwej emisji substancji gazowych, staÅ‚ych i ciekÅ‚ych powodujÄ…cych zanieczyszczenie powietrza. 

Kiedy proponowane przepisy mają wejść w życie?

Znowelizowana ustawa ma wejść w życie po 14 dniach od daty ogÅ‚oszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjÄ…tkiem niektórych przepisów, które powinny obowiÄ…zywać w innych terminach (m.in. regulacje dotyczÄ…ce opÅ‚aty emisyjnej majÄ… wejść w życie 1 stycznia 2019 r.).