Zmiany w czynszach za użytkowanie wieczyste

Nowe przepisy zlikwidują drastyczne podwyżki opłat za mieszkanie. Mogą wejść w życie już za miesiąc.

Skorzystają na tym osoby wynajmujące swoje cztery kąty od gminy, która pobiera z tego tytułu tzw. opłatę roczną. Teraz miasta mogą podwyższać ją raz na rok w sytuacji, gdy wartość nieruchomości ulegnie zmianie. Mieszkańcy odczuwają zmiany w płaconym co miesiąc czynszu.

- Niestety prawie w całej Polsce opłata roczna nie była aktualizowana na bieżąco, niekiedy nawet przez kilkanaście lat. Zatem kiedy gminy w poszukiwaniu dochodów przystąpiły w ostatnich latach do aktualizacji cen nieruchomości, opłaty za użytkowanie wieczyste wzrosły od kilku do kilkunastu razy – czytamy w uzasadnieniu ustawy.

Tak było w Gdyni, w Warszawie czy w Poznaniu. W tym ostatnim mieście opłaty dla mieszkańców dwóch osiedli skoczyły w zeszłym roku o 1100 proc. W efekcie czynsz poszedł w górę nawet o kilkaset złotych.

Podpisana przez prezydenta nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami ma z tym skończyć. – Zmiana sprowadza się do tego, że w przypadku drastycznych podwyżek przy aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste, które przekroczą 200 proc. obecnej opłaty, użytkownik wieczysty otrzyma pewnego rodzaju ulgę polegającą na rozłożeniu podwyżki na 3 lata – tłumaczył podczas sejmowych prac nad ustawą Stanisław Huskowski z PO.

Przykład
Opłata za użytkowanie wieczyste wynosi teraz 450 zł. Gmina przysłała pismo, które podnosi ją do 1200 zł. Zgodnie
z nowym prawem będę mógł rozłożyć opłatę na części. W pierwszym roku muszę zapłacić dwukrotność dotychczasowej opłaty, czyli 900 zł. Nadwyżka zostanie rozłożona na dwie równe części (po 150 zł), które trzeba uregulować w dwóch kolejnych latach.

Ponadto nowe przepisy pozwolą gminom i starostwom na udzielanie bonifikat w rocznych opłatach za użytkowanie wieczyste. Skorzystają z nich osoby w trudnej sytuacji finansowej. O tym, jaka będzie wysokość ulgi, zdecyduje rada miasta w uchwale. Nowością mają być też zniżki w opłatach dla osób, które prowadzą własną firmę.

Podwyżki będą trzy razy rzadziej

Nowelizacja wprowadzi też zasadę, zgodnie z którą opłata roczna może być zmieniana nie corocznie, a raz na trzy lata – oczywiście jeżeli wartość nieruchomości ulegnie zmianie.

- Z jednej strony gmina będzie wiedziała, że nie musi ponosić tak często kosztów związanych z wyceną nieruchomości, z drugiej strony użytkownicy wieczyści będą wiedzieli, że przez trzy lata ich wartość nieruchomości nie wzrośnie – wyjaśniają autorzy nowelizacji.

Jednocześnie użytkownik wieczysty będzie mógł zażądać obniżenia opłaty rocznej. Będzie mógł starać się o to wtedy, gdy uzna, że wartość nieruchomości drastycznie spadła, ponieważ w jej pobliżu wybudowano np. autostradę.

Wniosek będziemy składać w formie pisemnej. Jeśli urzędnicy nie rozpatrzą go w ciągu 30 dni, to będziemy mogli skierować sprawę do kolegium. Można się tam odwołać również w sytuacji, gdy gmina wyda decyzję odmowną.

Nowa wysokość opłaty rocznej, ustalona w wyniku realizacji żądania, albo w wyniku prawomocnego orzeczenia kolegium lub ugody zawartej przed kolegium, zacznie obowiązywać od 1 stycznia roku następującego po tym, w którym użytkownik wieczysty zażądał jej aktualizacji.

Zmiany czekają na publikację

Nowelizacja została już skierowana do publikacji w Dzienniku Ustaw. Powinno to nastąpić w ciągu kilku najbliższych dni. Nowe przepisy zaczną obowiązywać po 30 dniach od publikacji, czyli już pod koniec września lub na początku października.

W nowelizacji przesądzono też, że jej przepisy będą stosowane do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia jej w życie. Oznacza to, że szansę na obniżenie stawek dostaną ci wszyscy, którzy nie zgodzili się z decyzjami gmin i czekają na rozprawy w Samorządowych Kolegiach Odwoławczych.

Dariusz Madejski, e-prawnik.pl