Jakość handlowa ziemniaków

Zgodnie z Rocznym ramowym planem kontroli Inspekcji JHARS na 2008 rok, w II kwartale wszystkie wojewódzkie inspektoraty JHARS (z wyjątkiem WIJHARS w Lublinie) przeprowadziły kontrolę w zakresie jakości handlowej ziemniaków.

I. CEL KONTROLI

Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej ziemniaków, w zakresie zgodności z wymaganiami jakościowymi ujętymi w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej ziemniaków.

II. ZAKRES KONTROLI

Kontrolę przeprowadzono w 96 podmiotach gospodarczych wprowadzających do obrotu ziemniaki wczesne i jadalne.

Kontrolą objęto:

• w zakresie zgodności z wymaganiami cech jakości handlowej zawartych w rozporządzeniu -  170  partii ziemniaków o łącznej masie 424 t, w tym: 88 partii ziemniaków wczesnych o masie 126 t i 82 partie ziemniaków jadalnych o masie 298 t,

• w zakresie oznaczania obecności organizmów zmodyfikowanych genetycznie  - 95 partii ziemniaków o łącznej masie 327 t,

• w zakresie znakowania - 171  partii ziemniaków o łącznej masie 424 t, w tym: 89 partii ziemniaków wczesnych  o masie 126 t i 82 partie ziemniaków jadalnych o masie 298 t.

III. WYNIKI KONTROLI

W zakresie:

Wymagań cech jakości handlowej

Wymagań cech jakości handlowej nie spełniało 5 partii ziemniaków o masie 15 t. Ziemniaki kwestionowano ze względu na: zapleśnienie, nadmierne zawilgocenie powierzchni, porażenie zgnilizną, liczne uszkodzenia mechaniczne oraz porośnięcie kiełkami powyżej dopuszczalnej długości (3 mm) w przypadku ziemniaków jadalnych.

Oznaczania obecności organizmów zmodyfikowanych genetycznie

W wyniku badań laboratoryjnych w 1 partii ziemniaków jadalnych krajowych o masie 750 kg stwierdzono obecność genu specyficznego EH92-527-1, co wskazuje na podejrzenie obecności modyfikacji EH92-527-1. W związku z powyższym, według kompetencji zawiadomiono Inspekcję Sanitarną.  

Znakowania

Nieprawidłowe znakowanie stwierdzono w przypadku 37 partii ziemniaków (22%  wszystkich skontrolowanych partii) o łącznej masie 82 t (19%  skontrolowanej masy).

Nieprawidłowości dotyczyły:

• braku jakiegokolwiek oznakowania,

• braku numeru wpisu do „rejestru przedsiębiorców" prowadzonego przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa, podmiotu, który ziemniaki przemieszczał, magazynował, sortował lub pakował na terytorium RP,  numeru statystycznego powiatu, na terenie którego ziemniaki były uprawiane, rejestru państwa członkowskiego podmiotu, który ziemniaki uprawiał lub przechowywał, lub wprowadzał do obrotu,

• braku oznakowania w języku polskim partii pochodzących z UE oraz krajów trzecich,

• braku danych identyfikacyjnych producenta lub paczkującego lub wprowadzającego do obrotu,

• braku nazwy produktów lub umieszczenie niepełnej nazwy  (np. „ziemniaki" bez podania rodzaju: wczesne lub jadalne),

• braku ilości nominalnej ziemniaków paczkowanych lub nieprawidłowe oznaczenie ilości nominalnej,

• umieszczenia klasy jakości ziemniaków lub kategorii na opakowaniu (w przepisach lub normach nie ma wymagań dotyczących klasyfikacji ziemniaków, podanie takiej informacji może sugerować, że jakość tych ziemniaków jest lepsza od innych),

• braku kraju pochodzenia lub błędny wpis kraju pochodzenia.

Inne ustalenia z kontroli

Warunki składowania

• w 21 podmiotach (22% objętych kontrolą) nie prowadzono monitoringu warunków przechowywania,

• w 3 podmiotach brak  było sprzętu kontrolno - pomiarowego,

• w 1 podmiocie brak było zabezpieczenia pomieszczeń magazynowych przed dostępem szkodników i gryzoni.

Wymagania formalno-prawne

19 podmiotów gospodarczych (20% objętych kontrolą) nie dopełniło obowiązku zgłoszenia prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji, składowania, konfekcjonowania i obrotu do właściwego WIJHRAS.

IV. SANKCJE

W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami w zakresie jakości handlowej ziemniaków, wojewódzkie inspektoraty JHARS zastosowały następujące sankcje:
32 mandaty karne na łączną kwotę 4 950 zł,                        
14 decyzji administracyjnych, w tym:

• 11 decyzji nakazujących poddanie artykułu określonym zabiegom (decyzje dotyczyły znakowania),

• 3 decyzje zakazujące wprowadzenia do obrotu artykułu niespełniającego wymagań jakości handlowej (2 decyzje dotyczyły znakowania, 1 decyzja dotyczyła partii ziemniaków niespełniających wymagań jakości handlowej w zakresie porażenia zgnilizną).

Ponadto, w 1 przypadku, w związku z podejrzeniem o wprowadzenie do obrotu ziemniaków zmodyfikowanych genetycznie niedopuszczonych w UE, powiadomiono, zgodnie z kompetencją Inspekcję Sanitarną.       
  
V. PODSUMOWANIE I WNIOSKI

Podczas przedmiotowej kontroli sprawdzono jakość handlową ziemniaków wczesnych i jadalnych oraz zbadano ziemniaki pod względem obecności organizmów genetycznie zmodyfikowanych.
Kontrola wykazała szereg nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej ziemniaków. Nieprawidłowości dotyczyły jednak głównie znakowania. Wymagań w tym zakresie nie spełniło 22% skontrolowanych partii, dotyczyło to przede wszystkim: braku jakiegokolwiek oznakowania i braku oznakowania w języku polskim, braku pełnej nazwy oraz braku kraju pochodzenia.

W toku kontroli przeprowadzono badania ziemniaków na obecność modyfikacji genetycznych. W przypadku jednej partii ziemniaków, badanie laboratoryjne wskazało na podejrzenie obecności modyfikacji niedopuszczonej w UE. W związku  z powyższym, według kompetencji zawiadomiono Inspekcję Sanitarną.  

Ze względu na wysokie spożycie ziemniaków w Polsce, a także wysoki obrót ziemniakami zarówno w zakresie handlu zagranicznego, jak i na rynku wewnętrznym, należy kontynuować kontrolę jakości handlowej ziemniaków jadalnych i wczesnych.

Źródło: www.ijhar-s.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl