Odrzucenie skargi kasacyjnej z powodu niespełnienia wymagań konstrukcyjnych skargi

Sąd Najwyższy w niedawnym orzeczeniu odniósł się do wymogów skargi kasacyjnej.

Postanowienie SN

Postanowieniem z 26 września 2022 r. Sąd Najwyższy odrzucił skargę kasacyjną pozwanej spółki akcyjnej, wniesioną w sprawie o zapłatę z powództwa banku spółdzielczego (sygn. I CSK 1563/22). 

Uzasadnienie SN

W uzasadnieniu postanowienia wyjaśniono, że każda skarga kasacyjna powinna bezwzględnie zawierać elementy wskazane w art. 398⁴ § 1 pkt 1-3 k.p.c. – pod rygorem odrzucenia tego środka zaskarżenia na podstawie art. 398⁶ § 2 in medio k.p.c. Sąd zaznaczył, że zakres zaskarżenia oraz wniosek (wnioski) skargi muszą być ze sobą ściśle skorelowane; w przeciwnym razie niemożliwe staje się określenie granic, w jakich skarga powinna zostać rozpoznana.

Wymaganie konstrukcyjne skargi kasacyjnej wskazane w art. 398⁴ § 1 pkt 3 k.p.c., to jest zawarcie w skardze wniosku „o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany”, nie zostaje spełnione w sytuacji, w której skarżący nie określa zakresu, w jakim nastąpić powinna, jego zdaniem, ingerencja w orzeczenie Sądu drugiej instancji. Określenie takie powinno nastąpić albo wprost, albo przez jednoznaczne odwołanie się do, wskazanego uprzednio zgodnie z art. 398⁴ § 1 pkt 1 k.p.c., zakresu zaskarżenia orzeczenia.

Sąd Najwyższy przedstawił trzy zasadnicze racje przemawiające za koniecznością rygorystycznego podejścia do wymagań konstrukcyjnych skargi kasacyjnej. 

Po pierwsze, skarga kasacyjna składana jest przez zawodowego prawnika, który powinien być w stanie prawidłowo skomponować omawiany środek zaskarżenia, skoro wymagania stawiane skargom kasacyjnym są precyzyjne określone w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. 

Po drugie, w przypadku skarg sporządzonych w sposób nieprawidłowy niepewny staje się zakres, w jakim Sąd Najwyższy może dokonać ingerencji w prawomocne orzeczenie Sądu drugiej instancji. Dokonanie merytorycznej oceny tak przygotowanej skargi stwarzałoby ryzyko autonomicznego określania przez Sąd Najwyższy zakresu własnych uprawnień do kontroli prawomocnych orzeczeń. 

Po trzecie, dokonywanie wykładni treści skargi kasacyjnej w kierunku sprzyjającym dopuszczalności tejże skargi mogłoby prowadzić do naruszenia praw drugiej strony (innego uczestnika) postępowania.

W uzasadnieniu odniesiono się również do obowiązku dokonywania przyjaznej wykładni pism (i innych oświadczeń procesowych) stron oraz granic dopuszczalności takiej wykładni. Odniesiono się również do praktyki stawiania w skargach kasacyjnych wniosków o orzeczenie przez Sąd Najwyższy bezpośrednio o żądaniu pozwu.

Zob. postanowienie IC SN z dnia 26 września 2022 r. sygn. I CSK 1563/22

A.J.
Zespół e-prawnik.pl