Pozwy zbiorowe wchodzą w życie

Roszczenia grupowe będzie można skierować nie tylko w stosunku do przedsiębiorcy, ale także wobec gminy czy skarbu państwa.

Niezależnie od podmiotu skażonego z pozwem grupowym można wystąpić wtedy, gdy zbierze się przynajmniej dziesięciu poszkodowanych, którzy ujednolicą swoje roszczenia. Następnie grupa musi wybrać swojego reprezentanta.

- Wytacza on powództwo w imieniu własnym, ale na rzecz całej grupy. Reprezentantem może być, w zakresie swoich kompetencji, np. powiatowy czy miejski rzecznik konsumentów – wyjaśnia Rafał Lewicki.

Ekspert tłumaczy, że przed sądem obywatele muszą już działać przez profesjonalnych pełnomocników. – W postępowaniu grupowym obowiązuje zastępstwo przez radcę prawnego lub adwokata. Zapewni to grupie skuteczną obronę ich interesów – mówi specjalista z ProLegal.

Proces grupowy pozwoli konsumentom zaoszczędzić czas i stres związany z częstą obecnością na sali sądowej.

- Członkowie grupy występującej z pozwem zbiorowym są słuchani w charakterze strony. Oznacza to, że będą obowiązkowo uczestniczyć w postępowaniu na określonym etapie. Poza tym etapem sprawa będzie prowadzona przez profesjonalnych pełnomocników – wyjaśnia Rafał Lewicki.

Radca prawny tłumaczy, że wystąpienie z pozwem grupowym będzie ponadto tańsze niż indywidualne dochodzenie swoich praw: Opłata sądowa wyniesie w tym przypadku nie pięć, a dwa procent wartości przedmiotu sporu. Minimalnie 30 zł  i maksymalnie 100 tys. zł. W przypadku pozwów o ochronę praw niemajątkowych w postępowaniu grupowym opłata sądowa będzie stała i wyniesie 600 zł.

Ponadto na etapie samego postępowania nie powstaną koszty obsługi prawnej, ponieważ wynagrodzenie pełnomocnika – wynoszące nie więcej niż 20 proc. od zasądzonej kwoty – zostanie mu wypłacone po wygraniu sprawy. Zatem im większa grupa powodów, tym większe wynagrodzenie otrzyma prawnik.

Pozwany będzie mógł jednak zażądać kaucji na poczet kosztów postępowania sądowego.

- Składający pozew będzie musiał zdeponować wówczas odpowiednią kwotę w gotówce. Warto pamiętać, że koszty postępowania ponosi przegrany, jeśli więc sprawę wygrają konsumenci, to kaucja zostanie im zwrócona – informuje Małgorzata Cieloch z UOKiK.

Rzeczniczka dodaje, że pozwy grupowe mogą być również dodatkowym narzędziem dla konsumentów i przedsiębiorców, których prawa zostały naruszone przez stosowanie antykonkurencyjnych praktyk. Chodzi np. o szkody powstałe w wyniku wieloletniej zmowy cenowej lub nadużycia pozycji rynkowej konkurenta.

Dariusz Madejski, e-prawnik.pl