Prawo do zasiłków, a miejsce pobytu w UE

- W prawie UE istnieją zapisy, dzięki którym można zapobiegać wykorzystywaniu systemów zabezpieczenia społecznego - zapewnia komisarz ds. zatrudnienia Laszló Andor. Jednocześnie Komisja Europejska zachęca do korzystania ze specjalnego przewodnika, który ma pomóc w określeniu statusu osób przenoszących się do innych państw członkowskich.

Niedawno Komisja Europejska opublikowała praktyczny przewodnik dotyczący testu miejsca zwykłego pobytu, aby pomóc państwom członkowskim w stosowaniu przepisów UE dotyczących koordynacji zabezpieczenia społecznego w przypadku obywateli UE, którzy przenieśli się do innego państwa członkowskiego. W nowym podręczniku omówiono szerzej test miejsca zwykłego pobytu; wyjaśnienia te ułatwią jego stosowanie w praktyce przez organy państw członkowskich.

Laszló Andor, komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego, stwierdził: W prawie UE istnieją wyraźne zabezpieczenia, dzięki którym można zapobiegać wykorzystywaniu przez jednostki systemów zabezpieczenia społecznego innych państw członkowskich UE. Przewodnik ten ułatwi organom państw członkowskich stosowanie w praktyce zabezpieczeń w zakresie miejsca zwykłego pobytu. Podręcznik jest elementem bieżących działań Komisji mających na celu ułatwienie swobodnego przepływu osób w całej UE.

W przewodniku opracowanym we współpracy z państwami członkowskimi wyjaśniono odrębne pojęcia, mianowicie: miejsce zwykłego pobytu, miejsce pobytu czasowego czy też pobyt. Definicje te, określone w prawie UE, są niezbędne, by ustalić, które państwo członkowskie jest odpowiedzialne za świadczenia z tytułu zabezpieczenia społecznego na rzecz obywateli UE przemieszczających się między państwami członkowskimi. Zgodnie z prawem UE może istnieć tylko jedno miejsce zwykłego pobytu, a zatem wyłącznie jedno państwo członkowskie jest odpowiedzialne za wypłacenie świadczeń z tytułu zabezpieczenia społecznego w oparciu o kryterium miejsca pobytu.

Pracownicy i osoby pracujące na własny rachunek są objęte zabezpieczeniem społecznym w kraju, w którym pracują, a osoby nieaktywne zawodowo (np. emeryci, studenci) kwalifikują się do otrzymywania tych świadczeń w państwie członkowskim, w którym znajduje się ich miejsce zwykłego pobytu. Określenie państwa członkowskiego, w którym znajduje się miejsce zwykłego pobytu danej osoby ma również znaczenie dla pracowników, którzy pracują w więcej niż jednym państwie członkowskim.

Przewodnik przywołuje szczególne kryteria, które należy wziąć pod uwagę przy określaniu miejsca zwykłego pobytu danej osoby, takie jak:

• sytuacja rodzinna oraz więzi rodzinne;
• czas trwania i ciągłość pobytu w danym państwie członkowskim;
• zatrudnienie (w szczególności miejsce, w którym praca jest zazwyczaj wykonywana, jej stały charakter oraz czas trwania umowy o pracę);
• prowadzenie działalności o charakterze niezarobkowym;
• w przypadku studentów - źródło ich dochodu;
• stałość sytuacji mieszkaniowej danej osoby;
• państwo członkowskie, w którym dana osoba odprowadza podatki;
• powody przemieszczenia się;
• zamiary danej osoby określone na podstawie wszystkich okoliczności oraz poparte udokumentowanymi informacjami.

Przewodnik zawiera również konkretne przykłady i wskazówki na temat przypadków, w których określenie miejsca zamieszkania może być trudne, np. pracownicy przygraniczni, pracownicy sezonowi, pracownicy delegowani, studenci, emeryci i wysoce mobilne osoby nieaktywne zawodowo.

Przykładowo, jeżeli obywatel Wielkiej Brytanii przenosi się na emeryturę do Portugalii i spędza większość czasu w Portugalii, jego miejscem zwykłego pobytu jest Portugalia, nawet jeśli nadal posiada dom w Zjednoczonym Królestwie i utrzymuje więzi kulturowe i gospodarcze ze Zjednoczonym Królestwem.

Źródło: Komisja Europejska

Zespół
e-prawnik.pl