Nowelizacja Prawa lotniczego dostosuje prawo do przepisów UE w obszarze praw pasażerów, żeglugi powietrznej, personelu lotniczego, techniki lotniczej, lotniczej dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej i transportu lotniczego, lotnisk oraz ochrony lotnictwa cywilnego Inne zmiany dotyczÄ… zaÅ› branży lotnictwa bezzaÅ‚ogowego (dronów).
Ustawa z dnia 14 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw
Co przewiduje?
Celem ustawy jest dostosowanie ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze do nowych lub znowelizowanych przepisów Unii Europejskiej w zakresie praw pasażerów, żeglugi powietrznej, personelu lotniczego, techniki lotniczej, lotniczej dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej i transportu lotniczego, operacji lotniczych, lotnisk oraz ochrony lotnictwa cywilnego.
W ustawie zostaÅ‚y wprowadzone obszerne zmiany, które dotyczÄ… miÄ™dzy innymi zasad prowadzenia przez Prezesa UrzÄ™du Lotnictwa Cywilnego, zwanego dalej „Prezesem UrzÄ™du”, kontroli przestrzegania przepisów oraz decyzji z zakresu lotnictwa cywilnego. Rozszerzony zostaÅ‚ katalog podmiotów podlegajÄ…cych kontroli Prezesa UrzÄ™du o użytkowników cywilnych statków powietrznych, użytkowników cywilnych statków powietrznych niewpisanych do rejestru statków powietrznych oraz czÅ‚onków personelu pokÅ‚adowego. Wprowadzona zostaÅ‚a także możliwość przeprowadzania kontroli niezapowiedzianych. Celem takich kontroli jest podniesienie poziomu wykrywalnoÅ›ci praktyk naruszajÄ…cych przepisy prawa lotniczego, a tym samym podniesienie poziomu bezpieczeÅ„stwa lotnictwa cywilnego. W trakcie wykonywanej kontroli Prezes UrzÄ™du bÄ™dzie mógÅ‚, w drodze decyzji administracyjnej, dokonać wstrzymania lub ograniczenia prowadzonej dziaÅ‚alnoÅ›ci w ramach certyfikatu przewoźnika lotniczego, organizacji zgÅ‚aszajÄ…cych dziaÅ‚alność oraz operacji specjalistycznych w przypadku stwierdzenia okreÅ›lonej nieprawidÅ‚owoÅ›ci.
Wprowadzone zostaÅ‚y także zasadnicze zmiany w zakresie postÄ™powania w sprawach pozasÄ…dowego rozwiÄ…zywania sporów pasażerskich, które polegajÄ… na wprowadzeniu instytucji Rzecznika Praw Pasażerów. Rzecznik bÄ™dzie prowadziÅ‚ postÄ™powanie w sprawie pozasÄ…dowego rozwiÄ…zywania sporów pasażerskich miedzy pasażerem a przewoźnikiem lotniczym – w zakresie roszczeÅ„ majÄ…tkowych wynikajÄ…cych z przepisów rozporzÄ…dzenia nr 261/2004/WE oraz miÄ™dzy przewoźnikiem lotniczym, organizatorem turystyki albo sprzedawcÄ… biletów – w zakresie roszczeÅ„ majÄ…tkowych wynikajÄ…cych z przepisów rozporzÄ…dzenia nr 2111/2005/WE, w przypadku lotów wykonywanych z lotnisk znajdujÄ…cych siÄ™ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz lotów z krajów trzecich na te lotniska, obsÅ‚ugiwanych przez wspólnotowych przewoźników lotniczych. Zadaniem Rzecznika Praw Pasażera bÄ™dzie umożliwienie zbliżenia stanowisk stron postÄ™powania w celu rozwiÄ…zania przez nie sporu i wypracowanie satysfakcjonujÄ…cego obie strony rozwiÄ…zania a nastÄ™pnie zawarcie porozumienia.
Rzecznika Praw Pasażera bÄ™dzie wyznaczaÅ‚ Prezes UrzÄ™du na okres 5 lat spoÅ›ród pracowników UrzÄ™du Lotnictwa Cywilnego.
Wprowadzono przepisy dotyczÄ…ce postÄ™powania reklamacyjnego. Przed wystÄ…pieniem przez pasażera na drogÄ™ sÄ…dowÄ… lub ze skargÄ… do Rzecznika Praw Pasażera inicjujÄ…cÄ… postÄ™powanie w sprawie pozasÄ…dowego rozwiÄ…zania sporu pasażerskiego, przewoźnik lotniczy, organizator turystyki albo sprzedawca biletu bÄ™dzie miaÅ‚ możliwość speÅ‚nienia Å›wiadczenia w wyniku bezpoÅ›redniego wezwania go przez pasażera do zaspokojenia roszczenia poprzez zÅ‚ożenie reklamacji. Wprowadzono wiÄ™c obowiÄ…zkowe postÄ™powanie reklamacyjne, które powinno być zakoÅ„czono w terminie 30 dni od dnia zÅ‚ożenia reklamacji. Ponadto okreÅ›lono, że roszczenia majÄ…tkowe pasażerów przedawniajÄ… siÄ™ z upÅ‚ywem roku od dnia wykonania przewozu, a w przypadku gdy przewóz nie zostaÅ‚ wykonany – od dnia, w którym miaÅ‚ być wykonany.
Wprowadzane zmiany majÄ… na celu dostosowanie ustawy – Prawo lotnicze do prawodawstwa unijnego w zakresie nowego rodzaju licencji lotniczych pilota rekreacyjnego LAPL (Light Aircraft Private Licence) dla kategorii samolotów, Å›migÅ‚owców, szybowców oraz balonów oraz obowiÄ…zku certyfikacji lekarzy orzeczników medycyny lotniczej przeprowadzajÄ…cych badania niezbÄ™dne do uzyskania i utrzymania licencji wspólnotowych.
Nowe rozwiÄ…zania porzÄ…dkujÄ… i doprecyzowujÄ… także przepisy dotyczÄ…ce czasu pracy czÅ‚onków zaÅ‚óg statków powietrznych. Wprowadzono ograniczenie wskazujÄ…ce limit 1900 godzin czasu pracy czÅ‚onków zaÅ‚óg statków powietrznych w przewozie lotniczym przy użyciu samolotu w ciÄ…gu okresu rozliczeniowego wynoszÄ…cego rok kalendarzowy. OkreÅ›lenie limitu na poziomie 1900 godzin dotyczy wykonywania wszystkich operacji lotniczych przez danego czÅ‚onka zaÅ‚ogi lotniczej. OkreÅ›lono także dni wolne przysÅ‚ugujÄ…ce czÅ‚onkom zaÅ‚óg statków powietrznych. Ponadto przepisy ustawy regulujÄ… czas pracy zaÅ‚óg Å›migÅ‚owców oraz Å›migÅ‚owców ratownictwa medycznego, zapewniajÄ…c im 24 godziny wypoczynku. UszczegóÅ‚owiono zasady regulujÄ…ce strefy i stawki opÅ‚at nawigacyjnych – wprowadzono w tym zakresie przepisy, zgodnie z którymi strefy opÅ‚at terminalowych sÄ… zatwierdzane przez ministra wÅ‚aÅ›ciwego do spraw transportu.
Wprowadzono ogólnÄ… normÄ™ okreÅ›lajÄ…cÄ… zakaz dotyczÄ…cy obiektów zarówno naturalnych, jak i sztucznych, w tym obiektów budowlanych, które nie mogÄ… być wyższe niż wysokoÅ›ci okreÅ›lone przez powierzchnie ograniczajÄ…ce przeszkody wyznaczane dla lotnisk. Rozszerzono regulacje w zakresie zgÅ‚aszania i oznakowania przeszkód lotniczych, a także usuwania i przycinania drzew lub krzewów stanowiÄ…cych przeszkody lotnicze.
Ponadto wprowadzono zmiany, które polegajÄ… na:
- wprowadzeniu odesÅ‚aÅ„ do nowych przepisów prawa UE;
- wprowadzeniu sankcji z tytuÅ‚u nieprzestrzegania wymagaÅ„ i obowiÄ…zków ustalonych w prawie Unii Europejskiej;
- wprowadzeniu przepisów kompetencyjnych dla organów administracji krajowej do dziaÅ‚ania w zakresie okreÅ›lonym prawem Unii Europejskiej;
- uzupeÅ‚nieniu katalogu opÅ‚at lotniczych o czynnoÅ›ci administracyjne wynikajÄ…ce z przepisów prawa Unii Europejskiej lub z nimi zwiÄ…zane;
- wprowadzeniu alternatywnych dla przepisów prawa Unii Europejskiej rozwiÄ…zaÅ„ w przypadkach, gdy to prawo dopuszcza dziaÅ‚anie paÅ„stwa czÅ‚onkowskiego Unii Europejskiej, np. system zachÄ™t o charakterze finansowym w żegludze powietrznej, system finansowania sÅ‚użb terminalowych na lotniskach wyłącznych.
Ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz.U. z 2017 r. poz. 2365, z późn. zm.), w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2018 r. poz. 1945), ustawie z dnia 8 wrzeÅ›nia 2006 r. o PaÅ„stwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. z 2017 r. poz. 2195, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o Å›rodkach ochrony roÅ›lin (Dz.U. z 2018 r. poz. 1310, 1616 i 1629). Zmiany dokonywane w tych ustawach stanowiÄ… konsekwencje wynikajÄ…ce z wprowadzenia nowych regulacji w ustawie - Prawo lotnicze.
Kiedy zmiany zaczną obowiązywać?
Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 kwietnia 2019 r.
Ważne dla branży lotnictwa bezzaÅ‚ogowego informacje o podstawowych zmianach w przepisach dotyczÄ…cych dronów
W dniu 6 lutego 2019 roku w siedzibie UrzÄ™du Lotnictwa Cywilnego odbÄ™dzie siÄ™ seminarium dla branży lotnictwa bezzaÅ‚ogowego, podczas którego omówione zostanÄ… zmiany wynikajÄ…ce z wejÅ›cia w życie rozporzÄ…dzenia Ministra Infrastruktury zmieniajÄ…cego rozporzÄ…dzenie w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz okreÅ›lenia warunków i wymagaÅ„ dotyczÄ…cych używania tych statków.
Zmiany w rozporzÄ…dzeniu okreÅ›lajÄ…cym zasady wykonywania lotów dronami wejdÄ… w życie 31 stycznia 2019 roku.
Poniżej przedstawiamy informacje o podstawowych zmianach, jakie niesie ze sobą nowelizacja rozporządzenia.
W obszarze szkoleń pojawiają się następujące, istotne zmiany.
Przestaje obowiÄ…zywać limit wiekowy dla posiadacza Å›wiadectwa kwalifikacji. DopuszczajÄ…c maÅ‚oletniÄ… osobÄ™ do szkolenia na kurs, podmiot szkolÄ…cy musi otrzymać pisemnÄ… zgodÄ™ rodziców lub opiekunów prawnych maÅ‚oletniego na szkolenie do UAVO, a loty wykonywane przez nieletniego operatora muszÄ… być wykonywane pod nadzorem osoby dorosÅ‚ej. Zmiana ma na celu zwiÄ™kszenie Å›wiadomoÅ›ci w grupie najmÅ‚odszych użytkowników bezzaÅ‚ogowców, co korzystnie wpÅ‚ynie na poprawÄ™ bezpieczeÅ„stwa lotów.
Nie bÄ™dzie obowiÄ…zku posiadania badaÅ„ lotniczo-lekarskich przez operatora UAVO z uprawnieniami VLOS do 5 kg. Zamiast badaÅ„, podchodzÄ…c do szkolenia trzeba bÄ™dzie zÅ‚ożyć w podmiocie szkolÄ…cym pisemne oÅ›wiadczenie potwierdzajÄ…ce, że stan zdrowia pozwala na bezpieczne wykonywanie operacji lotniczych. Podobne rozwiÄ…zanie stosuje siÄ™ w przypadku pilotów paralotni czy skoczków spadochronowych.
Po 31 stycznia 2019 r. operatorzy posiadajÄ…cy Å›wiadectwo UAVO z uprawnieniem VLOS do 5 kg nie bÄ™dÄ… musieli już przedÅ‚użać badaÅ„ lotniczo lekarskich. Taka sama sytuacja dotyczy osób, które posiadajÄ… w Å›wiadectwie uprawnienia na cięższe kategorie dronów, ale wykonujÄ… loty jedynie dronami poniżej 5 kg w lotach VLOS.
Nie bÄ™dzie obowiÄ…zku i możliwoÅ›ci zdawania egzaminów paÅ„stwowych przed pierwszym wydaniem UAVO z uprawnieniami VLOS do 5 kg. Egzamin wewnÄ™trzny organizowany w podmiocie szkolÄ…cym bÄ™dzie ostatnim egzaminem kandydata do UAVO poprzedzajÄ…cym wydanie Å›wiadectwa kwalifikacji. Nie zmieniÄ… siÄ™ jednak zasady przedÅ‚użania uprawnieÅ„ wpisywanych do Å›wiadectwa, w przypadku których egzaminu sprawdzajÄ…cego dokonywaÅ‚ bÄ™dzie nadal egzaminator paÅ„stwowy.
W zwiÄ…zku z tym, że nie bÄ™dzie egzaminów paÅ„stwowych i badaÅ„ lotniczo-lekarskich na UAVO VLOS do 5 kg, nie bÄ™dzie również opÅ‚at za egzaminy oraz badania. Nadal jednak obowiÄ…zywać bÄ™dzie opÅ‚ata za wydanie Å›wiadectwa kwalifikacji.
Osoby, które ukoÅ„czÄ… szkolenie przed 31 stycznia 2019 r. przechodzÄ… egzaminy paÅ„stwowe (przeprowadzane przez egzaminatora paÅ„stwowego), jeÅ›li podejdÄ… do nich przed wejÅ›ciem w życie nowych przepisów. Jeżeli jednak wstrzymajÄ… siÄ™ z podejÅ›ciem do egzaminu do chwili wejÅ›cia nowych przepisów, osoby te bÄ™dÄ… mogÅ‚y zÅ‚ożyć wniosek o wydanie UAVO VLOS do 5 kg już bez przystÄ™powania do egzaminu paÅ„stwowego. Należy również pamiÄ™tać o tym, że obowiÄ…zkiem posiadacza UAVO jest zapoznanie siÄ™ z nowymi przepisami i stosowanie siÄ™ do nich.
Osoby szkolÄ…ce siÄ™ do uzyskania uprawnienia VLOS lub BVLOS (A/MR/H/AS) powyżej 5 kg lub BVLOS do 5 kg wedÅ‚ug „starego” programu, przed przystÄ…pieniem do egzaminu paÅ„stwowego wedÅ‚ug nowych przepisów rozporzÄ…dzenia, powinny doszkolić siÄ™ w zakresie różnic miÄ™dzy starymi i nowymi przepisami (w zakresie BVLOS nastÄ™puje duża zmiana, zakres nowego egzaminu może zaskoczyć osoby nieznajÄ…ce zaktualizowanych przepisów). Nie jest to szkolenie obligatoryjne, natomiast obowiÄ…zkiem kandydata lub posiadacza UAVO jest zapoznanie siÄ™ z nowymi przepisami samodzielnie lub w podmiocie szkolÄ…cym.
Osoby, które wyszkoliÅ‚y siÄ™ do UAVO VLOS do 5 kg wedÅ‚ug „starych” przepisów, ale nie zdaÅ‚y egzaminów paÅ„stwowych (uzyskaÅ‚y negatywny wynik z egzaminu teoretycznego w jednym z podejść lub nie zaliczyÅ‚y paÅ„stwowego egzaminu praktycznego) muszÄ… speÅ‚nić zalecenia egzaminatora (jeÅ›li takie byÅ‚y okreÅ›lone), a po wejÅ›ciu w życie nowego rozporzÄ…dzenia dodatkowo muszÄ… przejść ponownie egzamin wewnÄ™trzny w podmiocie szkolÄ…cym.
Użytkownicy dronów po wejÅ›ciu w życie nowego rozporzÄ…dzenia majÄ… obowiÄ…zek zapoznania siÄ™ z nowymi przepisami.
Egzaminatorzy paÅ„stwowi zostanÄ… zobowiÄ…zani do przekazania do ULC list kandydatów, którzy nie zdali egzaminów paÅ„stwowych do UAVO VLOS 5 kg.
Osoby, których szkolenie VLOS 5-25 kg / BVLOS rozpoczęło siÄ™ przed wejÅ›ciem w życie nowych przepisów i zakoÅ„czy siÄ™ po ich wejÅ›ciu, realizujÄ… je na dotychczas obowiÄ…zujÄ…cych zasadach, ale nie dÅ‚użej niż do 28 lutego 2019 roku. DziÄ™ki temu podmioty szkolÄ…ce bÄ™dÄ… miaÅ‚y czas na wdrożenie nowych programów szkolenia i dokoÅ„czenie zakontraktowanych szkoleÅ„. Do czasu wdrożenia tych programów szkolenie prowadzone jest wedÅ‚ug dotychczas obowiÄ…zujÄ…cych programów.
Wraz z nowymi programami szkolenia, opublikowane zostanÄ… nowe zasady egzaminowania, które bÄ™dÄ… obowiÄ…zywaÅ‚y egzaminatorów paÅ„stwowych oraz instruktorów i bÄ™dÄ… odzwierciedlaÅ‚y zaktualizowany zakres szkolenia.