Zatory płatnicze: 100 postępowań UOKiK w 2020 roku

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wszczął w grudniu kolejnych 28 postępowań w sprawie dużych spółek, które mogą nie płacić na czas swoim kontrahentom. W sumie Urząd prowadzi już 100 postępowań dotyczących zatorów płatniczych, pierwsze decyzje planowane są do wydania w styczniu 2021 roku. Celem postępowań jest wyeliminowanie opóźnień w płatnościach, które w czasie pandemii są szczególnie dotkliwe dla mniejszych firm.

Zatory płatnicze 

Zatory płatnicze to jeden z największych problemów polskiej gospodarki, a także przeszkoda w prowadzeniu działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy, którzy notorycznie nie otrzymują w terminie zapłaty za dostarczane towary lub usługi w konsekwencji nie są w stanie regulować własnych zobowiązań. Zatory są szczególnie dotkliwe dla mniejszych firm: zwiększają koszty ich działalności, utrudniają rozwój, a w czasach pandemii – mogą decydować o „być albo nie być” przedsiębiorcy, który został nimi poszkodowany. Dlatego niezwykle ważne jest, aby przerwać ten proceder i zapobiec spustoszeniom, jakie zatory powodują w gospodarce.

- "Informacje z ostatniego kwartału 2020 roku wskazują, że problem faktur opóźnionych o ponad 60 dni dotyczy już prawie połowy przedsiębiorców sektora MŚP. Otrzymanie w terminie zapłaty za dostarczone towary lub usługi może być warunkiem przetrwania firmy i utrzymania miejsc pracy osób w niej zatrudnionych. Aktualnie prowadzimy 100 postępowań wobec spółek, które mogą zalegać z płatnościami. To dwukrotnie więcej postępowań, niż zakładał ustawodawca, przyjmując specjalne regulacje ograniczające zatorypłatnicze. Nie są to łatwe postępowania. Pierwsze decyzje wobec przedsiębiorców tworzących zatory płatnicze zostaną wydane w styczniu" – powiedział Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Pod koniec grudnia Prezes Urzędu Tomasz Chróstny wszczął postępowania wobec kolejnych 28 podmiotów z branż zagrożonych zatorami płatniczymi m.in. spożywczej (mięsnej), budowlanej, transportowej oraz kosmetycznej, wobec których zachodzi prawdopodobieństwo nadmiernego opóźniania się z płatnościami.

Nowe postępowania dotyczą firm: Rossmann Supermarkety Drogeryjne Polska, Dhl Parcel Polska, Cognor, Budimex, Cedc International, Celsa „Huta Ostrowiec”, Brembo Poland, Wipasz, Viterra Polska, Solaris Bus & Coach, Sokołów, Strabag, Agri Plus, Cemex Polska, Ciech Soda Polska, Amrest, Superdrob, Zakład Przemysłu Mięsnego Biernacki, Zakłady Mięsne Skiba, Pekaes, Dsv Road, Abp Poland, Przedsiębiorstwo Usług Technicznych Intercor, Grupa Producentów Drobiu, Altrad-Mostostal, Wojas, Anwim, Polaqua. Łącznie prowadzonych jest 100 postępowań dotyczących zatorów płatniczych. 

W postępowaniach Prezes UOKiK weryfikuje transakcje handlowe między daną spółką a jej kontrahentami aby określić które z nich były wymagalne w badanym okresie (w tym przypadku lipiec-sierpień-wrzesień 2020 r.) oraz niespełnione lub spełnione po terminie. Przedsiębiorcy mają obowiązek przekazywania informacji i dokumentów na żądanie Prezesa Urzędu, w tym elektronicznych ksiąg podatkowych i dowodów księgowych. Aby ustalić, czy doszło do terminowej zapłaty za faktury, Prezes UOKiK może zbadać dane zawarte w jednolitych plikach kontrolnych, takich jak np. JPK_WB czy JPK_KR oraz ocenić dane pochodzące z różnych innych źródeł, w tym informacje i wyjaśnienia od stron postępowania czy dokumenty pozyskane w wyniku kontroli.

Jaka grozi kara za zatory płatnicze?

Prezes UOKiK może interweniować, jeśli suma zaległych świadczeń pieniężnych przedsiębiorcy w ciągu 3 kolejnych miesięcy wyniesie co najmniej 5 mln zł (od 2022 r. będzie to 2 mln zł). Dotyczy to zaległości z faktur wystawionych po 1 stycznia 2020 r. lub wcześniej, jeśli termin ich płatności stał się wymagalny po 1 stycznia 2020 r.

Sankcja, jaka grozi przedsiębiorcom, jest sumą jednostkowych kar za każdą należność nieuregulowaną lub zapłaconą po terminie. Pojedyncze kary obliczane są według specjalnego wzoru, a ich wysokość zależy przede wszystkim od wielkości długu i czasu opóźnienia w płatności. 

Zatory w sektorze rolno-spożywczym

Prezes UOKiK badał w 2020 r. również nadmierne opóźnienia w płatnościach przy okazji postępowania dotyczącego  praktyk związanych z wykorzystywaniem przewagi kontraktowej przez 100 największych podmiotów z branży rolno-spożywczej. Dzięki tej interwencji większość przedsiębiorców wypłaciła zaległe pieniądze dostawcom na łączną kwotę ponad pół miliarda złotych, a także usunęła kwestionowane zapisy z polityk handlowych oraz zawartych kontraktów. Jednym z przedsiębiorców, który nie uregulował zaległych zobowiązań, jest SCA PR Polska – spółka odpowiedzialna za zakupy w sieci Intermarche, której Prezes UOKiK Tomasz Chróstny postawił jesienią zarzuty nieuczciwego wykorzystania przewagi kontraktowej.

Źródło: uokik.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl