Rozdział III - Zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego

Komentarz

Artykuł 41 przewiduje możliwość zastosowania wobec sprawcy wykroczenia alternatywnych środków oddziaływania wychowawczego zamiast wymierzania kary. Organ orzekający może poprzestać na pouczeniu, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub innych środkach wychowawczych, co stanowi przejaw zasady racjonalności i indywidualizacji reakcji prawnokarnej.

Zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego jest szczególnie uzasadnione w przypadku drobnych wykroczeń, gdy sprawca nie był wcześniej karany, a jego postawa i okoliczności czynu wskazują, że zastosowanie kary nie jest konieczne dla realizacji celów prewencyjnych i wychowawczych. Decyzja o zastosowaniu takiego środka pozostaje w gestii organu orzekającego, który powinien uwzględnić wszystkie okoliczności sprawy oraz osobę sprawcy.

Do innych środków oddziaływania wychowawczego mogą należeć między innymi zobowiązanie do naprawienia szkody, przeproszenia pokrzywdzonego czy wykonania określonych czynności społecznie użytecznych. Celem tych środków jest przede wszystkim oddziaływanie wychowawcze na sprawcę oraz zapobieganie popełnianiu przez niego wykroczeń w przyszłości, bez stygmatyzacji związanej z formalnym ukaraniem.