Rozdział XIII - Wykroczenia przeciwko zdrowiu

Kodeks wykroczen

Artykuły 109-118
Art. 109

§ 1

Kto:
  1. zanieczyszcza wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, lub
  2. dostarcza wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, nie spełniając wymagań określonych w przepisach o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, lub
  3. nie będąc do tego uprawnionym, dostarcza wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi w myśl przepisów o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków,
podlega karze grzywny albo karze nagany.

§ 2

Kto zanieczyszcza wodę służącą do pojenia zwierząt, znajdującą się poza urządzeniami przeznaczonymi do zaopatrywania ludności w wodę,
podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.

§ 3

Tej samej karze podlega, kto umyślnie zanieczyszcza wodę w pływalni, kąpielisku lub w innym obiekcie o podobnym przeznaczeniu lub dostarcza do tych obiektów wodę niespełniającą wymagań określonych w przepisach o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Komentarz

Artykuł 109 chroni zdrowie publiczne poprzez penalizację zanieczyszczania wody pitnej oraz wody w obiektach rekreacyjnych. Przepis obejmuje zarówno dostarczanie wody niespełniającej norm sanitarnych, jak i jej zanieczyszczanie. Szczególną ochroną objęta jest woda przeznaczona do spożycia przez ludzi, której jakość regulują przepisy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę.

Art. 110
Kto zatrudnia przy pracy, przy wykonywaniu której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby, osobę, która ze względu na stan zdrowia potwierdzony aktualnymi badaniami dla celów sanitarno-epidemiologicznych, w rozumieniu przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, nie może być zatrudniona przy tego rodzaju pracy lub której stan zdrowia utrudnia utrzymanie higieny osobistej,
podlega karze grzywny.

Komentarz

Artykuł 110 chroni zdrowie publiczne przed rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych w miejscach pracy. Dotyczy to szczególnie branż związanych z produkcją żywności, gastronomią oraz służbą zdrowia. Pracodawca ma obowiązek weryfikacji stanu zdrowia pracowników na podstawie aktualnych badań sanitarno-epidemiologicznych i niedopuszczania do pracy osób, które mogą stanowić zagrożenie epidemiologiczne.

Art. 111

§ 1

Kto nie dopełnia obowiązku zapewnienia należytego stanu sanitarnego, zwłaszcza w zakresie utrzymania czystości oraz używania przez pracowników wymaganego ubioru:
  1. w zakładzie produkującym lub wprowadzającym do obrotu środki spożywcze,
  2. w miejscu uzyskiwania mleka,
podlega karze grzywny.

§ 2

Tej samej karze podlega, kto nie zachowuje należytej czystości w produkcji lub w obrocie środkami spożywczymi.

Komentarz

Artykuł 111 reguluje wymogi sanitarne w produkcji i obrocie żywnością. Nałożenie obowiązku utrzymania czystości oraz używania odpowiedniego ubioru przez pracowników ma fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa żywności. Przepis dotyczy zarówno zakładów produkcyjnych, jak i miejsc uzyskiwania mleka, gdzie zachowanie reżimu sanitarnego jest szczególnie istotne ze względu na właściwości produktów.

Art. 112

Artykuł uchylony

Art. 113
Kto nie zachowuje należytej czystości przy świadczeniu usług w zakładach żywienia zbiorowego, w kąpieliskach, zakładach fryzjerskich, kosmetycznych, pralniczych lub noclegowych albo kto dopuszcza do takich czynności osobę dotkniętą chorobą zakaźną,
podlega karze grzywny.

Komentarz

Artykuł 113 dotyczy szerokiej gamy usług świadczonych bezpośrednio dla ludzi, gdzie zachowanie czystości ma kluczowe znaczenie dla zdrowia publicznego. Przepis obejmuje zarówno gastronomię, obiekty rekreacyjne, jak i usługi osobiste (fryzjerstwo, kosmetykę) oraz zakwaterowanie. Szczególnie surowo traktowane jest dopuszczanie do pracy osób chorych na choroby zakaźne, co może prowadzić do szerzenia się zakażeń.

Art. 114
Kto odmawia udzielenia organowi służby zdrowia wyjaśnień mogących mieć znaczenie dla wykrycia gruźlicy, choroby wenerycznej lub innej choroby zakaźnej lub źródła zakażenia albo dla zapobiegania szerzeniu się takich chorób,
podlega karze grzywny albo karze nagany.

Komentarz

Artykuł 114 wprowadza obowiązek współpracy z organami służby zdrowia w zakresie zwalczania chorób zakaźnych. Udzielanie wyjaśnień jest kluczowe dla identyfikacji źródeł zakażenia, ustalenia łańcucha transmisji choroby oraz podjęcia odpowiednich działań epidemiologicznych. Odmowa udzielenia informacji utrudnia lub uniemożliwia skuteczną walkę z rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych.

Art. 115

§ 1

Kto, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko gruźlicy lub innej chorobie zakaźnej albo obowiązkowemu badaniu stanu zdrowia, mającemu na celu wykrycie lub leczenie gruźlicy, choroby wenerycznej lub innej choroby zakaźnej,
podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.

§ 2

Tej samej karze podlega, kto, sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje jej określonemu w § 1 szczepieniu ochronnemu lub badaniu.

Komentarz

Artykuł 115 penalizuje uchylanie się od obowiązkowych szczepień ochronnych i badań sanitarnych. Przepis ma zastosowanie dopiero po wyczerpaniu środków egzekucji administracyjnej, co oznacza subsydiarny charakter odpowiedzialności karnej. Szczególną ochroną objęte są osoby małoletnie i bezradne, których opiekunowie mają obowiązek zapewnienia im dostępu do obowiązkowej profilaktyki zdrowotnej.

Art. 116

§ 1

Kto, wiedząc o tym, że:
  1. jest chory na gruźlicę, chorobę weneryczną lub inną chorobę zakaźną albo podejrzany o tę chorobę,
  2. styka się z chorym na chorobę określoną w pkt 1 lub z podejrzanym o to, że jest chory na gruźlicę lub inną chorobę zakaźną,
  3. jest nosicielem choroby określonej w pkt 1 lub podejrzanym o nosicielstwo
? nie przestrzega zakazu, nakazu, ograniczenia lub obowiązku, określonego w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi lub w przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub nie przestrzega decyzji wydanej na podstawie tych przepisów przez organy inspekcji sanitarnej,
podlega karze grzywny albo karze nagany.

§ 1a

Kto nie przestrzega zakazu, nakazu, ograniczenia lub obowiązku, określonego w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,
podlega karze grzywny albo karze nagany.

§ 2

Tej samej karze podlega, kto, sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, nie dopełnia obowiązku spowodowania, aby osoba ta zastosowała się do zakazu, nakazu, ograniczenia, obowiązku lub decyzji, o których mowa w § 1 i 1a.

Komentarz

Artykuł 116 wprowadza odpowiedzialność za nieprzestrzeganie obowiązków sanitarno-epidemiologicznych. Przepis ma szerokie zastosowanie i obejmuje zarówno osoby chore, podejrzane o chorobę, nosicieli, jak i osoby mające kontakt z chorymi. Szczególne znaczenie ma przestrzeganie decyzji organów sanitarnych, takich jak izolacja, kwarantanna czy zakazy wykonywania określonych czynności. Opiekunowie ponoszą odpowiedzialność za nieprzestrzeganie tych obowiązków przez osoby pozostające pod ich pieczą.

Art. 117

§ 1

Kto, mając obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonuje swoich obowiązków lub nie stosuje się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych,
podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.

§ 2

Tej samej karze podlega przewoźnik obowiązany do zapewnienia podróżnym odpowiednich warunków higieny, który nie utrzymuje środka transportu we właściwym stanie sanitarnym.

Komentarz

Artykuł 117 reguluje obowiązki utrzymania czystości i porządku, które mają bezpośredni wpływ na stan sanitarny i zdrowie publiczne. Przepis dotyczy właścicieli i zarządców nieruchomości oraz przewoźników. Właściwe organy mogą wydawać konkretne nakazy mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego, szczególnie w sytuacjach zagrożenia epidemiologicznego. Utrzymanie środków transportu w należytym stanie sanitarnym jest istotne ze względu na dużą liczbę osób korzystających z nich i potencjalne ryzyko transmisji chorób zakaźnych.

Art. 118

§ 1

Kto:
  1. dokonuje uboju zwierzęcia bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z warunkami określonymi w tym zezwoleniu,
  2. usuwa części zwierzęcia przed wykonaniem wymaganego badania po uboju,
  3. nie poddaje mięsa badaniu, jeżeli takie badanie jest wymagane
? podlega karze grzywny.

§ 2

Kto wprowadza do obrotu mięso:
  1. bez wymaganego oznakowania i świadectwa,
  2. warunkowo zdatne do spożycia lub niezdatne do spożycia, wbrew określonemu sposobowi jego wykorzystania
? podlega karze aresztu albo grzywny.

§ 3

W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 i 2, można orzec przepadek mięsa, chociażby nie stanowiło własności sprawcy wykroczenia.

Komentarz

Artykuł 118 chroni zdrowie publiczne poprzez penalizację naruszeń przepisów sanitarno-weterynaryjnych przy uboju zwierząt i wprowadzaniu mięsa do obrotu. Przepis wymaga przestrzegania procedur badania mięsa, które służą wykryciu chorób zwierzęcych mogących zagrażać zdrowiu ludzi. Surowsze sankcje przewidziano za wprowadzanie do obrotu mięsa nieoznakowanego lub mięsa warunkowo zdatnego lub niezdatnego do spożycia, gdyż stwarza to bezpośrednie zagrożenie dla konsumentów. Możliwość orzeczenia przepadku mięsa zabezpiecza przed dalszym obrotem produktem mogącym szkodzić zdrowiu.

Masz pytania dotyczące przepisów sanitarnych lub odpowiedzialności za wykroczenia przeciwko zdrowiu?

Skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Nasi eksperci pomogą Ci w sprawach związanych z przepisami sanitarnymi, obowiązkami w zakresie ochrony zdrowia publicznego oraz odpowiedzialnością za naruszenie norm sanitarno-epidemiologicznych.

Zadaj pytanie prawnikowi