Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Najważniejsze - krótko
Mama może bez podatku darować nieruchomość swojej córce, niezależnie od tego, że otrzymała ją od babci mniej niż 5 lat temu. Członkowie najbliższej rodziny (grupa zerowa) mogą przekazywać sobie darowizny bez podatku, pod warunkiem zgłoszenia ich do urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od otrzymania.
Zwolnienie z podatku dla grupy zerowej w 2025 roku
Aktualne przepisy są bardzo korzystne dla darowizn w najbliższej rodzinie. Członkowie tzw. grupy zerowej mogą przekazywać sobie darowizny bez żadnych ograniczeń kwotowych i bez podatku, nawet jeśli wartość przekracza podstawową kwotę wolną wynoszącą 36 120 zł.
Grupa zerowa obejmuje:
- Małżonka
- Dzieci i wnuki (zstępni)
- Rodziców i dziadków (wstępni)
- Rodzeństwo
- Pasierba
- Ojczyma i macochę
Co trzeba zrobić:
- Zgłosić darowiznę na SD-Z2 (chyba że umowa przyjmje formę notarialną)
- W terminie 6 miesięcy
- Udokumentować przelew (jeśli pieniądze)
- Zapłacić tylko koszty notarialne
Czy można darować nieruchomość otrzymaną w darowiźnie?
W opisywanej sytuacji nie ma żadnych przeszkód prawnych ani podatkowych do ponownego darowania nieruchomości. Fakt, że mama otrzymała nieruchomość od babci w 2023 roku, a babcia zmarła jeszcze w tym samym roku, nie ma wpływu na możliwość dalszego przekazania darowizny.
Ważne
Śmierć pierwotnej darczyńczyni (babci) nie wpływa na prawo do dalszego przekazywania nieruchomości w drodze darowizny. Mama stała się pełnoprawną właścicielką i może swobodnie dysponować nieruchomością, w tym ją darować.
Jakie koszty i formalności?
Koszty notarialne
Jedynym kosztem będą opłaty notarialne za sporządzenie aktu darowizny. Wysokość opłaty notarialnej zależy od wartości nieruchomości i wynosi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości:
Akt darowizny nieruchomości musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. Opłata notarialna od nieruchomości o wartości 90 000 zł wyniesie około 520 zł + VAT.
Notariusz złoży wniosek o wpis w księdze wieczystej. Opłata sądowa wynosi 200 zł (płaci nabywca, chyba że umowa stanowi inaczej).
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Brak podatku od darowizn
Nie wystąpi wiec podatek od darowizny. Warto podkreślić, że:
- Zwolnienie dotyczy całej wartości nieruchomości, bez względu na kwotę
- Nie ma znaczenia, że mama otrzymała nieruchomość niedawno od babci
- Śmierć babci nie wpływa na możliwość skorzystania ze zwolnienia
- Służebność osobista obciążająca nieruchomość nie stanowi przeszkody
Kwestia służebności osobistej
Nieruchomość jest obciążona dożywotnią i nieodpłatną służebnością osobistą na rzecz babci. Ponieważ babcia zmarła w 2023 roku, służebność osobista wygasła z mocy prawa (art. 295 § 1 Kodeksu cywilnego - służebność osobista wygasa wraz ze śmiercią uprawnionego).
Korzyść
Dzięki wygaśnięciu służebności, córka otrzyma nieruchomość wolną od obciążeń, co zwiększa jej wartość i użyteczność.
Procedura krok po kroku
Zebranie dokumentów: księga wieczysta, dowody osobiste, ewentualnie dokumenty potwierdzające wygaśnięcie służebności.
Wizyta u notariusza - sporządzenie aktu darowizny nieruchomości z jednoczesnym wnioskiem o wpis do księgi wieczystej
Podsumowanie
Mama może spokojnie darować nieruchomość swojej córce bez żadnego podatku od darowizn. Wystarczy dopełnić formalności - sporządzić akt notarialny. Całkowity koszt operacji to jedynie opłaty notarialne i sądowe, które łącznie wyniosą około 720-800 zł.