Darowizna w walucie obcej - jak obliczyć podatek i kiedy zgłaszać do urzędu skarbowego?

Pytanie klienta:

""Ojciec mieszkający w Polsce chce przekazać córce darowiznę w walucie obcej. Ostatnia darowizna pieniężna (PLN) była w styczniu 2004 r. Jak wyliczyć podatek od darowizny w obcej walucie? W jakim przypadku umowa darowizny powinna być złożona w urzędzie skarbowym?""

Odpowiedź prawnika:

Darowizny w walutach obcych podlegają tym samym zasadom podatkowym co darowizny w złotych polskich, jednak wymagają przeliczenia na PLN według kursu NBP. W 2025 roku obowiązują znacznie korzystniejsze przepisy niż w przeszłości.

Najważniejsze zmiany w 2025 roku

Od 1 lipca 2023 roku (obowiązują nadal w 2025) znacznie wzrosły kwoty wolne od podatku oraz wprowadzono korzystniejsze stawki podatkowe dla darowizn przekraczających te limity.

Aktualne limity zwolnień w 2025 roku

Grupa I (najbliższa rodzina)

36 120 zł - obejmuje małżonków, dzieci, rodziców, rodzeństwo, pasierba, ojczyma, macochę, teściów

Grupa II (dalsza rodzina)

27 090 zł - obejmuje siostrzeńców, bratanków, wujków, ciotki, szwagierków

Grupa III (pozostałe osoby)

5 733 zł - dotyczy wszystkich innych osób niespokrewnionych lub spoza grup I-II

Specjalne zwolnienie dla najbliższej rodziny (grupa "0")

Ojciec i córka należą do tzw. grupy zerowej podatkowej, co oznacza możliwość całkowitego zwolnienia z podatku bez względu na kwotę darowizny, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych.

1
Zgłoszenie do urzędu skarbowego Córka musi zgłosić otrzymanie darowizny na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego (tj. od dnia przekazania darowizny).
2
Udokumentowanie przelewem Darowizna musi być przekazana przelewem bankowym, przelewem do SKOK lub przekazem pocztowym na rachunek córki.
3
Przeliczenie na PLN Kwotę w walucie obcej należy przeliczyć na złote według średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień przelewu.

Przeliczanie walut obcych na złote

Zgodnie z aktualnymi przepisami oraz orzecznictwem, darowizny pieniężne w walutach obcych przelicza się na PLN według średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień przekazania środków (dzień przelewu).

Ważne dla przeliczenia kursu

Kurs NBP należy sprawdzić na dzień poprzedzający przelew, nie na dzień sporządzenia umowy czy inne daty. Jest to kluczowe dla prawidłowego wyliczenia wartości darowizny.

Kiedy zgłaszać darowiznę do urzędu?

Zawsze trzeba zgłosić (SD-Z2)

Darowizny w ramach "grupy zerowej", przekraczające kwotę wolną (uwzględnij zasadę kumulacji !)
Termin: 6 miesięcy od otrzymania

Nie trzeba zgłaszać

Darowizny nieprzekraczające limitów dla grup I-III (suma z ostatnich 5 lat - zasada kumulacji)
Korzystające z zwolnienia w ramach tzw. "grupy zerowej" darowizny nieruchomości u notariusza (zgłoszenia dokonuje notariusz)

Zasada 5-letniego okresu

Przy ocenie, czy przekroczony został limit, należy zsumować wszystkie darowizny otrzymane od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Jest to tzw. zasada kumulacji.

W przypadku pytania - jeśli ostatnia darowizna była w 2004 roku, to nie ma wpływu na ocenę aktualnej darowizny w 2025 roku. 

Przykład praktyczny

Ojciec chce przekazać córce 50 000 EUR. Przy kursie NBP z dnia poprzedzającego przelew wynoszącym 4,26 PLN za EUR, wartość darowizny wyniesie 213 000 PLN. Córka musi złożyć formularz SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy, ale dzięki zwolnieniu dla najbliższej rodziny nie zapłaci żadnego podatku.

Dokumenty potrzebne do zgłoszenia

1
Formularz SD-Z2 Dostępny online na podatki.gov.pl lub do pobrania w urzędzie skarbowym
2
Potwierdzenie przelewu Wyciąg bankowy lub inny dokument potwierdzający przekazanie środków w walucie obcej
3
Kurs NBP Tabela kursów NBP z dnia poprzedzającego przelew (dostępna na nbp.pl)

Konsekwencje niespełnienia warunków

  • Brak zgłoszenia w terminie - utrata prawa do zwolnienia
  • Przekazanie gotówką zamiast przelewem - brak możliwości skorzystania ze zwolnienia
  • Przyznanie się podczas kontroli - stawka sanencyjna 20%

Podsumowanie

W opisanej sytuacji córka może otrzymać darowiznę w walucie obcej od ojca bez obowiązku płacenia podatku, pod warunkiem zgłoszenia tego faktu na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy oraz udokumentowania przekazania środków przelewem bankowym. Wartość darowizny należy przeliczyć na złote według kursu NBP z dnia poprzedzającego przelew.

Michał Włodarczyk - Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.