Brak doręczenia odpowiedzi na apelację przez sąd - czy można wznowić postępowanie?

Pytanie klienta:

""Przegrałem apelację od wyroku o zapłatę, występując w charakterze powoda. W uzasadnieniu oddalenia apelacji przez sąd II instancji napisano, że w odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego (od siebie samej?) kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych. Ja odpisu takowego pisma nie otrzymałem z sądu. Pismo wysłała mi sama strona pozwana, adresowane do sądu a do mojej wiadomości, ale z kancelarii prawnej reprezentującej pozwaną a nie z sądu i dlatego też nie odpowiadałem na to pismo do sądu. Do sądu mogło przecież nie zostać wysłane lub wysłane inne i czekałem na pismo z sądu - odpis pisma procesowego strony pozwanej. Żadne pismo nie zostało mi jednak z sądu doręczone. Ostatecznie więc nie ustosunkowałem się do rzekomego pisma pozwanej strony do sądu, którego to pisma (odpisu) nigdy nie otrzymałem z sądu. Czy jest w takiej sytuacji możliwość wznowienia postępowania lub jakiegoś innego sposobu na przynajmniej \"wzruszenie prawomocnego wyroku\"?""

Odpowiedź prawnika:

Analiza prawna

Zasady doręczeń wzajemnych

Jak zakładamy w opisanej sprawie był Pan reprezentowany przez profesjonalanego pełnomocnika.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 132 § 1 KPC, w toku sprawy adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej doręczają sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism procesowych z załącznikami. Do pisma procesowego wniesionego do sądu zamieszcza się oświadczenie o doręczeniu odpisu pisma drugiej stronie albo o jego nadaniu za pośrednictwem operatora pocztowego.

Wyjątki od doręczeń wzajemnych

Zgodnie z art. 132 § (1) KPC, przepis o doręczeniach wzajemnych nie dotyczy m.in.:

  • Apelacji
  • Skargi kasacyjnej
  • Zażalenia
  • Skargi o wznowienie postępowania

Istotne pytanie: Czy odpowiedź na apelację podlega doręczeniom wzajemnym?

Odpowiedź na apelację - sposób doręczenia

W katalogu wyjątków wymienionych w art. 132 § 1(1) KPC nie ma odpowiedzi na apelację. Oznacza to, że odpowiedź na apelację, jako pismo procesowe składane w toku sprawy przez profesjonalnego pełnomocnika, podlega zasadom doręczeń wzajemnych przewidzianych w art. 132 § 1 KPC.

Pozwana postąpiła więc zgodnie z prawem - odpowiedź na apelację podlega doręczeniom wzajemnym

Czy można wznowić postępowanie?

Wznowienie postępowania może nastąpić m.in. w przypadku, gdy strona została pozbawiona możności obrony swoich praw. Jednak w analizowanej sytuacji:


1. Strona pozwana działała zgodnie z obowiązującymi przepisami, doręczając odpowiedź na apelację bezpośrednio pełnomocnikowi powoda.

2. Pozbawienie prawa do obrony zachodzi gdy strona z powodu wadliwości procesowych nie mogła i nie brała udziału w postępowaniu. W tym przypadku wadliwości procesowej nie było.

3. Pełnomocnik powinien znać obowiązujące przepisy i nie może powoływać się na oczekiwanie doręczenia przez sąd pisma podlegającego doręczeniu wzajemnemu.

Dodatkowe uwagi prawne

W związku z powyższym w opisanej sytuacji nie ma podstaw do wznowienia postępowania w opisanej sytuacji, ponieważ:

  • Strona pozwana postąpiła zgodnie z obowiązującymi przepisami
  • Brak było naruszenia przepisów procesowych przez sąd lub stronę przeciwną
  • Niemożność ustosunkowania się do odpowiedzi na apelację wynikała z nieprawidłowej oceny sytuacji prawnej przez pełnomocnika powoda

Praktyczne zalecenia

W przyszłości, otrzymując pismo procesowe bezpośrednio od pełnomocnika strony przeciwnej, należy:

  1. Sprawdzić, czy pismo podlega doręczeniom wzajemnym
  2. Niezwłocznie ustosunkować się do jego treści
  3. Nie czekać na doręczenie przez sąd
  4. W razie wątpliwości - skontaktować się z sądem w celu wyjaśnienia

Podsumowanie

Niestety, w opisanej sytuacji brak jest podstaw prawnych do wznowienia postępowania. Strona pozwana postąpiła zgodnie z obowiązującymi przepisami art. 132 § 1 KPC, doręczając odpowiedź na apelację bezpośrednio pełnomocnikowi powoda. Fakt nieustosunkowania się do tego pisma nie stanowi podstawy do kwestionowania ważności postępowania, gdyż wynikał z nieprawidłowej interpretacji przepisów przez pełnomocnika, a nie z naruszenia prawa procesowego.

Michał Włodarczyk - Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.