Dziedziczenie udziału; jak znieść współwłasność

Odpowiedź prawnika: Dziedziczenie udziału; jak znieść współwłasność

Zgodnie z art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wyniknie z ustawy, a więc zastosowanie znajdą przepisy dotyczące dziedziczenia ustawowego. Art. 931. § 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Z zacytowanego przepisu wynika, że zarówno mąż, jak i dzieci dziedziczą w częściach równych spadek po zmarłej (w skład w którego wchodzi również prawo do udziału we własności w samochodzie) – każdy w udziale po ¼. W chwili śmierci żony udział w spadku przeszedł na spadkobierców. Do spadku weszło między innymi prawo do udziału we współwłasności samochodu, a także wszystkie inne prawa i obowiązki majątkowe żony. W celu zmiany właściciela w dowodzie rejestracyjnym pojazdu konieczne jest przedstawienie w odpowiednim urzędzie dokumentu potwierdzającego prawo własności pojazdu. Dokumentem takim będzie w tym wypadku postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub sporządzony przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia. Pierwszym krokiem powinno być zatem udanie się do notariusza bądź złożenie do sądu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Co do zasady szybszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług notariusza, który spisze protokół dziedziczenia, a następnie sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. Notariusz ma również obowiązek pouczać strony o skutkach dokonywanych czynności i udzielać niezbędnych wyjaśnień, jeżeli zachodzi taka potrzeba. Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku można połączyć z postępowaniem o dział spadku. Dział spadku może również nastąpić na mocy umowy między spadkobiercami, która nie musi być zawarta w formie aktu notarialnego, jeżeli w skład spadku nie wchodzi nieruchomość. Dopiero w wyniku działu ustala się, które z przedmiotów wchodzących w skład spadku zostaną przypadną poszczególnym spadkobiercom. Art. 1035 k.c. nakazuje do działu spadku stosować odpowiednio przepisy o zniesieniu współwłasności. W pierwszej kolejności zatem spadkobiercy powinni się porozumieć między sobą co do tego, komu przypadną jakie przedmioty. Jeżeli porozumienie nie jest możliwe, stosuje się dalsze reguły dotyczące działu – sąd w pierwszej kolejności rozważa możliwość rozdzielenia przedmiotów pomiędzy spadkobierców, a jeśli to nie jest możliwe, przysądza jednemu z nich własność, nakładając na niego obowiązek spłaty pozostałych. W ostateczności rzecz może również zostać sprzedana, a suma ze sprzedaży podzielona między spadkobierców.

Jednakże aby uregulować stan prawny samochodu należy przede wszystkim uzyskać stwierdzenie nabycia spadku. Po uzyskaniu aktu poświadczenia dziedziczenia stwierdzającym udziały spadkobierców w spadku, możliwe będzie dokonanie już w formie zwykłej umowy pisemnej działu spadku pomiędzy spadkobiercami. Posiadając akt poświadczenia dziedziczenia i umowę o dziale spadku spadkobierca (lub spadkobiercy, jeśli będzie ich więcej – zależy to od zgodnej woli stron), któremu przypadł w wyniku działu samochód, może udać się do urzędu i przerejestrować na siebie samochód. Jeżeli brak jest między spadkobiercami zgody co do tego, jak podzielić spadek, prawdopodobnie konieczna będzie droga sądowa. Procedura związana z rejestracją samochodu będzie identyczna jak w pierwszym opisanym przypadku.