Egzekucja za granicą wobec obcokrajowca

Odpowiedź prawnika: Egzekucja za granicą wobec obcokrajowca

Kwestie poruszone w pytaniu reguluje umowa międzynarodowa zawarta w Mińsku 26 października 1994 r. o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych.

Zgodnie z postanowieniami tej umowy na warunkach przewidzianych w niej przewidzianych Umawiające się Strony uznają i wykonują na swym terytorium orzeczenia sądów wydane na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w sprawach cywilnych, rodzinnych i pracowniczych, a także w sprawach karnych (w części dotyczącej naprawienia szkody spowodowanej przestępstwem).

Orzeczenia podlegają uznaniu i wykonaniu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli: 

• według prawa tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie zostało wydane, jest ono prawomocne i wykonalne, a w sprawach dotyczących zobowiązań alimentacyjnych - również orzeczenie nieprawomocne, jeśli jest wykonalne, 

• na podstawie niniejszej umowy, a w razie braku takiego uregulowania w umowie - na podstawie prawa wewnętrznego tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane - sprawa nie należy do wyłącznej właściwości organów wezwanej Umawiającej się Strony, 

• strona nie została pozbawiona możności obrony swych praw, a w razie posiadania ograniczonej zdolności procesowej - należytego przedstawicielstwa, a w szczególności, jeżeli strona, która nie uczestniczyła w postępowaniu, otrzymała wezwanie na rozprawę we właściwym czasie i trybie, 

• sprawa między tymi samymi stronami o to samo roszczenie i na jej samej podstawie nie została już prawomocnie osądzona przez sąd tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane, i jeżeli między tymi samymi stronami nie zostało wcześniej wszczęte postępowanie przed sądem tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane, 

• orzeczenie sądu państwa trzeciego w sprawie między tymi samymi stronami o to samo roszczenie i na tej samej podstawie nie było już uznane lub wykonane na terytorium tej Umawiającej się Strony, gdzie orzeczenie ma być uznane i wykonane, 

• przy wydaniu orzeczenia zastosowano prawo właściwe na podstawie niniejszej umowy, a w razie braku takiego uregulowania w umowie - na podstawie prawa wewnętrznego tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane.  

Wniosek o uznanie i wykonanie orzeczenia może być złożony bezpośrednio we właściwym sądzie tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane i wykonane, jak również za pośrednictwem sądu, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji. Sąd, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji, przesyła wniosek właściwemu sądowi drugiej Umawiającej się Strony. Do wniosku należy dołączyć:

1. orzeczenie lub jego uwierzytelniony odpis wraz ze stwierdzeniem, że orzeczenie jest prawomocne i wykonalne, w całości lub w części, a w sprawach dotyczących zobowiązań alimentacyjnych, jeżeli orzeczenie jest nieprawomocne, wraz ze stwierdzeniem, że jest ono wykonalne, jeżeli nie wynika to z samego orzeczenia, 

2. dokument stwierdzający, że strona, przeciwko której wydane zostało orzeczenie i która nie uczestniczyła w postępowaniu, otrzymała wezwanie na rozprawę we właściwym czasie i trybie, zgodnie z prawem tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie zostało wydane; natomiast w wypadku ograniczonej zdolności procesowej strony - dokument stwierdzający, że strona ta była należycie reprezentowana, 

3. uwierzytelnione tłumaczenie wniosku oraz dokumentów wymienionych w punktach 1 i 2 na język tej Umawiającej się Strony, na której terytorium orzeczenie ma być uznane lub wykonane, 

4. odpisy wniosku i załączników, wymienionych w punktach 1-3, w celu doręczenia uczestnikom postępowania.

Jeżeli na terytorium tej Umawiającej się Strony, której sąd wydał orzeczenie, zostało zgodnie z prawem tej Strony wstrzymane wykonanie orzeczenia, na terytorium drugiej Umawiającej się Strony zawiesza się postępowanie o uznanie i wykonanie orzeczenia lub postępowanie egzekucyjne.

Orzekając w sprawie o uznanie i wykonanie orzeczenia, sąd może żądać od stron wyjaśnień. Sąd ten może również żądać dodatkowych wyjaśnień od sądu, który wydał orzeczenie. Dalsze postępowanie, tzn. wszczęcie i przeprowadzenie egzekucji odbywać się będzie na podstawie przepisów białoruskich i prowadzone będzie przez białoruskie organy egzekucyjne.