Krzyże i figury w pasie drogowym

Odpowiedź prawnika: Krzyże i figury w pasie drogowym

Przede wszystkim należy wyjaśnić dwa pojęcia, od których uzależnione jest rozstrzygnięcie o wymaganiach opisanych obiektów. Otóż przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, tunele, przepusty techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Natomiast obiektem małej architektury są niewielkie obiekty, a w szczególności obiekty kultu religijnego, na przykład takie jak kapliczki, krzyże przydrożne, figury, obiekty architektury ogrodowej, jak posągi, wodotryski, a także obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak piaskownice, huśtawki, drabinki czy śmietniki. Przepisy prawa budowlanego wprowadzają więc rozróżnienie między pomnikami a figurkami. Przedstawione pytanie dotyczy prawdopodobnie  figury, te bowiem obiekty są najczęściej sytuowane przy drogach. W tym przypadku więc mamy do czynienia z obiektami małej architektury, na budowę których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę; nie istnieje też obowiązek wcześniejszego zgłoszenia budowy takiego obiektu organowi architektoniczno-budowlanemu. Nie jest również wymagane pozwolenie na ich rozbiórkę.

Obiekty, o których mowa w pytaniu znajdują się jednak przy drodze, dlatego też należy brać pod uwagę również przepisy o drogach publicznych. Jeżeli budowa obiektu małej architektury w obrębie pasa drogowego nastąpiła bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu właściwy zarządca drogi powinien wydać decyzję administracyjną o przywróceniu do stanu poprzedniego. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu, wymagającego podjęcia przez właściwy organ nadzoru budowlanego decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego (decyzja o rozbiórce nie jest jednak wymagana w przypadku obiektu małej architektury). Jednakże istniejące w pasie drogowym obiekty budowlane i urządzenia niezwiązane z gospodarką drogową lub obsługą ruchu, które nie powodują zagrożenia i utrudnień ruchu drogowego i nie zakłócają wykonywania zadań zarządu drogi, mogą pozostać w dotychczasowym stanie. Jeżeli obiekt małej architektury powoduje zagrożenia w ruchu drogowym, zarządca drogi powinien wydać decyzję administracyjną nakazującą przywrócenie poprzedniego stanu pasa drogowego.