Międzynarodowy transport drogowy rzeczy

Pytanie:

"Jestem właścicielem firmy zajmującej się sprzedażą pojazdów ciężarowych i osobowych i eksportem poza granice UE. Dużo pojazdów sprzedaję obywatelom Ukrainy. Poniższe pytania zostały zasygnalizowane przez klienta, który spotkał się z wymienioną poniżej sytuacją. W związku z tym jak to jest? Obywatel Ukrainy zakupił w mojej firmie pojazd ciężarowy (powyżej 3,5 tony ładowności i 6 ton dopuszczalnej masy całkowitej) na terytorium UE (na tranzytowych numerach rejestracyjnych). Do środka pojazdu zapakował sobie również zakupiony przez siebie samochód osobowy, wyjeżdża z Polski i nie posiada stosownych pozwoleń, zaświadczeń bądź licencji na międzynarodowy transport drogowy rzeczy. Podczas drogi do jednego z przejść granicznych był kontrolowany przez I.T.D. Kontrola wykonana przez funkcjonariuszy I.T.D. nie wykazała żadnych uchybień, tzn. nie została nałożona żadna kara z brak zezwolenia. Natomiast podczas kontroli przez celników mój klient za brak w/w zezwolenia na podstawie art. 92 ust. 1 zapłacił 8000,00 PLN (załącznik 1 pkt. 2.7 wymienionej wcześniej ustawy). Przytoczone podstawy prawne przepisałem z Decyzji, jaką wystawił organ celny. Wobec powyższego czy traktować ten przewóz jako międzynarodowy przewóz drogowy rzeczy i w związku z tym kierowca powinien posiadać licencję? Czy traktować ten przewóz jako międzynarodowy niezarobkowy przewóz rzeczy na potrzeby własne i wymagać od kierowcy zaświadczenia na potrzeby własne? Czy traktować przewoźnika jako przewoźnika z UE czy z Ukrainy? Czy w związku z wyżej zadanymi pytaniami dotyczy to tylko przewoźników, którzy przewożą rzeczy pojazdem na "tranzytowych" bądź "celnych" numerach rejestracyjnych? Czy również na "zwykłych" numerach rejestracyjnych? Czy w naszym państwie nie powinna być jednakowa interpretacja przepisów przez różne podmioty wykonujące tą sama kontrolę? Proszę o podanie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących wyżej zadanych pytań? Z tego, co wiem to o takich przypadkach nie ma mowy w ustawie o transporcie drogowym. Zwracam się z uprzejmą prośbą o zajęcie stanowiska z podaniem podstaw prawnych czy pobieranie opłat przez organy celne jest słuszne czy nie."

Odpowiedź prawnika: Międzynarodowy transport drogowy rzeczy

Zakładamy, że obywatel Ukrainy jest przedsiębiorcą. Zgodnie z art. 92 prawa o transporcie drogowym kto wykonuje przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem, naruszając obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy lub przepisów:

  • 1) o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych,

  • 2) o czasie pracy kierowców,

  • 3) o odpadach,

  • 4) o ochronie zwierząt,

  • 5) o ruchu drogowym oraz w zakresie ochrony środowiska, okresowych ograniczeń ruchu pojazdów na drogach lub zakazu ruchu niektórych ich rodzajów,

  • 6) o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia,

  • 7) wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych,

  • 8) wspólnotowych dotyczących przewozów drogowych

- podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 15 000 złotych.

Nałożenie zatem kary musi wynikać z naruszenia przepisów wyżej wymienionych. Wykaz naruszeń obowiązków lub warunków oraz wysokości kar pieniężnych za poszczególne naruszenia określa załącznik do ustawy. Punkt 2.7 stanowi, że wykonywanie transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne rzeczy bez posiadania w pojeździe wymaganego zezwolenia jest zagrożone karą 8000 zł. Kara zatem dotyczy przewozu bez zezwolenia, który jest wykonywany na własne potrzeby. Po pierwsze przepisów ustawy o transporcie drogowym nie stosuje się do transportu samochodem o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony w transporcie drogowym rzeczy oraz niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy. Oznacza to, że w przypadku przewozów dokonywanych samochodami o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t, przewoźnik powinien spełniać wymogi określone ww. ustawą o transporcie drogowym.

Z pewnością mamy tu do czynienia z międzynarodowym transportem drogowym, którym jest podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób lub rzeczy pojazdami samochodowymi, za które uważa się również zespoły pojazdów składające się z pojazdu samochodowego i przyczepy lub naczepy, przy czym jazda pojazdu między miejscem początkowym i docelowym odbywa się z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej.

Powstaje pytanie czy jest to transport zarobkowy czy niezarobkowy? Niezarobkowy międzynarodowy przewóz drogowy - przewóz na potrzeby własne wykonywany z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Wydaje się, że o taki przewóz chodzi, gdyż niezarobkowym przewozem drogowym - przewozem na potrzeby własne – jest każdy przejazd pojazdu po drogach publicznych z pasażerami lub bez, załadowanego lub bez ładunku, przeznaczonego do nieodpłatnego krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego osób lub rzeczy, wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej. Przewoźnikiem jest obywatel Ukrainy. W powyższym przypadku zatem nie jest wymagana licencja, lecz zezwolenie. Przewozy drogowe na potrzeby własne mogą być wykonywane po uzyskaniu zaświadczenia potwierdzającego zgłoszenie przez przedsiębiorcę prowadzenia przewozów drogowych jako działalności pomocniczej w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej.

Zaświadczenie na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy uprawnia do wykonywania przewozów z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Zaświadczenie to uprawnia również do wykonywania niezarobkowego przewozu drogowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z rodzajem przewozów w nim określonych. Zaświadczenie na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy oraz wypis lub wypisy z zaświadczenia wydaje minister właściwy do spraw transportu na okres do 5 lat. Zaświadczenie to nie jest wymagane przez przedsiębiorców posiadających uprawnienia do wykonywania transportu drogowego – posiadających licencję (art. 33 ustawy o transporcie drogowym).

Kontrola dokonywana przez I.T.D. mogła dotyczyć innego zakresu spraw, dlatego nie możemy się do tej części pytania odnieść. Natomiast prawdą jest, że przepisy należy interpretować w ten sam sposób. Nałożenie zaś kary za brak zezwolenia wydaje się właściwy - choć z uwagi na założenie złożone na wstępie interpretacja może być odmienna.


Zespół prawników
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika