Odpowiedzialność poręczycieli z weksla
Pytanie:
"Poręczyciele podpisali weksel in blanco w Banku. W porozumieniu wekslowym podano nieprzekraczalny termin spłaty rocznego kredytu przez dłużnika głównego, w powołaniu na umowę kredytową. Bank po 2 latach wezwał poręczycieli do spłaty. Po tym fakcie okazało się, że Bank bez powiadamiania, zgody i wiedzy poręczycieli, krótko po wymagalym terminie spłaty, stworzył z dłużnikiem aneks do pierwotnej umowy kredytowej, którym przedłużył okres spłaty kredytu o kolejny rok i zwiększył dwukrotnie jego wartość. Czy Bank może teraz żądać spłaty kredytu posługując się wypełnionym wekslem w oparciu o pierwotne porozumienie wekslowe (bo dłużnik nie spłacił całego, już rozszerzonego kredytu). Czy można wnieść jakieś zarzuty np. że Bank mógł potrącić kredyt z późniejszych wpływów, że Bank aneksem zmienił umowę kredytową i ta pierwotna stała się przez to nieważna, że zmienił zakres zobowiązania: termin i kwotę bez zgody poręczycieli."
Odpowiedź prawnika: Odpowiedzialność poręczycieli z weksla
Zmiana terminu spłaty kredytu nie będzie miała wpływu na ważność poręczenia wekslowego, bowiem nie może być ono ograniczone do pewnego czasu. Za nieskuteczne zatem uznaje się zastrzeżenie poręczającego, że odpowiada tylko do określonej daty. Jeśli chodzi o podniesienie zarzutu nieważności umowy kredytowej to nie odniesie on zamierzonego skutku, bowiem zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej. Ważną cechą poręczenia wekslowego jest brak ograniczenia co do poręczenia za dług przyszły jedynie do wysokości z góry oznaczonej. Autonomiczność regulacji poręczenia wekslowego pozwoliła na wykorzystanie awalu na wekslach in blanco, na których z reguły w chwili dokonywania poręczenia nie ma określonej sumy zobowiązania wekslowego. Poręczyciel może jednak w razie poręczenia na wekslu in blanco dowodzić wszelkimi środkami dowodowymi, jaka była w istocie treść porozumienia stron oraz że weksel został uzupełniony niezgodnie z zawartym porozumieniem. Orzecznictwo Sądu Najwyższego na ten temat jest następujące:„Weksel własny będący podstawą powództwa nie został całkowicie wypełniony w chwili wystawienia, a zatem był to weksel niezupełny (art. 10 prawa wekslowego), tzw. weksel in blanco. Został on wystawiony celem zabezpieczenia zwrotu kredytu (wraz z należnościami dodatkowymi) udzielonego wystawcy przez remitenta. Przy uzupełnieniu weksla i przy dochodzeniu roszczeń z tego weksla przez stronę umowy zawartej przy jego wystawieniu obowiązuje i wiąże strony treść tej umowy, tzw. deklaracji wekslowej. Jeżeli deklarację tę podpisał także poręczyciel, remitent jest związany jej treścią i może dochodzić od poręczyciela roszczeń z tytułu udzielonego przez niego poręczenia wekslowego tylko w granicach określonych umową. Granicę taką może stanowić oznaczenie wysokości sumy, za którą poręczyciel udzielił poręczenia (art. 30 w związku z art. 103 prawa wekslowego).” (wyrok SN z dnia 25 września 1996 r.)
Michał Włodarczyk
Radca prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?