Testament bez prawa własności

Odpowiedź prawnika: Testament bez prawa własności

Testament sporządzony przez Pana babcię będzie miał wartość w tym sensie, iż na jego mocy Pana babcia może rozporządzić swoim majątkiem. Niemniej, aby doszło do dziedziczenia nieruchomości należy przeprowadzić także postępowanie spadkowe po właścicielu nieruchomości (ojcu Pana babci). Jeżeli nie pozostawił on testamentu, nieruchomość - tak jak pozostały jego majątek - został odziedziczony przez jego żonę i dzieci (w tym Pana babcię). Na mocy kodeksu cywilnego żona spadkodawcy i jego dzieci dziedziczą spadek w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku (art. 931 k.c.).

Pana babcia, o ile nie została wydziedziczona, uznana za niegodną dziedziczenia, bądź nie zrzekła się dziedziczenia albo nie odrzuciła spadku, jest współwłaścicielem (w przypadku spadkobrania po jej ojcu przez kilku spadkobierców)/właścicielem (gdy była jedyną spadkobierczynią) nieruchomości pozostałej w spadku po jej ojcu. W każdym z przypadków niezbędne jest przeprowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, a następnie o dział spadku (jeśli było kilku spadkobierców). Jednakże już po przeprowadzeniu postępowania w sprawie stwierdzenia nabycia spadku możliwe będzie wpisanie w księdze wieczystej Pana babci jako współwłaścicielki/właścicielki. Zgodnie z przepisami prawa otwarcie spadku następuje z momentem śmierci spadkodawcy, z kolei spadkobierca nabywa spadek z momentem otwarcia spadku. W związku z powyższym Pańska babcia (i inni spadkobiercy, jeśli są) weszli w prawa i obowiązki spadkodawcy z momentem jego śmierci. Od momentu śmierci spadkodawcy mogą rozporządzać majątkiem wchodzącym do masy spadkowej, a więc Pańska babcia może rozporządzić swoją częścią spadku poprzez sporządzenie testamentu. Jednakże podkreślamy, że przeprowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku jest niezbędne.

Należy również nadmienić, iż jeżeli innymi spadkobiercami było rodzeństwo Pana babci, które już nie żyje, ich udział w spadku po ojcu przeszedł na ich spadkobierców (dzieci, wnuki).

Przeprowadzenie postępowania spadkowego na podstawie testamentu Babci doprowadzi, zatem do ustalenia, kto i w jakiej części dziedziczyć będzie po niej. Natomiast, aby ustalić skład masy spadkowej niezbędne będzie przeprowadzenie postępowania spadkowego po jej ojcu.

Sąd spadku (sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkobiercy) wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy (art. 669 k.p.c.), na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi. We wniosku należy wskazać m.in. znanych i potencjalnych spadkobierców, a także wskazać na sposób dziedziczenia i przypadające poszczególnym spadkobiercom udziały.

Za dowód, że nie ma innych spadkobierców, może być przyjęte zapewnienie złożone przez zgłaszającego się spadkobiercę. W zapewnieniu zgłaszający się powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome:

• o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;

• o testamentach spadkodawcy (art. 671 k.p.c.).

Niemniej sąd nie jest związany informacjami przekazanymi przez wnioskodawcę i może stwierdzić, iż spadek został nabyty przez inne osoby lub w innych proporcjach, niż wnioskodawca podał we wniosku (art. 677 par. 1 k.p.c.).

Do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy dołączyć odpisy odpowiednich aktów stanu cywilnego (zgonu, małżeństwa, urodzin) spadkodawcy i spadkobierców. Wniosek podlega opłacie stałej w wysokości 50 zł (art. 49 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Zgodnie z art. 51. ust 1. w/w ustawy opłatę stałą w kwocie 500 złotych pobiera się od wniosku o dział spadku, a jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku, pobiera się opłatę stałą w kwocie 300 złotych.

Opłatę stałą w kwocie 1 000 złotych pobiera się od wniosku o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności, a jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności, pobiera się opłatę stałą w kwocie 600 złotych.