Waloryzacja i zwrot kaucji

22.11.2004

Pytanie:

"Policjantowi zostało przydzielone mieszkanie służbowe z zasobów Komendy Wojewódzkiej Policji w X, w grudniu 1992 roku. Zasiedlenie mieszkania nastąpiło dopiero w kwietniu 1994 roku (zwłoka w zasiedleniu powodowana była koniecznością wykonania remontów przez ówczesnego właściciela - KWP w X), spłata zaś kaucji (w kwocie 4958000 starych zł., co stanowiło wtedy 1,5 miesięcznego uposażenia tego policjanta) następowała sukcesywnie w 6 ratach i została zakończona ostatecznie 01.04.1995 roku (podstawę naliczenia kaucji stanowi Zarządzenie nr 49 Ministra Spraw Wewnętrznych z 10 maja 1991 roku). Obecnie własność mieszkania przenoszona jest na Starostwo Powiatowe w Z, w związku z czym ma nastąpić zwrot tamtej kaucji. KWP w X naliczyło zwrot wcześniej naliczonej kaucji w kwocie 801,13 zł. (naliczenie bez waloryzacji, uwzględniając jedynie odsetki naliczane przez bank od kwoty 495 zł.). KWP w X powołuje się przy wyliczaniach zwrotu kaucji na art 36 ustawy z 26. 06.2001 roku (Dz. U. nr 71, poz. 733). W oparciu o jakie zasady winno nastąpić naliczenie zwaloryzowanej wartości kaucji, biorąc pod uwagę Uchwałę Sądu Najwyższego - Izby Cywilnej z 26 września 2002 r. III CZP 58/2002? Nadmieniam, że wyliczony przez KWP w X zwrot kaucji (801 zł. uwzględnia oprocentowanie naliczane przez bank) stanowi obecnie mniej niż połowę uposażenia tego policjanta."

Odpowiedź prawnika: Waloryzacja i zwrot kaucji

Art 36 par. 2 ustawy o ochronie lokatorów stanowi, że kaucja wpłacona w okresie obowiązywania ustawy z dnia 2 lipca 1994 roku o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (obowiązywała do lipca 2002 roku) podlega zwrotowi w kwocie odpowiadającej przyjętemu przy jej wpłacaniu procentowi wartości odtworzeniowej lokalu obowiązującej w dniu jej zwrotu (czyli miesiąc po opróżnieniu lokalu przez nabywcę lub nabyciu przez niego prawa własności lokalu). W związku z tym, że kaucja została wpłacona w kwietniu 1995 zastosowanie powinien mieć właśnie ten przepis. Jednak nawet w przypadku dokonania zwrotu kaucji na podstawie par. 1 art. 36 nie jest, zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 26.IX. 2002 roku (III CZP 58/2002), wyłączona możliwość waloryzacji kaucji, mimo że przepis ten jej nie przewiduje. Może ona nastąpić na mocy przepisów kodeksu cywilnego, tzn. w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza sąd może, po rozważeniu interesów stron i przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego, zmienić wysokość świadczenia pieniężnego. Wydaje się jednak, iż przypadku o którym mowa w pytaniu nie znajdą zastosowania przepisy o sądowej waloryzacji świadczenia. Regulacje te warunkują możliwość sądowej waloryzacji świadczenia od tego, aby istotna zmiana siły nabywczej pieniądza nastąpiła po powstaniu zobowiązania pieniężnego. Taka istotna zmiana siły nabywczej pieniądza nastąpiła w 1990 roku, a więc przed powstaniem zobowiązania. To wydaje się wykluczać możliwość sądowego dochodzenia waloryzacji świadczenia.

Michał Włodarczyk

Radca prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Odpowiedź prawnika: Waloryzacja i zwrot kaucji

Komentarze