Wyłączenie zaliczenia darowizny na schedę spadkową
Pytanie:
"Matka posiadała udział w kamienicy 169/300. Darowała notarialnie mojemu jedynemu bratu większość udziałów w wysokości 142/300. Zostawiła sobie 27/300. Czy mogła w darowiźnie uczynić zapis, że nie wchodzi owa darowizna w skład masy spadkowej? Czy taki zapis jest zgodny z prawem? O darowiźnie dowiedziałem się przypadkowo. Nie zawiadomiono mnie o zmianie wpisu w geodezji. Gdzie mogę taki akt obejrzeć i kto może mi go udostępnić do wglądu, jeżeli jestem współwłaścicielem tejże kamienicy."
Odpowiedź prawnika: Wyłączenie zaliczenia darowizny na schedę spadkową
Zgodnie z przepisem art. 1039 § 1 zdanie pierwsze jeżeli w razie dziedziczenia ustawowego dział spadku następuje między zstępnymi albo między zstępnymi i małżonkiem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn, chyba że z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że darowizna została dokonana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia.
W świetle powyższego matka mogła więc uczynić na rzecz Pani brata darowiznę z wyłączeniem zaliczania jej na schedę spadkową. Oświadczenie spadkodawcy o zwolnieniu darowizny z obowiązku zaliczenia może być złożone przy dokonywaniu tej darowizny lub w innym momencie. Zachowanie określonej formy nie jest tutaj wymagane. Jeżeli spadkodawca sporządza testament, którego treść nie wyłącza dziedziczenia z ustawy (np. zawiera jedynie zapisy), może także w testamencie zawrzeć postanowienie o wyłączeniu darowizny od obowiązku zaliczenia.
Jedyną możliwością sprawdzenia czy darowizna została rzeczywiście dokonana jest uzyskanie wglądu do ksiąg wieczystych, skąd dowie się Pani kiedy umowa została zawarta i jaka wielkość udziału została darowana Pani bratu. Natomiast okoliczność wyłączenia zaliczania darowizny na schedę spadkową po Pani matce będzie brana pod uwagę przy dokonywaniu działu spadku – jeżeli będzie to dział sądowy, sąd będzie badał te okoliczność w toku postępowania.
Grzegorz Pawelec
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?