Odpowiedź prawnika: Zrzeczenie się dziedziczenia a spadkobranie testamentowe
W prawie przewidziana jest instytucja zrzeczenia się dziedziczenia. W myśl art. 1048 Kodeksu cywilnego spadkobierca ustawowy (a takim jest
dziecko zmarłego) może przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Co do zasady zrzeczenie się dziedziczenia będzie obejmowało także zstępnych (a więc dzieci, wnuki itp.) zrzekającego się, chyba że strony umowy postanowią inaczej. W takim przypadku zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku. Jeśli zapis uczyniony na rzecz matki, że syn nie chce posiadać udziału w spadku, nie został dokonany w formie aktu notarialnego, to taka umowa na podstawie art. 73 § 2 Kodeksu cywilnego jest nieważna. Jak jednak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 maja 1972 r. (sygn. III CZP 26/62) - spadkobierca ustawowy, który zrzekł się przez umowę z przyszłym spadkodawcą dziedziczenia po nim, może dziedziczyć po tym spadkodawcy na podstawie sporządzonego przez niego testamentu. Sąd podkreślił, że spadkobierca ustawowy, powołany do spadku w testamencie, może zrzec się dziedziczenia tylko z ustawy, pozostając nadal spadkobiercą testamentowym. Jeśli więc syn zmarłej będzie chciał podtrzymać swoje stanowisko, że nie chce otrzymać żadnego udziału w spadku, to konieczne stanie się złożenie przez niego oświadczenia o
odrzuceniu spadku. Oświadczenie o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Dla spadkobiercy testamentowego będzie to dzień, w którym dowiedział się o istnieniu i treści testamentu, po uprzedniej informacji o śmierci spadkodawcy. Konieczne jest zwrócenie uwagi na kilka istotnych kwestii związanych z tą instytucją.
