Język w umowach
13 września br. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek grupy posłów na Sejm dotyczący języka, w jakim powinny być sporządzane umowy.
Trybunał orzekł, że art. 8 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o języku polskim jest niezgodny:
- z art. 2 Konstytucji przez to, że narusza reguły prawidłowej legislacji,
- z art. 76 Konstytucji przez to, że nie zapewnia należytej ochrony konsumentów i osób świadczących pracę przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.
Art. 8 ust. 3 powyższej ustawy jest niezgodny z art. 32 Konstytucji przez to, że różnicuje ochronę konsumenta ze względu na jego przynależność państwową.
Przepisy uznane za niezgodne z Konstytucją utracą moc dopiero 30 czerwca 2006 r.
Trybunał uzasadnił swoją decyzję zasadą, że stosowanie języka polskiego w obrocie konsumenckim i stosunkach pracy ma na celu ochronę w stosunku do konsumenta i pracownika. Wybór języka komunikacji (umowy) pomiędzy stronami jest istotny nie tylko z punktu widzenia samej umowy, ale także określa związane z jej wykonywaniem skutki prawne. Wyznacza sposób dalszej komunikacji między stronami, związanej z wykonywaniem umowy i ewentualną odpowiedzialnością z tytułu naruszenia praw i obowiązków z niej wynikających. Słabsza strona może być nakłoniona przez profesjonalistę do przyjęcia obcego języka kontraktu, Zgoda taka nie stanowi wyrazu swobodnej i świadomej decyzji. Kwestionowane przepisy nie przewidują nawet obowiązku poinformowania drugiej strony o konsekwencjach wyboru obcojęzycznej wersji umowy. Dokonanie wyboru wersji obcojęzycznej jako podstawy interpretacji umowy nie zostało powiązane z sytuacją, w której prawem właściwym kontraktu staje się prawo obce. Może to tworzyć dodatkowe problemy interpretacyjne, które będą negatywnie oddziaływać na skuteczność ochrony strony słabszej.
Poważniejsze zastrzeżenia wywołują regulacje prawa pracy. Rynek pracy w Polsce jest obecnie przede wszystkim rynkiem pracodawcy. W takich stosunkach pracowniczych pracownik może być zmuszony, zagrożeniem utraty pracy, do wyrażenia zgody na wszelkie klauzule umowne narzucane mu przez pracodawcę. To ustawodawca więc powinien ograniczyć poprzez odpowiednie unormowania prawne ryzyko kształtowania niekorzystnych warunków umowy o pracę.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 września 2005 r., sygn. akt K 38/04
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?