10.1.2008
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Czego dotyczą nowe przepisy i kiedy będą obowiązywały?
Z dniem 1 lipca 2008 r. wejdzie w życie większość przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (z wyjątkiem niektórych artykułów, które weszły już w życie z dniem ogłoszenia, tj. 18.10.2007 r.).
Ustawa ta będzie obowiązywała tylko do dnia 30 czerwca 2013 r. Jest to więc ustawa epizodyczna, która musi się sprawdzić, a następnie będzie korygowana, gdyż tak działo się we wszystkich krajach, w których ten system był wprowadzany. Za przyjęciem ustawy epizodycznej przemawia nie tylko nowatorski charakter opracowanego systemu wykonywania kary pozbawienia wolności, ale także konieczność rozważenia wszystkich ewentualnych modyfikacji regulacji prawnej po zgromadzeniu niezbędnych doświadczeń z funkcjonowania jej przepisów w praktyce.
Nowa ustawaokreśla:
- warunki odbywania przez skazanego kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego,
- warunki i tryb orzekania o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego;
- organizowanie i kontrolowanie wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego;
- nadzór nad legalnością i prawidłowością wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego (sprawowany przez sędziego penitencjarnego na podstawie obowiązkowo przekazywanych informacji od sądowego kuratora zawodowego).
Czemu mają służyć nowe przepisy?
Nowa ustawa wprowadza do polskiego systemu prawnego alternatywny w stosunku do izolacji więziennej system wykonywania krótkoterminowych kar pozbawienia wolności. System ten bowiem ma pozwolić zmniejszyć populację osadzonych w zakładach karnych, a tym samym przyczynić się do wyeliminowania największego obecnie zagrożenia dla poszanowania podstawowych praw i wolności skazanych, jakim jest przeludnienie w jednostkach penitencjarnych, oraz pozwolić zlikwidować szkodliwe zjawisko w postaci długotrwałego oczekiwania niemałej liczby skazanych na odbycie krótkoterminowej kary pozbawienia wolności (około 30 tys.).
Przyjęta regulacja wychodzi również naprzeciw postulatom zawartym w tzw. zasadach tokijskich, czyli w rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych z 14 grudnia 1990 r. W zasadach tych przyjęto, że państwa członkowskie rozwiną w ramach własnych systemów prawnych środki o charakterze nieizolacyjnym, aby przez stworzenie alternatywnych możliwości ograniczyć stosowanie kary pozbawienia wolności. Nowe rozwiązania legislacyjne oparte są na doświadczeniach sprawdzonych w wielu krajach europejskich: w Szwecji, Wielkiej Brytanii, Belgii, Holandii, Francji, Danii (ostatnio intensywne prace nad takim systemem prowadzi też Austria), ale również w krajach dalekich: w Stanach Zjednoczonych, w Kanadzie, w Australii.
Na czym polega system monitoringu elektronicznego?
System monitoringu elektronicznego umożliwi kontrolę przebywania przez skazanego w wyznaczonym miejscu i czasie, a przez to wyegzekwowanie zakazu przebywania skazanego w określonych miejscach, oraz kontrolę zakazu zbliżania się skazanego do konkretnych osób.
Wykonywanie krótkoterminowej kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego ma być stosowaniem wyważonej represji karnej wobec sprawców tzw. drobnych przestępstw, będąc humanitarną alternatywą dla tradycyjnej kary pozbawienia wolności. Jest przy tym równocześnie dla osoby skazanej dolegliwym sposobem wykonywania kary poprzez nałożenie w tym systemie na skazanego szeregu obowiązków. Poza tym nakłada na skazanego obowiązek samokontroli, co dobrze służy wdrożeniu go do przestrzegania porządku prawnego.
Jednocześnie nie niesie ze sobą takich negatywnych skutków związanych z izolacją więzienną, jak wzajemna demoralizacja skazanych, osłabienie więzi rodzinnej, degradacja ekonomiczna, przerwa w nauce itp.
Część ogólna nowej ustawy zawiera definicje pojęć, takich jak m.in.:
- system dozoru,
- środki techniczne,
- nadajnik,
- elektroniczne urządzenie rejestrujące,
- centrala monitorowania,
- upoważniony podmiot dozorujący.
Określa również stosunek przepisów tej ustawy do przepisów Kodeksu karnego i Kodeksu karnego wykonawczego.

Potrzebujesz porady prawnej?
Kara pozbawienia wolności na wolności?
Czemu mają służyć nowe przepisy? Obecnie w Sejmie trwają prace nad projektem ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego, która ma wprowadzić do polskiego systemu prawnego alternatywny w stosunku do izolacji więziennej system wykonywania (...)
W sprawie przetargu na System Dozoru Elektronicznego
W związku z napływającymi od przedstawicieli mediów pytaniami, dotyczącymi prowadzonego obecnie przez Ministerstwo Sprawiedliwości, przetargu na System Dozoru Elektronicznego (Zob.: Kara pozbawienia wolności na wolności), Ministerstwo Sprawiedliwości informuje:Wysokie wymagania stawiane (...)
Największa reforma prawa karnego od 1927 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości, został wysłany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. To część największej reformy prawa karnego od 1927 r. zmieniającej politykę karania i zakładającej (...)
Zmiana filozofii karania. Nowelizacja Kodeksu karnego
Dziś sejm RP zajmie się przygotowaną przez Ministerstwo Sprawiedliwości nowelizacją projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. To najobszerniejsza i najdonioślejsza w skutkach od czasów uchwalenia kodeksu w 1997 r. nowelizacja przepisów prawa karnego dotycząca (...)
Łączenie kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności
11 czerwca 2019 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie (sygn. P 20/17) w sprawie połączonych pytań prawnych Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim i Sądu Rejonowego w Dąbrowie Górniczej dotyczących obowiązku objęcia węzłem kary łącznej kar pozbawienia wolności (...)
Kary bardziej skuteczne? Kodeks Karny znowelizowany
Głównym celem projektu jest zmiana obecnej struktury orzekanych kar, w tym ograniczenie możliwości pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania tej kary. Kara zawieszona (orzekana w Polsce jako około 60 % wszystkich kar) nie spełnia bowiem funkcji odstraszającej i wychowawczej. (...)
Kodeks karny 2014 - duże zmiany już niebawem?
W Ministerstwie Sprawiedliwości przygotowywany jest projekt obszernej nowelizacji Kodeksu Karnego. Ważne zmiany czekają przede wszystkim część ogólną w zakresie zasad odpowiedzialności karnej, form popełniania przestępstwa, okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną, kar (...)
Reforma Kodeksu karnego – bezpieczeństwo dla Polaków Dobre prawo dające poczucie sprawiedliwości nie może pobłażać sprawcom najcięższych zbrodni. Kary muszą być adekwatne do winy. Muszą skutecznie odstraszać przestępców, a nie utwierdzać ich w poczuciu bezkarności. (...)
Warunkowe zawieszenie wykonania kary - czyli \"kara w zawiasach\"
Często sądy karne, aby uniknąć negatywnych konsekwencji wykonania kary (zwłaszcza kary pozbawienia wolności), orzekają karę „w zawieszeniu” („w zawiasach”). W jakich przypadkach sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary? Sąd skazujący może warunkowo (...)
Warunkowe przedterminowe zwolnienie po przerwie w karze
Sąd Najwyższy stanął przed problemem rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy i udzielenia odpowiedzi na pytanie czy w wypadku, gdy skazany odbywa dwie lub więcej niepodlegające łączeniu, odbywane kolejno kary pozbawienia wolności, z których żadna nie (...)
Czym zajmuje się Rada Europy? Rada Europy powstała w 1949 roku. Jest to międzyrządowa organizacja, która stawia sobie za cel: osiągnięcie większej jedności między państwami członkowskimi, ochronę i upowszechnianie praw człowieka, pluralizmu demokratycznego i rządów (...)
Zaostrzenie kar za przestępstwa wobec dzieci
Czego dotyczą nowe przepisy? Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego wejdzie w życie 13 lipca br. Celem ustawy jest zaostrzenie systemu kar przewidzianych dla sprawców, (...)
Rozdział 1 działu II Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) określa właściwość i skład sądu karnego. W których sprawach orzeka sąd rejonowy? Właściwość sądów jest wyznaczana przez przedmiot orzekania, a nie przez ilość wysiłku organizacyjnego czy intelektualnego, (...)
Zaostrzenie kar dla gwałcicieli i większa ochrona ofiar gwałtów
Rządowy projekt nowelizacji Kodeksu karnego zostanie teraz skierowany do Sejmu. Przewiduje on zaostrzenie kar za ciężkie przestępstwa na tle seksualnym i zwiększenie ochrony ofiar gwałtów. Zaostrzenie kar dla gwałcicieli i większa ochrony ofiar gwałtów Zgwałcenia (...)
Przełomowa reforma Kodeksu karnego
Ustawa czeka na podpis Prezydenta RP - "To zasadnicza zmiana polityki karnej wobec najgroźniejszych przestępców. I dobra wiadomość dla zwykłych, uczciwych ludzi, którzy mogą czuć się bezpieczniej. Przepisy wymierzone są w najgroźniejszych bandytów – morderców, (...)
Bezwzględna walka z pedofilią!
Za zgwałcenie dziecka pedofil trafi do więzienia nawet na 30 lat, najbardziej zaburzonym sprawcom grozić będzie bezwzględne dożywocie, ohydne zbrodnie pedofilskie nigdy nie będą się przedawniać, koniec z karami „w zawiasach” dla zwyrodnialców, ochroną karną przed (...)
Resort sprawiedliwości o nowelizacji prawa karnego
Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu karnego. To najobszerniejsza i najdonioślejsza w skutkach nowelizacja przepisów od czasów uchwalenia kodeksu w 1997 roku - podkreśla resort sprawiedliwości w komunikacie. Zmianie ulegną zasady wymiaru kary oraz hierarchii kar. Sejm RP uchwalił (...)
Wyższe kary za przestępstwa wobec dzieci oraz kary za brak reakcji na najcięższe przestępstwa popełniane wobec dzieci wkrótce staną się faktem. Parlamentarzyści nie mieli wątpliwości, że oprawcy dzieci powinni być surowiej karani, a ci, którzy nie reagują na najcięższą (...)
Państwo ma obowiązek zapewnienia osobom pozbawionym wolności odpowiedniej odstraszającej ochrony przed torturami. Aby było to skuteczne, należy wprowadzić do kodeksu karnego przestępstwo tortur. Przykładem tortur jest rażenie zatrzymanego paralizatorem. Ważny wyrok sądu: rażenie (...)
Nadzwyczajne złagodzenie kary w kodeksie karnym
Kiedy sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kar? Kodeks karny przewiduje dwa tryby zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary - fakultatywny oraz obligatoryjny (obowiązkowy). Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary (fakultatywnie) w sytuacjach określonych w kodeksie karnym (...)