13.11.2006

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Kto jest podatnikiem VAT - wątpliwości dotyczące umów cywilnoprawnych

Według ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą. Na potrzeby podatku VAT działalność gospodarcza została sformułowana niezależnie od jej rozumienia w innych aktach prawnych. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).  

Samodzielne wykonywanie działalności dla potrzeb VAT to zatem nie tylko prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Podatnikami podatku VAT mogą być również ci podatnicy, którzy tej działalności nie prowadzą. W praktyce wiele wątpliwości budzi opodatkowanie osób wykonujących czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. umowy zlecenia i umowy o dzieło.  

Kto jest podatnikiem VAT w świetle VI Dyrektywy? 

Szósta Dyrektywa Rady Unii Europejskiej (dalej określana jako „VI Dyrektywa”) stanowi akt prawny ustanawiający jednolity system podatku od wartości dodanej (tj. podatku VAT) na terenie całej Unii Europejskiej. W rozumieniu art. 4 ust. 1 VI Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca zamieszkania działalność gospodarczą, określoną w ust. 2 Dyrektywy, bez względu na cel czy rezultaty takiej działalności.  

VI Dyrektywa zawiera również definicję działalności gospodarczej. Dla celów tego rozdziału korzystamy wyłącznie ze znaczenia zawartego w art. 4 ust. 4 VI Dyrektywy. Zgodnie z tym zapisem, użycie słowa „samodzielnie” wyklucza opodatkowanie pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą  umową o pracę lub innym stosunkiem prawnym tworzącym więzy między pracodawcą a pracownikiem co do warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.  

Co na temat opodatkowania umowy zlecenia i umowy o dzieło stanowią przepisy polskie?

Na przedstawionych powyżej rozwiązaniach prawnych VI Dyrektywy wzorował się polski ustawodawca. Niestety zapisy przyjęte przez polską ustawę o VAT stanowią prostą kopię rozwiązań unijnych nie uwzględniającą polskich realiów. Zgodnie z ustawą o VAT (art. 15 ust. 3 ustawy o VAT), za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności

  • z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;

  • z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Od dnia 1 czerwca 2006 r. powyższy przepis stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.

Pierwsze wyłączenie dotyczy w zasadzie przychodów otrzymywanych na podstawie umowy o pracę i nie jest obwarowane dodatkowymi przesłankami. Najwięcej kłopotów stwarza wyłączenie drugie - przychody wyłączone z zakresu działania ustawy o VAT, to:  

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Kto jest \

Kto jest \"małym podatnikiem\" VAT?

  Czym mały podatnik wyróżnia się od pozostałych podatników VAT? Definicję podatnika podatku VAT zawiera art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą o VAT”. Zgodnie z tym przepisem, podatnikam rozliczanie (...)

Od czego trzeba zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Od czego trzeba zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

  Nawet pewnie nie przypuszczamy jak wiele czynności, których dokonujemy podlega obowiązkowo podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Wydawać by się mogło, że sama nazwa tego ciężaru wskazuje od czego należy taki podatek uiścić, ale czy na pewno potrafisz określić owe czynności (...)

Jakie faktury wystawiają mali podatnicy VAT?

Jakie faktury wystawiają mali podatnicy VAT?

Faktury wystawiane przez małych podatników stosujących metodę kasową O tym, jaki podatnik jest uznawany za małego podatnika, była mowa w poradzie: Kto jest "małym podatnikiem" VAT?. Podatnik, który posiada status małego faktury, wystawianie faktur, mali podatnicy VAT, metoda kasowa rozliczeń (...)

Jakie deklaracje i informacje powinien składać mały podatnik rozliczający się metodą kasową?

Jakie deklaracje i informacje powinien składać mały podatnik rozliczający się metodą kasową?

Rejestracja i aktualizacja danych małego podatnika  Mały podatnik, tak jak każdy podatnik VAT, ma obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego oraz zgłoszeń aktualizacyjnych. Dotyczy to również podatnika, który wybiera kasową metodę rozliczeń w zakresie tego podatku. Rejestracji i (...)

Faktury VAT wystawiane przez podatnika stosującego metodę kasową

Faktury VAT wystawiane przez podatnika stosującego metodę kasową

Jakie wymogi w zakresie wystawiania faktur VAT obowiązują małego podatnika stosującego metodę kasową? Małego podatnika, który stosuje metodę kasową obowiązują wszystkie ogólne zasady odnoszące się do wystawiania faktur VAT. Jeśli jest on zarejestrowany jako "podatnik VAT czynny', (...)

Jak założyć grupę VAT?

Jak założyć grupę VAT?

Minister Finansów wydał objaśnienia dotyczące regulacji odnoszących się do tworzenia i funkcjonowania nowego rodzaju podatnika, jakim jest grupa VAT (GV). Celem objaśnień jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie, w jakim umożliwiają wspólne (...)

Rachunki w wykazie podatników VAT

Rachunki w wykazie podatników VAT

W związku z uruchomieniem od 1 września 2019 r. nowego wykazu podatników VAT przypominamy, że obowiązek zapłaty na rachunek wskazany na wykazie podatników VAT wejdzie w życie od 1 stycznia 2020 r. Dopiero od tego dnia podatnik, podczas zapłaty na rachunek spoza wykazu, musi (...)

Nowy JPK_VAT z deklaracją dla wszystkich przedsiębiorców

Nowy JPK_VAT z deklaracją dla wszystkich przedsiębiorców

Od 1 października 2020 r. wszyscy podatnicy VAT będą składać jeden plik JPK_VAT z deklaracją. Rozwiązanie dotyczy wszystkich firm, bez względu na ich wielkość. Nowy JPK_VAT to mniej składanych dokumentów i kontroli podatkowych. ##baner## JPK_VAT z deklaracją, JPK_VAT, podatnik, (...)

Kto może wystawiać faktury VAT, faktury elektroniczne, a kto rachunki?

Kto może wystawiać faktury VAT, faktury elektroniczne, a kto rachunki?

Podatnicy „VAT czynni” jako podmioty uprawnione do wystawiania faktur VATPrzepisy ustawy o VAT nie stanowią wprost, że jedynie podatnicy zarejestrowani jako „VAT czynni” mogą wystawiać faktury VAT. Jednakże wymóg ten precyzuje rozporządzenie w sprawie wystawiania (...)

Wkrótce obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności

Wkrótce obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności

Zgłoszenie rachunków rozliczeniowych do urzędu skarbowego Od 1 listopada 2019 r. wejdzie w życie obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności (MPP) dla niektórych transakcji, a od 1 stycznia 2020 r. – obowiązek zapłaty na rachunek wskazany w  mechanizm podzielonej (...)

Jakie deklaracje i informacje powinien składać mały podatnik rozliczający się metodą kasową?

Jakie deklaracje i informacje powinien składać mały podatnik rozliczający się metodą kasową?

Rejestracja i aktualizacja danych małego podatnika  Mały podatnik, tak jak każdy podatnik VAT, ma obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego oraz zgłoszeń aktualizacyjnych. Dotyczy to również podatnika, który wybiera kasową metodę rozliczeń w zakresie tego podatku. Rejestracji i (...)

Faktury VAT wystawiane przez podatnika stosującego metodę kasową

Faktury VAT wystawiane przez podatnika stosującego metodę kasową

Jakie wymogi w zakresie wystawiania faktur VAT obowiązują małego podatnika stosującego metodę kasową? Małego podatnika, który stosuje metodę kasową obowiązują wszystkie ogólne zasady odnoszące się do wystawiania faktur VAT. Jeśli jest on zarejestrowany jako "podatnik VAT czynny', (...)

Jak założyć grupę VAT?

Jak założyć grupę VAT?

Minister Finansów wydał objaśnienia dotyczące regulacji odnoszących się do tworzenia i funkcjonowania nowego rodzaju podatnika, jakim jest grupa VAT (GV). Celem objaśnień jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie, w jakim umożliwiają wspólne (...)

Rachunki w wykazie podatników VAT

Rachunki w wykazie podatników VAT

W związku z uruchomieniem od 1 września 2019 r. nowego wykazu podatników VAT przypominamy, że obowiązek zapłaty na rachunek wskazany na wykazie podatników VAT wejdzie w życie od 1 stycznia 2020 r. Dopiero od tego dnia podatnik, podczas zapłaty na rachunek spoza wykazu, musi (...)

Nowy JPK_VAT z deklaracją dla wszystkich przedsiębiorców

Nowy JPK_VAT z deklaracją dla wszystkich przedsiębiorców

Od 1 października 2020 r. wszyscy podatnicy VAT będą składać jeden plik JPK_VAT z deklaracją. Rozwiązanie dotyczy wszystkich firm, bez względu na ich wielkość. Nowy JPK_VAT to mniej składanych dokumentów i kontroli podatkowych. ##baner## JPK_VAT z deklaracją, JPK_VAT, podatnik, (...)

Kto może wystawiać faktury VAT, faktury elektroniczne, a kto rachunki?

Kto może wystawiać faktury VAT, faktury elektroniczne, a kto rachunki?

Podatnicy „VAT czynni” jako podmioty uprawnione do wystawiania faktur VATPrzepisy ustawy o VAT nie stanowią wprost, że jedynie podatnicy zarejestrowani jako „VAT czynni” mogą wystawiać faktury VAT. Jednakże wymóg ten precyzuje rozporządzenie w sprawie wystawiania (...)

Wkrótce obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności

Wkrótce obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności

Zgłoszenie rachunków rozliczeniowych do urzędu skarbowego Od 1 listopada 2019 r. wejdzie w życie obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności (MPP) dla niektórych transakcji, a od 1 stycznia 2020 r. – obowiązek zapłaty na rachunek wskazany w  mechanizm podzielonej (...)

Jak zrezygnować z metody kasowej?

Jak zrezygnować z metody kasowej?

Kiedy rezygnacja z metody kasowej jest dopuszczalna?  Podatnik wybierając metodę kasową nie musi jej stosować bezterminowo. Może bowiem z niej zrezygnować (choć nie w dowolnym terminie); może się również okazać, iż podatnik utraci prawo do stosowania tej metody. Omawiane okoliczności (...)

Wystawianie faktur przez nabywcę

Wystawianie faktur przez nabywcę

Kto może zlecić wystawianie faktur nabywcy?Zlecić wystawianie faktur nabywcy towaru lub usługi może każdy podatnik uprawniony do wystawiania faktur, a więc każdy podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.Komu można zlecić wystawianie faktur?Również w tym wypadku warunk faktura, wystawianie (...)

Wykaz podatników VAT

Wykaz podatników VAT

20 grudnia 2019 r.Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe, które dotyczą zasad korzystania z danych zawartych w utworzonym z dniem 1 września 2019 r. Wykazie podatników VAT, zwanym dalej także ,,Wykazem”. Dowiedz się, co z nich wynika. ##baner## wykaz podatników (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą zamierzam kupić od stowarzyszenia pewne ruchomości (używane wyposażenie biurowe: meble, komputery itp.) oraz prawa majątkowe (domeny i witryny internetowe, pewną używaną przez stowarzyszenie nazwę). Stowarzyszenie nie prowadzi działalności (...)

PCC od nabycia samochodu przez spółkę z o.o.

PCC od nabycia samochodu przez spółkę z o.o.

Spółka z o.o. zakupiła od osoby fizycznej samochód osobowy o wartości 20 tys. zł. Spółka jest płatnikiem podatku VAT. Osoba fizyczna nie prowadzi działalności gospodarczej. Czy należy odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych? Jaką kwotę? Ile jest czasu na złożenie deklaracji (...)

Zakup samochodu od osoby prywatnej a VAT

Zakup samochodu od osoby prywatnej a VAT

Czy kupując samochód osobowy od osoby prywatnej przysługuje mi prawo odliczenia podatku VAT? Jeżeli nie, to czy kwotą podlegającą amortyzacji jest kwota brutto? Nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania (...)

Kupno samochodu osobowego a PCC

Kupno samochodu osobowego a PCC

Czy kupując samochód osobowy od osoby prywatnej powinienem zapłacić opłatę skarbową od czynności cywilnoprawnej? Jestem płatnikiem VAT. Zawarcie umowy sprzedaży łączy się co do zasady z powstaniem obowiązku podatkowego na podstawie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Sprzedaż (...)

Sprzedaż samochodu firmowego po amortyzacji

Sprzedaż samochodu firmowego po amortyzacji

Czy jako firma mogę sprzedać samochód rok 2001 w cenie jaką zapłaciłam Towarzystu Leasingowemu, czyli cena wykupu, np. 3600 zł pomniejszona o kwotę amortyzacji czyli o 950 zł? Czy urząd skarbowy może to zakwestionować mówiąc, że zaniżyłam swój przychód i czy osoba fizyczna kupując (...)

VAT przy transakcji łańcuchowej

VAT przy transakcji łańcuchowej

Nasza firma zakupiła rosyjskie towary z Niemiec. Firma Niemiecka wystawiła fakturę na nas, a towar na zlecenie firmy niemieckiej został wysłany transportem bezpośrednio z Rosji do naszej firmy w Polsce; na granicy zapłaciliśmy cło, podatek VAT i otrzymaliśmy SAD. Na podstawie SAD-u rozliczyliśmy (...)