Można będzie łatwiej przekształcić użytkowanie wieczyste we własność...

2.2.2005

Do sejmu wpłynął projekt ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Na podstawie tego aktu zostałaby stworzona możliwość dla pewnych podmiotów przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. W projekcie tym dopuszcza się szeroką możliwość przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości przez osoby fizyczne, niezależnie od celu, na jaki nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste.

Kto mógłby domagać się przekształcenia?

Byłyby to osoby fizyczne, które w dniu wejścia w życie ustawy są użytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe albo przeznaczonych pod tego rodzaju zabudowę oraz nieruchomości rolnych. Osoby te mogłyby wystąpić z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości w prawo własności. Nieruchomość rolna w rozumieniu powyższego to taka, którą jest nią także w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, jednak z wyłączeniem nieruchomości przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy na cele inne niż rolne.

Kto będzie mógł jeszcze żądać przekształcenia?

Z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w prawo własności będą mogli wystąpić również:

osoby fizyczne i prawne będące właścicielami lokali, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego,
spółdzielnie mieszkaniowe będące właścicielami budynków, w których spółdzielnia przeniosła własność co najmniej jednego lokalu (w tym przypadku z żądaniem przekształcenia występują wszyscy użytkownicy wieczyści, w razie braku zgody stosowany będzie artykuł 199 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli),
osoby fizyczne i osoby prawne będące następcami prawnymi tych wymienionych powyżej.

Możliwość wystąpienia z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nie byłaby jednak dla podmiotów wymienionych powyżej nieograniczona czasowo, mianowicie osoby te mogłyby wystąpić z takim żądaniem do dnia 31 grudnia 2010 r.

Kto zadecyduje o przekształceniu?

Projekt postanawia, iż decyzję o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości wydaje starosta (w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, w tym również nieruchomości, w stosunku do których prawo własności Skarbu Państwa wykonują inne państwowo osoby prawne).

W przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego decyzję taką wydawać mogą odpowiednio wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa.

Kiedy dojdzie do przekształcenia prawa?

Zgodnie z projektem prawo użytkowania wieczystego miałoby się przekształcić w prawo własności z dniem w którym decyzja o przekształceniu stałaby się ostateczna. Decyzja taka stanowiłaby podstawę wpisu do księgi wieczystej.

Czy przekształcenie będzie kosztować?

Tak. Projektodawcy zamieścili w propozycji przepis, zgodnie z którym osoba na rzecz której zostanie przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, jest obowiązana do uiszczenia dotychczasowemu właścicielowi opłaty z tytułu tego przekształcenia. Opłata ta jest ustala w decyzji o przekształceniu przez organ ją wydający.

Czy można liczyć na bonifikaty w przypadku przekształcania prawa do nieruchomości rolnej?

Tak. Zgodnie z postanowieniami projektu jeżeli przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności dotyczyć będzie nieruchomości rolnej, organ właściwy do wydania decyzji może udzielić bonifikaty od w/w opłaty w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność:

Skarbu Państwa (za zgodą wojewody),
Jednostek samorządu terytorialnego - za zgodą właściwej rady sejmiku.

Czy organ będzie mógł żądać zapłaty całej ceny, pomimo wcześniejszego udzielenia bonifikaty?

Tak. Organ będzie obowiązkowo domagał się zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie po jej waloryzacji, jeżeli osoba na rzecz której zostało przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od dnia przekształcenia, zbyła lub wykorzystała nieruchomość na inne cele niż cele, które stanowiły podstawę udzielenia bonifikaty. Nie dotyczy to jednak zbycia na rzecz osoby bliskiej. Poza tym w szczególnie uzasadnionych przypadkach organ może odstąpić od żądania zwrotu bonifikaty za zgodą odpowiednio wojewody, rady lub sejmiku.

Czy możliwe będzie przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieodpłatnie?

Tak, projekt przewiduje taką możliwość. Będzie to możliwe na rzecz użytkowników wieczystych i ich następców prawnych:

którym oddano nieruchomość w użytkowanie wieczyste w związku z wywłaszczeniem lub przejęciem nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu państwa nas podstawie innych tytułów jeszcze przed dniem 5 grudnia 1990 r.,
którzy uzyskali użytkowanie wieczyste na podstawie dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy z 1945 r.

Wraz z wejściem w życie omawianego projektu utraciłaby moc - między innymi - ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności z dnia 4 września 1997 r.

Projektowana ustawa miałaby wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Źródło:

Rządowy projekt ustawy o przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (druk nr 3668)

Zespół
e-prawnik.pl