8.1.2009
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
W niedawnym wyroku Europejski Trybunał Sprawiedliwości sprecyzował stosunek pomiędzy ochroną danych a wolnością wypowiedzi.
Od wielu lat spółka Markkinapörssi pobiera od fińskich organów podatkowych jawne dane w celu dokonania corocznej publikacji części tych danych w regionalnych wydaniach czasopisma Veropörssi. Informacje zawarte w tych publikacjach obejmują imiona i nazwiska około 1,2 miliona osób fizycznych, których dochody przekraczają określone progi oraz, w zaokrągleniu do 100 EUR, kwoty ich dochodów oraz dane dotyczące opodatkowania majątku. Informacje te są publikowane w formie alfabetycznej listy i podlegają klasyfikacji według gmin oraz według kategorii dochodów.

Markkinapörssi oraz Satamedia, będąca spółką powiązaną, której zostały przekazane omawiane dane na płytach CD-ROM, zawarły umowę ze spółką będącą operatorem sieci telefonii komórkowej, która na rachunek Satamedia stworzyła serwis SMS umożliwiający użytkownikom telefonów komórkowych, za opłatą w wysokości 2 EUR, otrzymywanie na ich numer telefonu informacji publikowanych w Veropörssi. Na wniosek dane osobowe są usuwane z tego serwisu.
Wskutek skarg osób fizycznych podnoszących naruszenie ich prywatności, inspektor ochrony danych osobowych zażądał zakazania spółkom Markkinapörssi i Satamedia dalszego prowadzenia działalności w zakresie wskazanego przetwarzania danych osobowych.
Najwyższy sąd administracyjny, rozpoznający tę sprawę w ostatniej instancji, zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z wnioskiem o dokonanie prawidłowej wykładni dyrektywy wspólnotowej 95/46/WE dotyczącej ochrony danych osobowych (dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych - Dz.U. L 281, s. 31). Sąd administracyjny zmierza w szczególności do ustalenia, na jakich warunkach omawiane działania mogą zostać uznane za przetwarzanie danych osobowych wyłącznie w celach dziennikarskich, w związku z czym działania te mogłyby zostać objęte odstępstwami i ograniczeniami ochrony danych osobowych.
Trybunał (wielka izba) orzekł, co następuje:
1) Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych należy interpretować w ten sposób, że działanie, która polega na:
- gromadzeniu w oparciu o dokumenty urzędowe danych dotyczących dochodu z tytułu działalności zarobkowej i z kapitału oraz danych dotyczących majątku osoby fizycznej i ich przetwarzaniu w celu opublikowania,
- opublikowaniu ich w formie obszernej listy, sporządzonej w kolejności alfabetycznej i uporządkowanej według kategorii dochodów i gmin,
- udostępnieniu ich w formie płyty CD-ROM na potrzeby wykorzystania dla celów komercyjnych,
- przetworzeniu ich na potrzeby serwisu SMS, w ramach którego po wysłaniu krótkiej wiadomości tekstowej zawierającej imię, nazwisko i miejsce zamieszkania konkretnej osoby pod konkretny numer użytkownik telefonu komórkowego może uzyskać w ramach odpowiedzi dane dotyczące dochodu z tytułu działalności zarobkowej i z kapitału oraz dane dotyczące majątku tej osoby
należy uznać za „przetwarzanie danych osobowych" w rozumieniu tego przepisu.
2) Artykuł 9 dyrektywy 95/46 należy interpretować w ten sposób, że działania wskazane w pytaniu pierwszym w pkt a) do d), dotyczące danych pochodzących z dokumentów jawnych w świetle przepisów prawa krajowego, powinny zostać uznane za przetwarzanie danych osobowych „wyłącznie w celach dziennikarskich" w rozumieniu tego przepisu, jeśli ich wyłącznym celem jest publiczne rozpowszechnienie informacji, opinii lub myśli, co podlega ocenie sądu krajowego.
3) Działania polegające na przetwarzaniu danych osobowych, takie jak działania wskazane w pierwszym pytaniu pkt. c) i pkt d), dotyczące zbiorów władz publicznych obejmujących dane osobowe, które zawierają jedynie materiał informacyjny już upowszechniony przez media należą do zakresu zastosowania dyrektywy 95/46.

Potrzebujesz porady prawnej?