Samozatrudnienie jest nieodwracalną tendencją na rynku pracy. Zwalczać trzeba jednak patologie związane z nieuzasadnionym zastępowaniem w ten sposób umów o pracę. Zgodni są co do tego zarówno pracodawcy, jak i związkowcy.
Samozatrudniony to osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą lub wykonująca wolny zawód, niezatrudniająca innych osób, świadcząca usługi na rzecz innych podmiotów.
Zjawisko to jest coraz powszechniejsze. Tradycyjne cechy stosunku pracy, jak podporządkowanie, zależność, tracą na znaczeniu. Więzi z niego wynikające czasem nie odpowiadają potrzebom rynku. Samozatrudnienie to część szerszego zjawiska ucieczki od stosunku pracy. Wymusza ją konkurencja, wiążąca się z przemianami gospodarczymi. Przyczyniają się do tego przepisy.