Rehabilitacja po COVID-19

6.5.2021

Osoby, które przeszły COVID-19, mogą skorzystać z rehabilitacji refundowanej przez NFZ.

Około jednej trzeciej pacjentów ma powikłania po przechorowaniu COVID-19. Najczęściej są to: problemy z oddychaniem, zmniejszona ogólna sprawność organizmu, mniejsza tolerancja wysiłku fizycznego, bóle mięśniowo-stawowe, zaburzenia lękowe i depresyjne. Dolegliwości te znacznie ograniczają aktywność w życiu społecznym i zawodowym. Dlatego NFZ przygotował kompleksowy program rehabilitacji dla pacjentów, którzy chorowali na COVID-19.

Jakie korzyści może przynieść rehabilitacja?

Dzięki rehabilitacji pacjenci, który chorowali na COVID-19 i utrzymują się u nich m.in. duszność czy osłabienie, szybciej powrócą do pełnej sprawności. Poprawią swoją sprawność oddechową oraz zwiększą wydolność wysiłkową. Rehabilitacja wpłynie pozytywnie również na ich kondycję psychiczną.

Jak długo potrwa rehabilitacja?

Rehabilitacja potrwa od 2 do 6 tygodni. Pacjenci będą mieli zapewnioną opiekę lekarską, pielęgniarską i wsparcie psychologiczne. Można z niej skorzystać do 12 miesięcy od zakończenia leczenia związanego z COVID-19.

Kto kieruje na rehabilitację?

Z rehabilitacji będzie można skorzystać na podstawie skierowania. Wystawia je lekarz ubezpieczenia zdrowotnego po zakończeniu leczenia związanego z chorobą COVID-19.

Gdzie będzie prowadzona rehabilitacja?

W zależności od stanu pacjenta rehabilitacja będzie prowadzona:

w trybie stacjonarnym,
w trybie uzdrowiskowym,
ambulatoryjnie, czyli w gabinetach fizjoterapii zajmujących się rehabilitacją leczniczą,
w domu.

O trybie rehabilitacji decyduje lekarz.

Kiedy można skorzystać z rehabilitacji w trybie stacjonarnym i uzdrowiskowym

Decyzję podejmuje lekarz na podstawie wyników kilku badań:

RTG klatki piersiowej z opisem wykonane po zakończeniu leczenia ostrej fazy choroby
aktualna morfologia, OB, CRP (białko ostrej fazy)
EKG wykonane po zakończeniu leczenia ostrej fazy choroby COVID-19.

Program rehabilitacji

Kompleksowy program rehabilitacji obejmuje m.in.:

kinezyterapię ze szczególnym uwzględnieniem treningu wytrzymałościowego, ćwiczeń oddechowych, ćwiczeń efektywnego kaszlu, ćwiczeń ogólnousprawniających
inhalacje
terenoterapię, treningi marszowe
hydroterapię, fizykoterapię – według indywidualnych wskazań
balneoterapię – według indywidualnych wskazań
masaż – według indywidualnych wskazań
edukację zdrowotną i promocję zdrowia, w tym np. naukę prawidłowej techniki używania inhalatorów, eliminację nałogów i innych czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych, prozdrowotną zmianę stylu życia
treningi relaksacyjne
leczenie dietetyczne – według indywidualnych wskazań
wspomaganie rehabilitacyjne schorzeń współistniejących.

Rehabilitowany pacjent może liczyć na minimum 96 zabiegów fizjoterapeutycznych. Ma prawo do konsultacji z personelem medycznym oraz może skorzystać z profesjonalnej terapii psychologicznej.

Sprawdź, które placówki medyczne świadczą rehabilitację po przebytej chorobie COVID-19 w Twoim województwie

Kiedy można skorzystać z rehabilitacji w gabinecie fizjoterapii i w domu?

Pacjenci muszą mieć utrzymującą się duszność, która poważnie utrudnia normalne funkcjonowanie. Siłę duszności określa się na podstawie specjalnej pięciostopniowej (0-4) skali mMRC (modified Medical Research Council). Jeśli wynik jest:

równy lub wyższy 1 – pacjent może zostać skierowany na rehabilitację w gabinecie fizjoterapii;
mniejszy lub równy 1 oraz trudność z samodzielnym poruszaniem – pacjent może zostać skierowany na rehabilitację w domu.

Z tych form rehabilitacji można skorzystać nie później niż 6 miesięcy od zakończenia leczenia COVID-19.

Przyjmuje się, że u pacjenta ze wskazaniem 1 duszność występuje podczas szybkiego marszu po płaskim terenie lub pojawia się przy wchodzeniu na niewielkie wzniesienie.

Dodatkowo o zakwalifikowaniu do rehabilitacji w domu decydują:

ocena 3–9 w skali oceny funkcjonalnej (0–10)
ocena siły mięśniowej MRC (0–5)
występowanie zespołu słabości po pobycie pacjenta na oddziale intensywnej terapii.

Etapy rehabilitacji

Rehabilitacja w poradni lub w domu jest podzielona na kilka etapów.

1. Wizyta wstępna – specjalista przeprowadza wywiad z pacjentem oraz wykonuje podstawowe próby i badania, m.in. oddechowe i wysiłkowe; wyniki będą porównane z wynikami po zakończeniu rehabilitacji i posłużą do oceny efektów terapii.

2. Wizyty terapeutyczne – fizjoterapeuta ustala z każdym pacjentem kalendarz indywidualnych wizyt: 3 wizyty w każdym tygodniu lub więcej, gdy będzie tego wymagał stan zdrowia pacjenta. Terapia polega na wykonywaniu treningów oddechowych, wytrzymałościowych i interwałowych. W zależności od potrzeb i stanu zdrowia chorego możliwe jest włączenie dodatkowych elementów terapii, m.in. technik odksztuszania, treningu równowagi, specjalnych metod rehabilitacji dla pacjentów z problemami neurologicznymi.

3. Wizyta końcowa – fizjoterapeuta powtarza badania i testy wykonane podczas pierwszej wizyty i porównuje osiągnięte wyniki, m.in. próby zmęczeniowe i oddechowe (określające skalę występowania duszności).

Jak wspomóc się po zakończeniu rehabilitacji?

Podczas rehabilitacji pacjenci otrzymają praktyczne wskazówki, które ułatwią im samodzielnie dochodzenie do zdrowa po rehabilitacji. Dostaną też plany z zestawami ćwiczeń do samodzielnego stosowania w domu, dzięki którym będą dopasowywać skalę trudności i intensywności treningu do możliwości własnego organizmu.

Podstawa prawna:

zarządzenie Prezesa NFZ zmieniające zarządzenie w sprawie zasad sprawozdawania oraz warunków rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (zarządzenie nr 63/DSOZ/2021);
zarządzenie Prezesa NFZ zmieniające zarządzenie w sprawie zasad sprawozdawania oraz warunków rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (zarządzenie nr 78/DSOZ/2021).

Źródło: pacjent.gov.pl