Sądowy dział spadku

 

Prawa i obowiązki, które wchodzą w skład spadku przechodzą w drodze dziedziczenia na jedną osobę lub kilku współspadkobierców. Jeżeli do spadku jest uprawniona więcej niż jedna osoba, to pomiędzy współspadkobiercami powstaje wspólność praw i obowiązków spadkowych. Trwa ona do chwili dokonania działu spadku. Są dwa sposoby dokonania takiego podziału:

Sądowy dział spadku może być, w przypadku konfliktu pomiędzy współspadkobiercami co do podziału majątku spadkowego, jedynym sposobem wyjścia z łączącej ich wspólności.

W jaki sposób wszczyna się postępowanie działowe przed sądem?

Uprawnionym do żądania wszczęcia postępowania o dział spadku jest każdy ze współspadkobierców, osoba która nabyła udział w spadku (np. spadkobierca Jan Kowalski miał udział w masie spadkowej 1/3, po czym zbył ten udział na rzecz Jana Nowaka - Nowak może złożyć wniosek o dział spadku) oraz spadkobiercy tych osób; do złożenia wniosku o dział spadku nie jest uprawniona osoba, która nabyła konkretny przedmiot należący do spadku np. telewizor.

Prawo do wystąpienia do sądu z wnioskiem o dział spadku nie jest ograniczone żadnym terminem.

Co powinien zawierać wniosek o wszczęcie postępowania działowego?

Wniosek o wszczęcie postępowania działowego powinien zawierać:

  • spis inwentarza jeśli został sporządzony, jeśli nie to winien wskazywać majątek który ma ulec podziałowi pomiędzy współspadkobierców,
  • powołanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia. Jeśli stwierdzenie nabycia spadku jeszcze nie nastąpiło to sąd dokona go w trakcie postępowania działowego,
  • wskazanie jakie spadkodawca sporządził testamenty i gdzie się znajdują,
  • jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, należy przedstawić dowody stwierdzające, że nieruchomość stanowiła własność spadkodawcy (mogą to być np. odpisy z ksiąg wieczystych, orzeczenia sądowe lub administracyjne, odpisy umów notarialnych przenoszących własność).

We wniosku należy wskazać:

  • wszystkich uczestników postępowania, którymi są spadkobiercy bądź ich następcy (tzn. osoby które są po nich - spadkobiercach - uprawnione do dziedziczenia.).
  • zapisobierców, czyli osoby którym zapisano pewne rzeczy lub prawa należące do spadku.
  • nabywcę udziału w konkretnym składniku majątku spadkowego (np. nabywcę telewizora wchodzącego w skład masy spadkowej).

Jeśli wniosek o dział dotyczy tylko części spadku należy podać ważne powody, które powodują konieczność dokonania podziału spadku tylko w części.

 

Jak ustalić skład i wartość spadku?

Aby dokonać działu spadku konieczne jest ustalenie składu oraz wartości przedmiotów, które wchodzą w jego skład. Skład spadku jest ustalany przez sąd według stanu z chwili otwarcia spadku, natomiast według cen z chwili dokonywania działu. Podstawą do ustalenia działu spadku jest spis inwentarza (w przypadku, gdy został on sporządzony), a ponadto oświadczenia złożone przez spadkobierców oraz przedstawione przez nich dowody. Podstawą ustalenia wartości poszczególnych składników majątku spadkowego są ceny rynkowe.

Jakie są sposoby podziału majątku spadkowego?

Podział majątku pomiędzy współspadkobierców może być dokonany w następujący sposób:

  1. Poszczególne przedmioty zostaną podzielone fizycznie i przyznane poszczególnym spadkobiercom. Z reguły niektórzy spadkobiercy zostaną obciążeni obowiązkiem dokonania dopłat na rzecz innych współspadkobierców, jeżeli majątek spadkowy nie da się podzielić w sposób taki by wartość przedmiotów przyznanych poszczególnym osobom odpowiadała wielkości ich udziałów.
  2. Przedmioty należące do spadku zostaną przyznane jednemu lub kilku współspadkobiercom. Zostają oni zwykle obciążeni obowiązkiem dokonania dopłaty na rzecz pozostałych.
  3. Przedmioty należące do spadku zostają sprzedane, a uzyskana kwota jest dzielona pomiędzy współspadkobierców w stosunku do przysługujących im udziałów.
  4. Sąd dokonuje działu spadku w sposób podany przez współspadkobierców w zgodnym wniosku. Sąd jednak odstąpi od sposobu podziału zaproponowanego przez współspadkobierców w wypadku gdy jest on sprzeczny z prawem, bądź też narusza interesy innych osób uprawnionych do spadku .

Pamiętaj, że:

  • sąd dąży do ugodowego dokonania podziału spadku przez spadkobierców.
  • jeżeli orzeczenie sądowe nie objęło całego spadku to każdy z uczestników postępowania może wystąpić do sądu o dokonanie działu uzupełniającego.
  • współspadkobiercy powinni podać sądowi swój wiek, zawód, stan rodzinny, dane dotyczące zarobków i majątku, wyjaśnić w jaki sposób korzystali ze spadku dotychczas oraz podać inne okoliczności, które mogą mieć wpływ na rozstrzygnięcie co każdy ze współspadkobierców ma otrzymać ze spadku.
  • strony postępowania mogą w każdym momencie postępowania działowego zawrzeć ugodę sądową obejmującą cały spadek" lub jego część.
  • od działu spadku należy uiścić podatek od czynności cywilno-prawnych.

 

Podstawa prawna:

Potrzebujesz porady prawnej?

Wykup nieruchomości należącej do spadku przez jednego spadkobiercę - opinia prawna

Wykup nieruchomości należącej do spadku przez jednego spadkobiercę - opinia prawna

  Stan faktyczny Jestem jednym ze spadkobierców (1/6 udziałów), zajmującym mieszkanie w budynku należącym do spadku, od 4 lat pełnię funkcję administratora nieruchomości. W skład spadku wchodzi również działka o pow. 780 m2. W związku z tym, że jestem osobiście (...)

Umowny dział spadku

Umowny dział spadku

Jeżeli spadek przypadł więcej niż jednemu spadkobiercy, to od momentu śmierci spadkodawcy jego majątek staje się współwłasnością wszystkich spadkobierców w odpowiednich częściach, które są określone w testamencie lub wynikają z ustawy. Aby każdy z nich mógł (...)

Zachowek przy dziedziczeniu ustawowym - opinia prawna

Zachowek przy dziedziczeniu ustawowym - opinia prawna

  Stan faktyczny W styczniu 2007 r. zmarła moja matka. Jeszcze przed swoją śmiercią, pod koniec 2006 r., podarowała mojemu bratu nowy samochód i przepisała na niego mieszkanie. Drugie mieszkanie, które jest obecnie wynajmowane, miała przepisać na mnie. Chciała za życia podzielić (...)

Czy dziecko dziedziczy po rodzicach z rodziny zastępczej - opinia prawna

Czy dziecko dziedziczy po rodzicach z rodziny zastępczej - opinia prawna

Stan faktyczny Przez 30 lat wychowywałam się w rodzinie zastępczej (rodzina siostry mojej biologicznej matki). Po śmierci mojej mamy/ciotki otrzymałam w spadku po niej prawo do połowy domu, działki itd. jednym słowem do wszystkiego co do niej należało. Przeprowadziłam postępowanie spadkowe (...)

Dowody własności w trakcie sądowego działu spadku - opinia prawna

Dowody własności w trakcie sądowego działu spadku - opinia prawna

Stan faktyczny Razem z bratem po przeprowadzonej sprawie sądowej nabyliśmy spadek po zmarłym 15 lat temu ojcu. W skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne składające się z 2 działek. Na  jednej z działek (mniejszej) należących do ojca, 30 lat temu wspólnie ze współmałżonkiem (...)

Ile trzeba zapłacić w sądzie?

Ile trzeba zapłacić w sądzie?

  Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty (...)

Finanse w małżeństwie

Finanse w małżeństwie

Z miłości do rozsądku, czyli „Małżeństwo a finanse”  Decyzja o małżeństwie jest jedną z najtrudniejszych i jednocześnie najważniejszych w życiu każdego człowieka. Myśląc o romantycznym wymiarze formalizacji związku, musimy też pamiętać, że pod względem prawnym (...)

Sądowe stwierdzenie nabycia spadku - początek drogi prawnej w postępowaniu spadkowym

Sądowe stwierdzenie nabycia spadku - początek drogi prawnej w postępowaniu spadkowym

W jakim celu przeprowadza się stwierdzenie nabycia spadku przez sąd? Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku ma bardzo duże znaczenie. Śmierć spadkodawcy oznacza, że nastąpiło przejście praw i obowiązków na jakieś inne osoby, czyli tzw. otwarcie spadku. Może się jednak okazać, (...)

Postępowanie w sprawie o dział spadku

Postępowanie w sprawie o dział spadku

Z chwilą otwarcia spadku między współspadkobiercami powstaje wspólność majątku spadkowego. Ich sytuacja prawna regulowana jest wówczas przez przepisy dotyczące współwłasności w częściach ułamkowych, które stosuje się odpowiednio do wspólności majątku (...)

Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!

Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!

Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich (...)

Sukcesja firm jednoosobowych

Sukcesja firm jednoosobowych

Co przewiduje ustawa o zarządzie sukcesyjnym w firmach jednoosobowych? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła (...)

Podział masy spadkowej będącej przedmiotem współwłasności – opinia prawna

Podział masy spadkowej będącej przedmiotem współwłasności – opinia prawna

Stan faktyczny Osoba będąca współwłaścicielem nieruchomości (moja matka) nabyła ją z tytułu spadku po swoich rodzicach. Posiadam postanowienie Sądu Rejonowego stwierdzające nabycie spadku w 1/8 części. Postanowienie określa udział procentowy pozostałych spadkobierców - poza (...)

Obowiązek podatkowy po dziale spadku - opinia prawna

Obowiązek podatkowy po dziale spadku - opinia prawna

Stan faktyczny Na podstawie postanowienia Sądu podział spadku po Ojcu dał mi prawo do 1/3 spadku, matce także 1/3, zaś wnukom po nieżyjącym bracie po 1/6. Jako spadek należy rozumieć mieszkanie (własnościowe spółdzielcze). W mieszkaniu tym mieszkam wraz z matką ponad 40 lat, mieszkanie (...)

Dział spadku a dopuszczenie do współposiadania - opinia prawna

Dział spadku a dopuszczenie do współposiadania - opinia prawna

Stan faktyczny Dwie siostry A i M odziedziczyły po rodzicach mieszkanie w domu „bliźniak” na parterze o powierzchni ok. 50 m2 (dwa pokoje po ok. 21 m2 i 9 m2, kuchnia, łazienka i przedpokój). Zostało przeprowadzone postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku. W księdze wieczystej (...)

Jak szybko ustalić kto jest spadkobiercą?

Jak szybko ustalić kto jest spadkobiercą?

  Potrzeba zmian Rozwiązania przyjęte w nowelizacji ustawy prawo o notariacie, kodeksu cywilnego oraz kodeksu postępowania cywilnego mają osiągnąć dwa zasadnicze cele. Z jednej strony zamierzeniem ustawodawcy było odciążenie, i tak już nadmiernie obciążonych sądów, od spraw, (...)

Mam postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, co dalej – opinia prawna

Mam postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, co dalej – opinia prawna

Stan faktyczny Na podstawie postanowienia Sądu podział spadku po Ojcu dał mi prawo do 1/3 spadku, matce także 1/3, zaś wnukom po nieżyjącym bracie po 1/6. Jako spadek należy rozumieć mieszkanie (własnościowe spółdzielcze). W mieszkaniu tym mieszkam wraz z matką ponad 40 lat, mieszkanie (...)

Kto oprócz (byłych) małżonków może być uczestnikiem postępowania o podział majątku wspólnego?

Kto oprócz (byłych) małżonków może być uczestnikiem postępowania o podział majątku wspólnego?

  Jacy mogą być inni uczestnicy postępowania o podział majątku wspólnego? Wbrew pozorom, uczestnikami postępowania o podział majątku wspólnego mogą być nie tylko małżonkowie (byli małżonkowie), ale również inne osoby. Zgodnie z regułami obowiązującymi (...)

Sukcesja firmy

Sukcesja firmy

Jeżeli chcesz, ażeby twoi spadkobiercy mogli płynnie kontynuować działalność firmy, dowiedz się, jak wyznaczyć i zgłosić w CEIDG zarządcę sukcesyjnego - tj. osobę, która będzie prowadzić sprawy firmy do czasu załatwienia formalności spadkowych. ##baner## Na czym polega sukcesja (...)

Jak skutecznie nabyć swoją część odziedziczonego spadku - opinia prawna

Jak skutecznie nabyć swoją część odziedziczonego spadku - opinia prawna

Stan faktyczny Urodziłam się w roku 1955. Podziały pozostałych niewielkich dóbr materialnych w rodzinie odbywały się zwykle ustnie bez żadnych postępowań prawnych. Po śmierci kolejnych członków rodziny ich dobra trafiały do żyjących członków rodziny z następnego pokolenia, (...)

Nabycie spadku przez pełnomocnika - opinia prawna

Nabycie spadku przez pełnomocnika - opinia prawna

  W 1996 r. umarł mój ojciec. Dwa lata po śmierci ojca zostałam wezwana do sądu rejonowego na sprawę o stwierdzenie spadku. Moja Matka chciała, abym się zrzekła spadku, lecz sędzia prowadzący sprawę odparł, że do tego trzeba osobnej sprawy. W związku z tym, po zakończeniu postępowania (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Sądowy dział spadku

Sądowy dział spadku

Na czym polega sądowy dział spadku? Zgodnie z art. 1038 kc sądowy dział spadku winien obejmować cały spadek, jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. Z postanowienia (...)

Sądowy dział spadku

Sądowy dział spadku

Odziedziczyliśmy z siostrą spadek po mamie. Jest to spółdzielcze własnościowe mieszkanie. Ja chcę je sprzedać i podzielić się pieniędzmi, natomiast siostra się na to nie zgadza i chce to mieszkanie (...)

Zbycie składników spadku przed działem spadku

Zbycie składników spadku przed działem spadku

Moja mama, brat i ja odziedziczyliśmy nieruchomość wszyscy po 1/3. Składamy teraz wniosek o dział spadku, w którym dzielimy się innymi rzeczami wchodzącymi w skład spadku, ale udziały w nieruchomości (...)

Rozszerzenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku

Rozszerzenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku

W sądzie rozpoczął się proces "o stwierdzenie nabycia spadku". Czy jest możliwa zmiana lub rozszerzenie wniosku o "dział spadku" w przypadku, gdy ogół uczestniczących spadkobierców (zarówno (...)

Sądowy dział spadku

Sądowy dział spadku

Czy po sądowym dziale spadku niezbędne jest jeszcze spisanie wszystkiego u notariusza? Jakie są koszty sądowego działu spadku? Postanowienie działowe wydane w rezultacie zakończenia postępowania (...)

Sądowy dział spadku

Sądowy dział spadku

Spadkodawcą, która była osobą samotną, jest zmarła siostra mojej żony. Spadkobiercami uznanymi przez Sąd są: moja żona i jej siostra oraz bratanice i bratankowie czterech nieżyjących już od (...)

Zgodny wniosek o sądowy dział spadku

Zgodny wniosek o sądowy dział spadku

Razem z mamą i siostrą oddziedziczyłem spadek po ojcu. Głównym (ale nie jedynym) składnikiem spadku jest udział w nieruchomości rolnej, który ojciec otrzymał kiedyś po dziadkach. Ojciec pozostawił (...)

Sposoby dokonania działu spadku na podstawie kodeksu cywilnego

Sposoby dokonania działu spadku na podstawie kodeksu cywilnego

Jakie są możliwe sposoby dokonania działu spadku na podstawie przepisów kodeksu cywilnego? Działu spadku można dokonać na dwa sposoby- umową lub sądownie. Zarówno umowny jak i sądowy (...)

Dział spadku sądowy a notarialny

Dział spadku sądowy a notarialny

Nabyłem spadek - część gospodarstwa rolnego po mojej Mamie. Jest w sumie 5 spadkobierców i wszyscy zgadzają się na podział spadku (postępowanie spadkowe już odbyło się). Jak lepiej podzielić (...)

Postępowanie o dział spadku a podział quod ad usum

Postępowanie o dział spadku a podział quod ad usum

Spadek nabyło w częściach idealnych (po1/4) czworo spadkobierców - druga żona zmarłego oraz troje jego dzieci z pierwszego małżeństwa. W skład masy spadkowej wchodzi dom jednorodzinny, którego (...)

Dziedziczenie roszczeń majątkowych

Dziedziczenie roszczeń majątkowych

Mój dziadek był właścicielem ziemskim. Na mocy dekretu o reformie rolnej jego majątek skonfiskowano (dwór, park, zabudowania gospodarcze i ok.500 ha ziemi wraz z lasami). Dziadek zmarł pod koniec (...)

Dział części majątku spadkowego

Dział części majątku spadkowego

Trzech spadkobierców nabyło spadek na podstawie ustawy w równych częściach (po 1/3). Na spadek składa się 1/2 mieszkania własnościowego oraz 1/2 konta bankowego. Właścicelem pozostałej połowy (...)

Zrzeczenie się praw do spadku

Zrzeczenie się praw do spadku

Właścicielka działki przyzagrodowej umarła. Miała syna i córkę. Syn/brat chce zrzec się przypadającej mu części działki na rzecz siostry na sprawie spadkowej. Czy możliwe jest zrzeczenie się (...)

Dział spadku i darowizna

Dział spadku i darowizna

Wnoszę wniosek do Sądu o dział spadku po moim ojcu zmarłym 1987 roku. Otwarcie spadku nastąpiło sądownie i każdy z rodzeństwa ma prawomocne orzeczenie o nabyciu spadku, gdzie jest wyszczególnione, (...)

Stwierdzenie nabycie spadku

Stwierdzenie nabycie spadku

Ojciec nasz zmarł 15 lat temu, natomiast matka 20 lat temu. W tym roku złożyłem do sądu wniosek o nabycie spadku. We wniosku podałem tylko nazwisko ojca opisując, że ojciec w chwili śmierci był (...)

Brak stwierdzenia nabycia spadku

Brak stwierdzenia nabycia spadku

Czy w momencie nieustalenia prawa do spadku, współspadkobierca może zawłaszczyć rzeczy wartościowe, które znajdują się w domu, który jest przedmiotem spadku? Czy w przypadku braku zgody na sprzedaż (...)

FORUM PRAWNE

częściowy sądowy dział spadku

częściowy sądowy dział spadku Witam, w skład spadku po tacie wchodziły oszczędności i nieruchomość objęte wspólnotą majątkową z mamą. Po tacie dziedziczą nasza mama, ja i brat. Mamy już (...)

sądowy dział spadku

sądowy dział spadku - dziedziczę ustawowo ja i siostra (po 1/2) - siostra otrzymała za życia matki darowiznę (nieruchomość wraz z działką) o wartości 22.000 złotych, którą sąd zaliczył (...)

sprawa o sądowy dział spadku

sprawa o sądowy dział spadku Chcę wnieść wniosek o sądowy dził spadku po babci i po dziadku, spadkobiercami jest łącznie 8 osób, część z nich zgadza się zrzec swojej części ze spłatą (...)

spadek

spadek mam pytanie moja mama zmarła i przeprowadzili podział majatku tylko adwokat tak zatail i podstawił świadkow ze to było gospodarstwo rolne na ktorym mama nie pracowała i całośc nalezy sie (...)

Czy mogę założyć sprawę spadkową i jak ona będzie wyglądała?

Czy mogę założyć sprawę spadkową i jak ona będzie wyglądała? Witam! Na początek muszę zaznaczyć, że jestem zupełnie zielona w kwestii prawa. Sytuacja wygląda tak: Mój ojciec ma dużo nieruchomości (...)

dział spadku i cała zawiła historia

dział spadku i cała zawiła historia Witam, potrzebuje konkretnych podpowiedzi, porad. Nie wiem od czego zacząć, zawiłe to wszystko. Babcia i dziadek mieli wspólnotę majątkową, dziadek zmarł (...)

spadek po dziadkach i dziwny podział

spadek po dziadkach i dziwny podział Dziadek zapisał swoj spadek (dom, budynek goposdoarczy i działke; juz nie zyje, ) mnie i siostrze PO POłOWIE. pROBLEM W TYM, żE SIOSTRA MIESZKA W DOMU OD 10 LAT, (...)

Komu z tgrzech spadkobierców przypadnie własnościowy lokal mieszkaniowy ??

Komu z tgrzech spadkobierców przypadnie własnościowy lokal mieszkaniowy ?? Witam, chciałbym się poradzić odnośnie prawa spadkowego. Jak to jest dokładnie z podziałem mieszkania własnościowego (...)

przydział części spadku na korzyść jednego spadkobiercy

przydział części spadku na korzyść jednego spadkobiercy Witam Wspólnie z rodzeństwem odziedziczyliśmy spadek po dziadku. Spadkobiercami jesteśmy tylko my. Postępowanie sądowe o stwierdzenie (...)

sprawa spadkowa

sprawa spadkowa Moze ktos sie orientuje w takiej sprawie. Umiera maz i ojciec 3 dzieci, nie zostawia testamentu. Spadkobiercy dziedzicza zgodzie z prawem. Najwieksza czesc majatku ma oczywscie zona. Sprawa (...)

Dział spadku - koszty

Dział spadku - koszty Czy przy składaniu wniosku o dział spadku wystarczy nakleić znaczek sądowy tak jak we wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, czy jest to związane z innymi opłatami? Sprawa (...)

Porady prawne