Wyroku nie można odczytać z monitora
Na ogłoszenie wyroku w sprawie karnej stawił się oskarżony. Sędzia odczytał wyrok z monitora komputera i podał jego ustne uzasadnienie. Potem wywiązała się rozmowa z oskarżonym, w trakcie której sędzia oznajmił, że wznawia przewód sądowy i odroczył rozprawę. Pojawił się problem, czy taki wyrok – ogłoszony, ale nie sporządzony na piśmie – jest wyrokiem w ogóle nieistniejącym, czy też wyrok taki istnieje, ale jest dotknięty wadą stanowiącą bezwzględną przyczynę odwoławczą. Jeśli bowiem wyrok nie istnieje, to nie można go skarżyć (a obrońca chciał od tego wyroku złożyć apelację). Takie pytanie trafiło do Sądu Najwyższego, który odmówił podjęcia uchwały, ale stwierdził, że
Warunkiem istnienia w obrocie prawnym wyroku jako dokumentu procesowego jest sporządzenie go na piśmie, a następnie publiczne ogłoszenie.
W uzasadnieniu Sąd Najwyższy przypomniał, że zgodnie z art. 425 § 1 in princ. k.p.k. warunkiem skutecznego wniesienia środka odwoławczego jest wydanie orzeczenia. Aby wyrok został wydany, spełnione muszą być następujące warunki: 1) narada; 2) głosowanie; 3) sporządzenie wyroku na piśmie; 4) podpisanie wyroku; 5) ogłoszenie wyroku. Nadto na proces wyrokowania składają się jeszcze: podanie ustnie najważniejszych powodów wyroku oraz pouczenie o zaskarżeniu. Żaden element nie może być pominięty.
W niniejszej sprawie nie doszło do sporządzenia wyroku na piśmie oraz do jego podpisania. Przepis art. 412 k.p.k. wymaga, aby wyrok został sporządzony na piśmie. Ma to nie tylko umożliwić kontrolę wyroku, ale też wzmocnić bezpieczeństwo prawne i zaufanie do organów państwa. Warunkiem istnienia w obrocie prawnym wyroku jako dokumentu procesowego jest sporządzenie go na piśmie, a następnie publiczne ogłoszenie. Zgodnie bowiem z art. 412 k.p.k. po ukończeniu narady sąd niezwłocznie sporządza wyrok na piśmie, a następnie po jego podpisaniu przewodniczący ogłasza go publicznie (art. 418 § 1 k.p.k.). Niedopuszczalne jest ogłoszenie jako wyroku rozstrzygnięcia, którego treść uzgodniono, ale którego nie sporządzono i nie podpisano Dlatego gdy wyrok nie został sporządzony na piśmie, to nie może zostać skutecznie ogłoszony. W konsekwencji nie powstaje wyrok w znaczeniu procesowym, co powoduje, że nie można go zaskarżyć apelacją.
SN zauważył również, że w przedmiotowej sprawie sąd odroczył wydanie wyroku na okres 7 dni. W tym terminie wyrok nie został jednak wydany. Z tego powodu, na podstawie art. 411 § 2 k.p.k., rozprawę główną należy prowadzić od początku. Ponieważ jednak sędzia, który rozpoznawał sprawę, przekazał oskarżonemu treść podjętej decyzji co do rozstrzygnięcia, to na podstawie art. 41 § 1 k.p.k. powinien ulec wyłączeniu od ponownego jej rozpoznania.
Postanowienie z dnia 19 stycznia 2012 roku, sygn. akt I KZP 19/11
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?