Zmiana wysokości dodatków mieszkaniowych

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Rada Ministrów doszła do wniosku, że likwidacja systemu dodatków mieszkaniowych oznaczałaby, że wiele z gospodarstw otrzymujących dodatki mieszkaniowe, przestałoby regulować należności z tytułu zajmowania mieszkań. W konsekwencji zarządcy i właściciele budynków zostaliby pozbawieni niezbędnych środków finansowych na utrzymanie budynków, natomiast przedsiębiorstwa świadczące usługi (np. ciepłownicze i wodociągowe) nie otrzymałyby za nie zapłaty, i w efekcie znalazłyby się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Dlatego utrzymanie systemu dodatków mieszkaniowych jest niezbędne, należy jedynie dostosować go do obecnej sytuacji.

Konieczność wprowadzenia zmian do ustawy o dodatkach mieszkaniowych ma także związek z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2 października 2002 roku o niezgodności z Konstytucją RP ograniczeń podwyżek czynszów, wynikających z ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Potrzebę wprowadzenia zmian potwierdził również rzecznik praw obywatelskich.

W związku tym w ustawie z 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych zaproponowano m.in.:

1. Wzmocnienie ochronnej roli dodatków mieszkaniowych w odniesieniu do stosunków najmu, w których do 10 lipca 2001 roku, tj. do dnia wejścia w życie ustawy o ochronie praw lokatorów, obowiązywał czynsz regulowany.
   • W związku z podwyższaniem, po orzeczeniu TK, czynszów do poziomu 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu (zwłaszcza w zasobach mieszkaniowych stanowiących własność osób fizycznych) uznano, że w takich przypadkach będzie się przyjmować do obliczania dodatku mieszkaniowego, czynsz do wysokości nie przekraczającej w stosunku rocznym 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu.
   • Do pozostałych stosunków najmu i w odniesieniu do właścicieli mieszkań lub członków spółdzielni - czynsz lub opłaty będące jego odpowiednikiem, przyjmowane będą na podstawie dotychczasowych zasad, tzn. do wysokości czynszu, jaki obowiązywałby dla danego lokalu, gdyby wchodził on do zasobu mieszkaniowego gminy.
2. Podwyższenie z 60 do 65 proc.
   
   udziału powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej lokalu. Umożliwi to skorzystanie z dodatków mieszkaniowych lokatorom przedwojennych mieszkań, zwłaszcza w prywatnych domach czynszowych, z dużymi przedpokojami i holami. Obecny przepis dopuszczający udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej lokalu do 60 proc. w praktyce nie funkcjonuje.
3. Przywrócenie pułapów średnich miesięcznych dochodów na jednego członka gospodarstwa domowego, uprawniających do dodatku mieszkaniowego. Będzie on przysługiwał, jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie będzie przekraczał 150 proc. kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100 proc. tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym.
4. Doprecyzowanie przepisu dotyczącego odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego w wyniku przeprowadzonego wywiadu środowiskowego. Obecne przepisy budzą wiele wątpliwości.
5. Ujednolicenie terminu obowiązywania kwoty najniższej emerytury, przyjmowanej w celu przyznawania dodatku mieszkaniowego.

Wejście ustawy z życie projektuje się na dzień 1 stycznia 2005 roku, z wyjątkiem dwóch przepisów, które będą obowiązywały po 14 dniach od dnia ogłoszenia.
Przyspieszony termin wejścia w życie dotyczy m.in. przepisu o przyznawaniu uprawnień do dodatkowej normatywnej powierzchni, jeżeli w lokalu mieszkalnym mieszka osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga oddzielnego pokoju. Wówczas powierzchnię normatywną powiększa się o 15 m2. W praktyce sprawa ta budzi wiele zastrzeżeń, gdyż obecnie do przyznania takich uprawnień wystarczy zaświadczenie lekarskie.

Przyjęcie zapisu, że ustawa obowiązuje od następnego roku, pozwoli gminom przy planowaniu wydatków budżetowych uwzględnić skutki finansowe zmian w systemie dodatków mieszkaniowych.

Źródło: Centrum Informacyjne Rządu.