29 sierpnia wchodzi w życie ustawa zmieniajÄ…ca Kodeks postÄ™powania karnego. Zmiana ta – jak podkreÅ›lali już projektodawcy - jest wyrazem szczególnej ochrony psychiki maÅ‚oletnich Å›wiadków, przesÅ‚uchiwanych w postÄ™powaniu karnym, bez wzglÄ™du na to czy sÄ… oni pokrzywdzonymi przestÄ™pstwem czy też nie. Uczestniczenie dziecka w przesÅ‚uchaniu w ramach postÄ™powania przygotowawczego a nastÄ™pnie na rozprawie głównej, wpÅ‚ywa na jego psychikÄ™ destrukcyjnie. Ten stan rzeczy dodatkowo pogÅ‚Ä™bia każde dodatkowe przesÅ‚uchanie. Omawiana zmiana przewiduje tÄ™ szczególnÄ… regulacjÄ™ jedynie dla maÅ‚oletnich, którzy w chwili przesÅ‚uchania, a nie jak dotychczas w chwili czynu, nie ukoÅ„czyli 15 lat.
Jakie zmiany w postępowaniu karnym niesie nowela?
Do tej pory utrwalanie przesłuchania świadka było obwarowane takimi warunkami, z powodu których dzieci przesłuchiwane w sprawie musiały często kilkakrotnie powtarzać i przywoływać często dramatyczne wspomnienia. Do tej pory przepis stanowił, iż jeżeli względy techniczne nie stoły na przeszkodzie, przesłuchanie świadka lub biegłego utrwalało się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk, gdy zachodziło niebezpieczeństwo, że przesłuchanie tej osoby nie będzie możliwe w dalszym postępowaniu, albo gdy przesłuchanie następowało w trybie określonym w art. 396.
Obecnie jeżeli względy techniczne nie stoją na przeszkodzie:
-
przesłuchanie świadka lub biegłego utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk, gdy:
a) zachodzi niebezpieczeństwo, że przesłuchanie tej osoby nie będzie możliwe w dalszym postępowaniu,
b) przesłuchanie następuje w trybie określonym w art. 396, -
przesłuchanie pokrzywdzonego, który w chwili czynu nie ukończył 15 lat oraz świadka, który w chwili przesłuchania nie ukończył 15, utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk.
Jak prawo chronić będzie dzieci, które nie ukończyły 15 lat?
W tym celu zostaÅ‚ zmieniony zostaÅ‚ przepis artykuÅ‚u 185a, zgodnie z którym obecnie „W sprawach o przestÄ™pstwa okreÅ›lone w rozdziaÅ‚ach XXV (PrzestÄ™pstwa przeciwko wolnoÅ›ci seksualnej i obyczajnoÅ›ci) i XXVI (PrzestÄ™pstwa przeciwko rodzinie i opiece) Kodeksu karnego pokrzywdzonego, który w chwili przesÅ‚uchania nie ukoÅ„czyÅ‚ 15 lat, przesÅ‚uchuje siÄ™ w charakterze Å›wiadka tylko raz, chyba że wyjdÄ… na jaw istotne okolicznoÅ›ci, których wyjaÅ›nienie wymaga ponownego przesÅ‚uchania, lub zażąda tego oskarżony, który nie miaÅ‚ obroÅ„cy w czasie pierwszego przesÅ‚uchania pokrzywdzonego".
Poza tym nowelÄ… zostaÅ‚ dodany nowy przepis – artykuÅ‚ 185b, zgodnie z którym Å›wiadka, który w chwili przesÅ‚uchania nie ukoÅ„czyÅ‚ 15 lat, można przesÅ‚uchać w warunkach okreÅ›lonych w art. 185a w sprawach o przestÄ™pstwa popeÅ‚nione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub o przestÄ™pstwa okreÅ›lone w rozdziale XXV Kodeksu karnego (PrzestÄ™pstwa przeciwko wolnoÅ›ci seksualnej i obyczajnoÅ›ci), jeżeli zeznania tego Å›wiadka mogÄ… mieć istotne znaczenie dla rozstrzygniÄ™cia sprawy.
Podstawa prawna:
-
Ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy (Dz. U. 2005 r., Nr 141, poz. 1181).