Wnioskodawca, w stosunku do którego są podejmowane czynności sprawdzające, nie ma prawa decydować (...)

UZASADNIENIE

W dniu 12 września 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej ordynacji podatkowej i ustawy o kontroli skarbowej w zakresie prowadzenia czynności sprawdzających u wnioskodawcy w związku z przeprowadzanymi postępowaniami kontrolnymi u kontrahentów firmy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Do P. wpływa duża ilość wezwań dotyczących czynności sprawdzających z uwagi na postępowania kontrolne prowadzone u kontrahentów naszego Przedsiębiorstwa. Wezwania te wystosowywane są przez Naczelników Urzędów Skarbowych oraz Dyrektorów Urzędów Kontroli Skarbowej z terenu całej Polski. W pismach tych organy podatkowe i skarbowe: Na podstawie przepisu art. 274c ustawy Ordynacja podatkowa lub art. 13b ustawy o kontroli skarbowej, organy (z terenu miasta W) występują z prośbą o przekazanie kopii faktur VAT wystawionych na rzecz lub przez wskazany w wezwaniu podmiot, zawartych umów, specyfikacji, potwierdzeń dokonania zapłaty za faktury, dodatkowych wyjaśnień i informacji na temat zakresu i rodzaju świadczonych usług - takie dane i dokumenty, dotyczące kontrahenta wskazanego w wezwaniu, są przekazywane. W wezwaniach tych znajdują się jednak również żądania przekazania dokumentów, które nie służą sprawdzeniu rzetelności i poprawności dokumentów przedstawionych przez kontrolowany podmiot i nie są objęte zakresem kontroli u naszego kontrahenta lecz dotyczą rozliczeń podatkowych P, np. rejestry VAT naszego Przedsiębiorstwa za miesiące, w których miejsce miały transakcje z kontrolowanym podatnikiem; deklaracje VAT-7 P. za miesiące, w których ujęto podatek należny/naliczony wynikający z dokonanych z kontrolowanym kontrahentem transakcji; dowody zapłaty podatku VAT wynikającego z deklaracji VAT-7 P.; dokumenty rejestracyjne P. W ramach prowadzonych czynności sprawdzających, organy żądają przedstawienia rejestru VAT P. za dany miesiąc i wykazania, że podatek należny z niego wynikający zgodny jest z kwotą zobowiązania podatkowego wykazanego w składanej przez nasze Przedsiębiorstwo deklaracji VAT-7. Nasze Przedsiębiorstwo z uwagi na strukturę organizacyjną prowadzi na terenie całego kraju 15 rejestrów cząstkowych VAT których zsumowane kwoty przenoszone są do odpowiednich pozycji deklaracji VAT-7. Dodatkowo P. do deklaracji VAT-7 za niektóre miesiące złożyła ponad 20 korekt - organy podatkowe twierdzą, że w przypadku gdy do żądanej deklaracji złożone były korekty nasze Przedsiębiorstwo ma obowiązek udowodnić, że faktury wystawione lub otrzymane przez kontrolowany podmiot nie zostały w przypadku którejkolwiek korekty przeniesione do innego miesiąca rozliczeniowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w ramach czynności sprawdzających prowadzonych na podstawie art. 274 c Ordynacji podatkowej lub art. 13 b ustawy o kontroli skarbowej organy mają prawo żądać przedstawienia rejestrów VAT P., deklaracji VAT-7, dowodów zapłaty podatku z niej wynikającego oraz udowodnienia zgodności prowadzonych rejestrów VAT ze złożoną deklaracją podatkową, biorąc pod uwagę fakt, że dokumenty te nie służą sprawdzeniu rzetelności i poprawności dokumentów objętych kontrolą u naszego kontrahenta, lecz mają na celu sprawdzenie poprawności rozliczeń podatkowych P ...

Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z brzmieniem przepisu art. 274c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa organ podatkowy, w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową może zażądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Tożsame uregulowania zawarte zostały w art. 13b ustawy o kontroli skarbowej. Z powyższego wynika, że organ podatkowy lub skarbowy na podstawie przywołanych przepisów może żądać od kontrahentów dokumentacji potwierdzającej prawidłowość rozliczeń podatkowych podatnika, wobec którego toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola, nie zaś dokumentów dotyczących rozliczeń podatkowych naszego Przedsiębiorstwa, ponieważ wobec P. nie jest prowadzone postępowanie podatkowe ani kontrola podatkowa. Dlatego też, zdaniem naszego Przedsiębiorstwa, żądanie przez organy rejestrów VAT i deklaracji VAT-7 P., dowodów zapłaty podatku wykazywanego w deklaracjach podatkowych naszego Przedsiębiorstwa oraz wykazania zgodności prowadzonych rejestrów cząstkowych VAT ze złożoną deklaracją podatkową wykracza poza uprawnienia organów określone przepisami art. 274 c ustawy Ordynacja podatkowa oraz art. 13 b ustawy o kontroli skarbowej.

Przepis art. 274c ustawy Ordynacja podatkowa dodany został ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808) i zastąpił obowiązujący wcześniej art. 288a. Zakres przedmiotowy czynności sprawdzających został jednocześnie zawężony do żądania od kontrahentów podatnika przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich rzetelności i prawidłowości. Czynności te mają bowiem zasadniczo na celu ustalenie, czy dokumenty znajdujące się u kontrolowanego podatnika znajdują odzwierciedlenie w dokumentacji jego kontrahenta. Przedmiotowy przepis nie uprawnia do weryfikowania poprawności rozliczeń podatkowych kontrahenta kontrolowanego podatnika ani do żądania dokumentów, wykraczających poza zakres prowadzonej kontroli. Zdaniem naszego Przedsiębiorstwa pozyskanie dokumentów rejestracyjnych, rejestrów VAT, deklaracji VAT-7 oraz wykazanie zgodności prowadzonych rejestrów ze składanymi deklaracjami podatkowymi P. nie ma na celu sprawdzenia rzetelności i prawidłowości dokumentów kontrahenta, ponieważ dokumenty te dotyczą rozliczeń podatkowych P. i z całą pewnością kontrolowany podatnik nie jest w ich posiadaniu - na ich podstawie brak jest więc możliwości stwierdzenia, czy są one zgodne z dokumentami przedstawionymi w trakcie kontroli przez kontrolowanego podatnika.

Stwierdzić również należy, że rejestry VAT, deklaracje VAT-7 i dowody zapłaty podatku naszego Przedsiębiorstwa nie znajdują się w zakresie objętym kontrolą u podatnika. Dlatego też, zdaniem naszego Przedsiębiorstwa, żądanie przedmiotowych dokumentów przez organy podatkowe i skarbowe wykracza poza ich kompetencje i P. ma prawo do odstąpienia od ich przekazania. Prosimy o potwierdzenie prawidłowości prezentowanego stanowiska. W przypadku uznania go za nieprawidłowe prosimy o wskazanie podstaw prawnych i zasad właściwego ich stosowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 274c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005r. z późn. zm.) zwanej dalej ordynacją, § 1 stanowi, że ?organ podatkowy, w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową, może zażądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Z czynności tych sporządza się protokół.

§ 2. Jeżeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania działalności kontrahenta kontrolowanego znajdują się poza obszarem działania organu przeprowadzającego kontrolę, czynności, o których mowa w § 1, na zlecenie tego organu może także dokonać organ właściwy miejscowo?.

Natomiast zgodnie z art. 13b ustawy z dnia 28 września 1991r. o kontroli skarbowej (tj. Dz. U. Nr 8, poz. 65 z 2004r. póżn. zm.) 1. Inspektor, w związku z prowadzonym u kontrolowanego postępowaniem kontrolnym, może zażądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Z czynności tych sporządza się protokół.

2. Jeżeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania działalności kontrahenta kontrolowanego znajdują się poza obszarem działania organu kontroli skarbowej, czynności, o których mowa w ust. 1, na zlecenie tego organu może przeprowadzić także inspektor upoważniony przez organ kontroli skarbowej właściwy miejscowo.

Z brzmienia obu tych przepisów wynika, że organ przeprowadzający postępowanie podatkowe, kontrolę podatkową oraz postępowanie kontrolne, może zażądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. W przepisie tym ustawodawca użył bardzo szerokiego sformułowania ?dokumentów? nie precyzując co słowo dokument oznacza, ani też nie ograniczając tego sformułowania do konkretnego rodzaju dokumentów.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego ?dokument? to w uogólnionej definicji rzeczowe świadectwo jakiegoś zjawiska sporządzone w formie właściwej dla danego czasu i miejsca.

Art. 180 ust. 1 Ordynacji stanowi, że ?jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem?.

Zgodnie z art. 181 Ordynacji ?dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej, z zastrzeżeniem art. 284a § 3, art. 284b § 3 i art. 288 § 2, oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe?.

Należy podkreślić, że w sytuacji gdy przeprowadzana jest kontrola u kontrahenta wnioskodawcy, to podmiot przeprowadzający kontrolę decyduje jakie dokumenty są niezbędne do wyjaśnienia sprawy. Żadne przepisy nie wykluczają tego, iż takimi dokumentami nie mogą być np: rejestry VAT wnioskodawcy za miesiące, w których miejsce miały transakcje z kontrolowanym podatnikiem; deklaracje VAT-7 wnioskodawcy za miesiące, w których ujęto podatek należny/naliczony wynikający z dokonanych z kontrolowanym kontrahentem transakcji; dowody zapłaty podatku VAT wynikającego z deklaracji VAT-7 wnioskodawcy związane z transakcjami z kontrahentem; dokumenty rejestracyjne P.

Wnioskodawca, w stosunku do którego są podejmowane czynności sprawdzające, nie ma prawa decydować o tym jakie dokumenty są niezbędne do wyjaśnienia sprawy dotyczącej przeprowadzanej kontroli u kontrahenta podatnika, gdyż nie zna istoty sprawy. Jeżeli więc podmiot kontrolujący kontrahenta wnioskodawcy w ramach czynności sprawdzających zażąda przedstawienia wyżej wymienionych dokumentów oraz udowodnienia zgodności prowadzonych rejestrów ze złożoną deklaracją podatkową, to wnioskodawca nie ma prawa odmówić temu żądaniu. Oczywiście warunkiem niezbędnym jest wystąpienie przez kontrolującego z takim wnioskiem do wnioskodawcy lub do podmiotu mającego przeprowadzić czynności sprawdzające. Zgodnie z cytowanymi przepisami, z wykonania czynności sprawdzających powinien być sporządzony protokół. Żądanie przedmiotowych dokumentów przez organy podatkowe i skarbowe w żaden sposób nie wykracza poza ich kompetencje, jeżeli mają one służyć jako dowód służący wyjaśnianiu sprawy, w przeprowadzanej kontroli u kontrahenta wnioskodawcy.

W związku z tym stanowisko wnioskodawcy w tym zakresie jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.