W zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku z przerwaniem inwestycji (...)

W zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku z przerwaniem inwestycji oraz opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazania części lokalu na prywatne potrzeby mieszkaniowe

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2013 r. (data wpływu 31 stycznia 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 września 2013 r. (data wpływu 19 marca 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku z przerwaniem inwestycji oraz opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazania części lokalu na prywatne potrzeby mieszkaniowe Wnioskodawczyni ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku z przerwaniem inwestycji oraz opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazania części lokalu na prywatne potrzeby mieszkaniowe Wnioskodawczyni. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 września 2013 r. poprzez sprostowanie w zakresie liczby stanów faktycznych oraz brakującą opłatę.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi od 29 stycznia 1996 r. jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą opodatkowaną na zasadach ogólnych i jest podatnikiem VAT. 8 września 2005 r. Wnioskodawczyni kupiła wraz z małżonkiem nieruchomość zabudowaną pawilonem handlowym o powierzchni użytkowej 199 m2. Od tych obiektów Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W tym samym miesiącu zakupioną nieruchomość Zainteresowana przekazała na cele prowadzonej przeze siebie działalności, a 10 września 2005 r. wprowadziła do ewidencji środków trwałych. W części pawilonu handlowego Wnioskodawczyni prowadziła aptekę, pozostała część służyła Jej jako dodatkowe pomieszczenia magazynowe i gospodarcze. Amortyzacja pawilonu handlowego nastąpiła od miesiąca listopada 2005 r. Od tych obiektów Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Od momentu zakupu nieruchomości Zainteresowana, pomimo tego, że cały czas prowadziła działalność gospodarczą w pawilonie handlowym zaczęła jego remont i modernizację. Wartość poniesionych nakładów przekroczyła 30% wartości początkowej pawilonu i całej nieruchomości.

Ponieważ Wnioskodawczyni prowadzi tylko działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług od nakładów na remont i modernizację, odliczała cały podatek VAT.

W 2008 r. Wnioskodawczyni skończyła remont i modernizację pawilonu, a część niezajętą przez aptekę próbowała wynająć na ośrodek zdrowia.

Z uwagi na to, że nikt nie zainteresował się wynajmem, 15 stycznia 2010 r. Zainteresowana poinformowała Starostwo Powiatowe o zamiarze zmiany sposobu użytkowania części budynku, przeznaczając cześć pawilonu (która miała być przeznaczona na ośrodek zdrowia), tj. 119 m2 przebudować na pomieszczenia mieszkalne i zacząć świadczyć w nich usługi krótkotrwałego zakwaterowania (noclegowe), zwane w dalszej części opisu stanu faktycznego usługą hotelarską bądź inwestycją hotelarską, w całości podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, w pierwszej kolejności dla przyjeżdżających z całej Polski i Europy kierowców z towarem do pobliskiego Zakładu.

Ponieważ Starostwo Powiatowe nie wniosło zastrzeżeń przystąpiono do przebudowy. Od wydatków związanych z przebudową Wnioskodawczyni odliczyła VAT w całości. W tym samym okresie, w związku z koniecznością zdobycia dodatkowych środków finansowych, a w konsekwencji także z planowaną zmianą miejsca zamieszkania (X zamierzała wraz z rodziną zamieszkać w domu jednorodzinnym Jej małżonka w M. gdzie małżonek Wnioskodawczyni ma gospodarstwo rolne i jest tam cały czas zameldowany, i uzyskać w ten sposób dodatkowe środki finansowe), Zainteresowana podjęła próbę sprzedaży dotychczas zajmowanego mieszkania. 28 kwietnia udało się znaleźć kupca, a następnie sprzedać mieszkanie, w którym dotychczas mieszkali. W związku z tym, że dom jednorodzinny małżonka Wnioskodawczyni w miejscowości M. nie był jeszcze przygotowany do zamieszkania, małżeństwo podjęło decyzję o przeniesieniu wszystkich rzeczy do miejsca, w którym Zainteresowana prowadzi inwestycje. Taka decyzja była podyktowana tym, że na ostateczne przygotowanie domu do zamieszkania (domu jednorodzinnego małżonka X w M.) małżeństwo potrzebowało jeszcze około miesiąca. Ponadto, w tym okresie małżeństwo spędzało całe dnie na kończeniu inwestycji hotelarskiej. W obawie, że pod nieobecność małżeństwa w domu jednorodzinnym w M. przeniesione pakunki ze sprzedanego mieszkania zostaną skradzione (pracujący tam robotnicy mieli swój klucz do niego), małżeństwo postanowiło przenieść je chwilowo w miejsce wykonywanej inwestycji, by były pod ich pieczą. Także ze względów ergonomii małżeństwo postanowiło na kilka tygodni (do czasu przeniesienia się do domu jednorodzinnego) zameldować się pod adresem, w którym była prowadzona inwestycja. Jednak w żadnym momencie nie mieli oni zamiaru zamieszkania w miejscu wykonywanej działalności gospodarczej i prowadzonej inwestycji hotelarskiej. Czynność wynoszenia pakunków z dotychczasowego miejsca zamieszkania rozpoczęła się 6 maja 2010 r. (w tym dniu także nastąpiło zameldowanie pod nowym adresem), jednak przenosiny trwały wolno i nawet (na szczęście) nie nastąpiło przeniesienie wszystkich rzeczy, mebli, sprzętu, gdy 21 maja 2010 r., a potem 6 czerwca 2010 r. nastąpiła powódź.

Niestety w wyniku powodzi w maju i w czerwcu 2010 r. zarówno apteka, inwestycja hotelarska, a także dom jednorodzinny małżonka Wnioskodawczyni w M., do którego ostatecznie miała nastąpić przeprowadzka, zostały zalane i zupełnie zniszczone.

Skutki powodzi spowodowały, iż Wnioskodawczyni nie była w stanie podjąć inwestycji hotelarskiej na nowo. Pozostała po powodzi część nieruchomości przeznaczonej na prowadzenie usług hotelarskich stała się bezużyteczna, wymagała niemal w całości odbudowy. Wszystkie dotychczas poniesione na nią inwestycje zostały zniszczone w taki sposób, że budynek nie nadawał się do wykorzystania bez nakładów dalece przekraczających wszelkie nakłady dotychczas poczynione. Został bowiem jedynie dach i ściany zewnętrzne. Dla przykładu wskazać można, iż po powodzi ściany działowe gips-karton wypełnione wełną mineralną musiały zostać usunięte (wełna mineralna jest bardzo higroskopijna), instalacje elektryczne, wod.-kan. grzewcze do usunięcia. Zapadł się grunt wewnątrz budynku. Zalecono wykonanie ekspertyzy geologicznej, lecz X jej nie wykonała z powodu braku funduszy. Zła sytuacja ekonomiczna po powodzi uniemożliwiła ponowne podjęcie inwestycji, tym bardziej, iż mogłaby być podjęta dopiero po ponownym stworzeniu lokalu możliwego do jakiegokolwiek wykorzystania, zaś nie tylko wszelkie dotychczasowe nakłady należałoby przeprowadzić od nowa, ale trzeba było przeprowadzić te, polegające na usunięciu skutków powodzi. Podkreślenia wymaga to, że do chwili obecnej nie przeprowadzone zostały niezbędne czynności związane z użytkowaniem budynku (np. w/w zalecona ekspertyza geologiczna).

W takich okolicznościach oraz wobec tego, iż docelowe miejsce zamieszkania (dom jednorodzinny małżonka Wnioskodawczyni w M.) także zniszczyła powódź nie mając gdzie się podziać Zainteresowana zmuszona była podjąć decyzję o odtworzeniu zniszczonego lokalu na nowo na potrzeby mieszkaniowe dla swojej rodziny, w miejscu zupełnie zniszczonej inwestycji na usługi hotelarskie. Pomysł by prowadzić usługi hotelarskie był w nowych warunkach ekonomicznych nie do przeprowadzenia (z trudem przyszło stworzenie nowego mieszkania w miejscu dotychczas prowadzonej inwestycji).

W tym celu w części przeznaczonej na inwestycję polegającą na świadczeniu usług hotelarskich, Zainteresowana podjęła czynności dla stworzenia mieszkania dla swojej rodziny (w istocie odbudowy lokalu).

Podsumowując podkreślić należy, iż do chwili tragedii powodzi celem inwestycji było prowadzenie usług hotelarskich, tj. czynności w całości opodatkowanych VAT, nie było zamiarem zamieszkanie choćby na chwilę w lokalu, w którym była prowadzona inwestycja, nie doszło także do faktycznego zamieszkania w tym lokalu, a przebywanie w nim było podyktowane wykonywaną inwestycją (pracami z nią związanymi).

Wnioskodawczyni jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Zasadnicze wydatki związane z tą inwestycją, tj. hotelarską zostały poniesione od 15 stycznia do 16 maja 2010 r. Faktury dokumentujące wydatki związane z inwestycją hotelarską wystawione są na Wnioskodawczynię, która prowadziła wtedy, jak i obecnie działalność gospodarczą pod tą samą firmą (część faktur wskazuje pełną firmę Wnioskodawczyni, część niepełną bo tylko jej imię i nazwisko).

Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, iż wydatki poniesione w związku z inwestycją hotelarską miały zostać wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawczyni przysługiwało w całości prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku ze stworzeniem nowego mieszkania w miejscu dotychczas prowadzonej inwestycji hotelarskiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy w związku z zaniechaną inwestycją polegającą na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania (noclegowe), o których mowa w stanie faktycznym, podlegających opodatkowaniu VAT, konieczne będzie dokonanie korekty podatku naliczonego od nabyć z nią związanych?
  2. Czy w związku z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe, części lokalu, w której do chwili powodzi prowadzona była inwestycja polegającą na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania (noclegowe), o których mowa w stanie faktycznym, następuje obowiązek opodatkowania tej czynności podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Ad. 1

Przyczyny, z powodu których Podatnik zaniechał podjętej inwestycji polegającej na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania (noclegowe), o których mowa w stanie faktycznym, to fakt tragedii powodzi i jej skutków dla działalności gospodarczej podatnika (zniszczenia i dramatyczne pogorszenie jego sytuacji ekonomicznej). Wobec tego, że inwestycja została zaniechana z przyczyn zupełnie niezależnych od podatnika, nie jest on zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego na zasadach art. 91 i nast. ustawy o VAT. Bowiem jak podkreśla zarówno doktryna, jak i orzecznictwo niewykorzystanie niezakończonej inwestycji do żadnych celów, jeżeli do zaniechania inwestycyjnego doszło w wyniku niezależnych od podatnika okoliczności - nie powinno powodować korekty podatku naliczonego od towarów i usług, które zostały nabyte dla celów tej inwestycji (por. J. Zubrzycki, Leksykon VAT, tom 1, 2010, str. 1126).

W tym miejscu zwrócić można także uwagę na transparentne dla kierunku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w omawianym obszarze orzeczenie z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, w którym Trybunał stwierdził (odwołując się do zasady neutralności podatku VAT), że w sytuacji kiedy nabycie towarów; usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika, nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo podatnika do odliczenia zostaje zachowane.

W tym duchu wypowiadają się także polskie sądy administracyjne oraz organy podatkowe, powołując dla przykładu stanowisko Ministra Finansów wyrażane w wydawanych interpretacjach indywidualnych (np. interpretacja z dnia 30 kwietnia 2013 r. sygn. ITPP1/443-156/13/DM, z dnia 27 marca 2013 r., sygn. IPTPP2/443-7/13-4/PR, z 5 marca 2013 r. sygn. ILPP1/443-1172/12-4/KG).

Ad. 2

W związku z przeznaczeniem na osobiste (tj. dla podatnika i jego rodziny) cele mieszkaniowe, części lokalu, w której do chwili powodzi prowadzona była inwestycja polegającą na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania (noclegowe), o których mowa w stanie faktycznym, nie następuje obowiązek opodatkowania tej czynności podatkiem VAT. Warunkiem opodatkowania dostawy w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT jest możliwość odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towaru. Podatnikowi nie przysługiwało takie prawo przy nabyciu pawilonu w całości (zatem i w części przeznaczonej na inwestycję polegającą na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania (noclegowe), o których mowa w stanie faktycznym). Także wszelkie nakłady na pawilon uległy unicestwieniu w wyniku powodzi, zaś stan pawilonu był gorszy niż w chwili jego zakupu. Zatem nie występuje obowiązek podatkowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Z uwagi, że zadane pytania dotyczą zdarzeń zaistniałych w 2010 r., tut. Organ dokonał rozstrzygnięcia w niniejszej interpretacji indywidualnej w świetle stanu prawnego obowiązującego w roku 2010.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Powołany przepis art. 86 ust. 1 ustawy przyjmuje zatem zasadę, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przez czynności opodatkowane należy rozumieć w tym przypadku czynności, które faktycznie zostały (bądź zostaną) objęte opodatkowaniem.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany zakup ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych - wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy (w tym art. 88 ustawy) lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji ?zamiaru? wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

Przedstawione prawo do odliczenia podatku naliczonego stanowi implementację prawa do odliczenia wyrażonego w przepisach wspólnotowych.

Podstawowym aktem określającym ramy prawne opodatkowania podatkiem od wartości dodanej od dnia 1 stycznia 2007 r. jest Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), a wcześniej Szósta Dyrektywa Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotyczących podatków obrotowych ? wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku ? 77/388/EWG (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1, z późn. zm.).

Do fundamentalnych cech podatku od wartości dodanej, wynikających z postanowień artykułu 1 Dyrektywy 2006/112/WE, należy zaliczyć zasadę neutralności podatku dla podatników. Cechą podatku od wartości dodanej, wskazaną w ustępie 2 artykułu 1 ww. Dyrektywy, jest faktyczne obciążenie ciężarem podatku od wartości dodanej jedynie konsumpcji towarów i usług. Z treści tego przepisu należy wnioskować, że podatek ten nie powinien obciążać podmiotów biorących udział w obrocie towarami i usługami, niebędących ich ostatecznymi odbiorcami. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z postanowieniami artykułu 1, podatek powinien być naliczany na wszystkich stadiach obrotu, z etapem sprzedaży detalicznej włącznie. Mechanizmem zapewniającym obciążenie podatkiem wyłącznie ostatecznych odbiorców towarów i usług, przy jednoczesnym naliczaniu podatku na każdym etapie obrotu, jest wskazany w ustępie 2 prawo do odliczenia od podatku należnego podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług. Ograniczenie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów prawa.

Szczegółowe zasady realizacji prawa do odliczenia podatku zawierają przepisy Tytułu X Dyrektywy. Z tego powodu należy uznać, że przepisy tego Tytułu należą bez wątpienia do najistotniejszych regulacji Dyrektywy VAT. Neutralność podatku od wartości dodanej dla podatnika wyraża się m.in. dążeniem do poszukiwania, wdrażania i ochrony rozwiązań legislacyjnych zapewniających stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu. Podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego związanego ze swoją działalnością opodatkowaną. Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej.

Zgodnie z art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE, jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia następujących kwot od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić:

  1. VAT należnego lub zapłaconego w tym państwie członkowskim od towarów i usług, które zostały mu dostarczone lub które mają być mu dostarczone przez innego podatnika;
  2. VAT należnego od transakcji uznanych za dostawy towarów i świadczenie usług zgodnie z art. 18 lit. a) i art. 27;
  3. VAT należnego od wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. b) pkt (i);
  4. VAT należnego od transakcji uznanych za wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów zgodnie z art. 21 i 22;
  5. VAT należnego lub zapłaconego z tytułu importu towarów na terytorium tego państwa członkowskiego.

W tym miejscu należy podkreślić również, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie stwierdzał, iż prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny (C-268/83, C-37/95).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż wskazane wyżej przepisy ustawy umożliwiają podatnikowi w ramach działalności opodatkowanej odliczenie podatku VAT z tytułu nabycia towarów i usług stanowiących inwestycje z przeznaczeniem na działalność opodatkowaną. Ponadto z obowiązujących przepisów wynika, iż prawo to przysługuje także w przypadku, gdy z powodów niezależnych od podatnika nabyte towary i usługi nigdy nie zostaną wykorzystane do prowadzenia działalności opodatkowanej. Prawo to bowiem nie może być uzależnione od okoliczności niezależnych od woli podatnika. W przypadku zatem nabycia towarów i usług związanych z podejmowaną inwestycją, w związku z którą podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, a która następnie zostanie zaniechana, z uwagi na okoliczności pozostające poza kontrolą podatnika, nie ma on obowiązku dokonywania korekty odliczenia podatku naliczonego.

Powyższe podniesione zostało również w powołanym wcześniej wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie Belgische Staat vs. Ghent Coal Terminal NV (C-37/95).

Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału podatnik jest uprawniony do odliczenia VAT naliczonego na towary i usługi nabyte w związku z pracami inwestycyjnymi wykonanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu, a nabyte prawo do odliczenia pozostaje w mocy, nawet jeśli w wyniku niezależnych od niego okoliczności podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów lub usług do transakcji podlegających opodatkowaniu.

Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok TSUE w sprawie C-268/83 D. A. Rompelman i E. A. Rompelman-Van Deelen a a Minister van Financien (Holandia), z którego wynika, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.

W związku z powyższym stwierdzić należy, iż niezakończenie przez podatnika w sposób przez niego niezawiniony, inwestycji związanej w planach z czynnościami opodatkowanymi, nie powoduje utraty prawa do odliczenia podatku naliczonego, poprzez jego korektę.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawczyni, będąca czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT, prowadzi od 29 stycznia 1996 r. jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą APTEKA opodatkowaną na zasadach ogólnych i jest podatnikiem VAT. 8 września 2005 r. Wnioskodawczyni kupiła wraz z małżonkiem nieruchomość zabudowaną pawilonem handlowym o powierzchni użytkowej 199m2. Od tych obiektów Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W tym samym miesiącu zakupioną nieruchomość Zainteresowana przekazała na cele prowadzonej przeze siebie działalności, a 10 września 2005 r. wprowadziła do ewidencji środków trwałych. W części pawilonu handlowego Wnioskodawczyni prowadziła aptekę, pozostała część służyła Jej jako dodatkowe pomieszczenia magazynowe i gospodarcze. Amortyzacja pawilonu handlowego nastąpiła od miesiąca listopada 2005 r. Od tych obiektów Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Od momentu zakupu nieruchomości Zainteresowana, pomimo tego, że cały czas prowadziła działalność gospodarczą w pawilonie handlowym zaczęła jego remont i modernizację. Wartość poniesionych nakładów przekroczyła 30% wartości początkowej pawilonu i całej nieruchomości. Ponieważ Wnioskodawczyni prowadzi tylko działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług od nakładów na remont i modernizację, odliczała cały podatek VAT.

W 2008 r. Wnioskodawczyni skończyła remont i modernizację pawilonu, a część niezajętą przez aptekę próbowała wynająć na ośrodek zdrowia. Z uwagi na to, że nikt nie zainteresował się wynajmem, 15 stycznia 2010 r. Zainteresowana poinformowała Starostwo Powiatowe o zamiarze zmiany sposobu użytkowania części budynku, przeznaczając cześć pawilonu (która miała być przeznaczona na ośrodek zdrowia), tj. 119 m2 przebudować na pomieszczenia mieszkalne i zacząć świadczyć w nich usługi krótkotrwałego zakwaterowania (noclegowe), w całości podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Od wydatków związanych z przebudową Wnioskodawczyni odliczyła VAT w całości.

W tym samym okresie, w związku z koniecznością zdobycia dodatkowych środków finansowych, a w konsekwencji także z planowaną zmianą miejsca zamieszkania (X zamierzała wraz z rodziną zamieszkać w domu jednorodzinnym jej małżonka), Zainteresowana podjęła próbę sprzedaży dotychczas zajmowanego mieszkania. 28 kwietnia udało się znaleźć kupca, a następnie sprzedać mieszkanie, w którym dotychczas mieszkali. W związku z tym, że dom jednorodzinny małżonka Wnioskodawczyni nie był jeszcze przygotowany do zamieszkania, małżeństwo podjęło decyzję o przeniesieniu wszystkich rzeczy do miejsca, w którym Zainteresowana prowadzi inwestycje. W tym okresie małżeństwo spędzało całe dnie na kończeniu inwestycji hotelarskiej. W obawie, że pod nieobecność małżeństwa w domu jednorodzinnym przeniesione pakunki ze sprzedanego mieszkania zostaną skradzione (pracujący tam robotnicy mieli swój klucz do niego), małżeństwo postanowiło przenieść je chwilowo w miejsce wykonywanej inwestycji, by były pod ich pieczą. Także ze względów ergonomii małżeństwo postanowiło na kilka tygodni (do czasu przeniesienia się do domu jednorodzinnego) zameldować się pod adresem, w którym była prowadzona inwestycja. Czynność wynoszenia pakunków z dotychczasowego miejsca zamieszkania rozpoczęła się 6 maja 2010 r. (w tym dniu także nastąpiło zameldowanie pod nowym adresem), jednak przenosiny trwały wolno i nawet (na szczęście) nie nastąpiło przeniesienie wszystkich rzeczy, mebli, sprzętu, gdy 21 maja 2010 r., a potem 6 czerwca 2010 r. nastąpiła powódź.

Niestety w wyniku powodzi w maju i w czerwcu 2010 r. zarówno apteka, inwestycja hotelarska, a także dom jednorodzinny małżonka Wnioskodawczyni, do którego ostatecznie miała nastąpić przeprowadzka, zostały zalane i zupełnie zniszczone. Skutki powodzi spowodowały, iż Wnioskodawczyni nie była w stanie podjąć inwestycji hotelarskiej na nowo. W takich okolicznościach oraz wobec tego, iż docelowe miejsce zamieszkania (dom jednorodzinny małżonka Wnioskodawczyni) także zniszczyła powódź nie mając gdzie się podziać Zainteresowana zmuszona była podjąć decyzję o odtworzeniu zniszczonego lokalu na nowo na potrzeby mieszkaniowe dla swojej rodziny, w miejscu zupełnie zniszczonej inwestycji na usługi hotelarskie. W tym celu w części przeznaczonej na inwestycję polegającą na świadczeniu usług hotelarskich, X podjęła czynności dla stworzenia mieszkania dla swojej rodziny (w istocie odbudowy lokalu).

Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że zasadnicze wydatki związane z tą inwestycją, tj. hotelarską zostały poniesione od 15 stycznia do 16 maja 2010 r. Faktury dokumentujące wydatki związane z inwestycją hotelarską wystawione są na Wnioskodawczynię. Wydatki poniesione w związku z inwestycją hotelarską miały zostać wykorzystane do opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawczyni przysługiwało w całości prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku ze stworzeniem nowego mieszkania w miejscu dotychczas prowadzonej inwestycji hotelarskiej.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa, przedstawiony opis stanu faktycznego, a także orzecznictwo TSUE stwierdzić należy, iż w przypadku gdy Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu poniesionych nakładów związanych z inwestycją polegającą na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania, a następnie z powodów niezależnych od Wnioskodawczyni inwestycja została przerwana i ww. zakupy nie zostały wykorzystane do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem VAT, to w związku z faktem przerwania inwestycji Zainteresowana nie jest zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego uprzednio odliczonego, związanego z tą inwestycją.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty, o czym stanowi art. 2 pkt 6 powołanej ustawy.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Zatem, aby przekazanie towarów stanowiło dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy, podatnikowi powinno przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części, przy czym istotny jest sam fakt posiadania prawa do odliczenia podatku w momencie nabycia towaru, a nie skorzystanie z tego prawa.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, iż w przedmiotowej sprawie nie zostało spełnione podstawowe kryterium, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, dla opodatkowania czynności przekazania części lokalu, w której prowadzona była inwestycja polegająca na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania, na cele osobiste Wnioskodawczyni, jakim jest prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości.

Odnosząc zatem przedstawione okoliczności sprawy do powołanych regulacji prawnych stwierdzić należy, iż przekazanie części lokalu, w której prowadzona była inwestycja polegająca na świadczeniu usług krótkotrwałego zakwaterowania, na cele osobiste Wnioskodawczyni nie stanowi odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z tym, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanej. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika