Bezpłatne leki dla seniorów

20.9.2017

Bezpłatne leki dla seniorów dostępne już od roku!

Minister zdrowia Konstanty Radziwiłł podsumował na początku września pierwszy rok programu 75+. Była to jedna z najważniejszych obietnic wyborczych zapowiadana w czasie kampanii. Spełniliśmy złożone obietnice i nadzieje milionów pacjentów. „Dzisiaj chcemy się pochwalić – powiedział minister – program Leki 75+ to sukces. To coś, co było bardzo dawno zapowiadane, wielu się do tego przymierzało przed nami, a nam się to udało”.

Ideą programu było wsparcie seniorów, którzy – często ze względów ekonomicznych – mieli utrudniony dostęp do leczenia. Wdrażając program, resort zdrowia wyszedł naprzeciw oczekiwaniom osób starszych, dla których kwota wydawana na leki stanowi znaczącą pozycję w budżecie domowym. Osoby chore w podeszłym wieku zyskały dostęp do leków ważnych z punktu widzenia ich zdrowia. Minister Radziwiłł podkreślił, że „było rzeczą absolutnie skandaliczną i wstydliwą”, że wielu schorowanych, starszych ludzi dotychczas nie było stać na wykupienie leków, które przepisali im lekarze. Taka sytuacja jest niedopuszczalna i musieliśmy rozwiązać ten problem.

Dzisiaj sytuacja tych pacjentów się zmieniła. Minister wskazał, że jest to przede wszystkim kwestia bezpieczeństwa starszych osób. Obecnie mogą oni w pełni korzystać z konstytucyjnej zasady rzeczywistego dostępu do opieki zdrowotnej. „Wbrew wątpliwościom, jakie się pojawiały, program Leki 75+ rzeczywiście pozwala leczyć część pacjentów bezpłatnie – zapewnił minister zdrowia – w praktyce większość chorób, które są charakterystyczne dla wieku starszego, może być leczona zestawem leków, które znajdują się na liście”.

Lista bezpłatnych leków dla seniorów

Początkowo na liście znalazły się leki najbardziej potrzebne – stosowane w chorobach, które najczęściej dotykają pacjentów w grupie 75+. Były to leki stosowane w nadciśnieniu, chorobach serca, astmie i cukrzycy.

Od tego czasu MZ sukcesywnie poszerza tę listę – jest aktualizowana co 2 miesiące. Obecnie zawiera 1530 pozycji, które obejmują 113 substancji aktywnych.

Jakie leki znajdują się na liście?

Dla chorych na cukrzycę – insuliny i analogi insulinowe.
Dla pacjentów ze zmianami neurologicznymi – leki na chorobę Parkinsona, depresję i otępienie.
Leki stosowane w powszechnych chorobach takich jak: choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, jaskra, choroba zakrzepowo-zatorowa, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc.

Wykaz obejmuje leki, które na podstawie obowiązującego obwieszczenia refundacyjnego, są wydawane pacjentom za odpłatnością ryczałtową lub 30%.

Jak wspomniano, w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych obowiązującym od 1 września 2017 r. lista bezpłatnych leków dla seniorów zawiera 1530 pozycji (692 preparatów), obejmujących 113 substancji czynnych.

Wykaz bezpłatnych leków dla seniorów jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia i w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia. Stanowi on część D obwieszczenia refundacyjnego. Natomiast w części A1 obwieszczenia refundacyjnego znajduje się informacja o wskazaniach objętych refundacją.

Pobierz aktualny wykaz leków dostępnych bezpłatnie.

Objęte bezpłatnym dostępem są leki stosowane w leczeniu chorób wieku podeszłego:

Od września 2016 r. niezmiennie pacjenci 75+ mają dostęp do bezpłatnych leków z 30% poziomem odpłatności stosowanych w leczeniu chorych z nadciśnieniem tętniczym, chorobą niedokrwienną serca, chorobą zakrzepowo-zatorową, astmą i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, cukrzycą, depresją i chorobami otępiennymi.
Od 1 stycznia 2017 r. pacjenci 75+ mają dostęp do bezpłatnych wszystkich preparatów insulin ludzkich i analogów insulinowych znajdujących się w wykazie leków refundowanych. Ponadto do wykazu dodano nowoczesne leki do stosowania w leczeniu pacjentów z objawami idiopatycznej choroby Parkinsona oraz pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.
Od 1 marca 2017 r. pacjenci 75+ mają dostęp do bezpłatnych wszystkich leków refundowanych stosowanych w jaskrze, podstawowego leku stosowanego u chorych z chorobą Parkinsona oraz nowoczesnego leku stosowanego whipercholesterolemii, która utrzymuje się pomimo leczenia podstawowego.
1 maja 2017 r. do wykazu bezpłatnych leków dla seniorów wpisano leki stosowane w chorobie niedokrwiennej serca i nadciśnieniu tętniczym. Dzięki temu pacjenci 75+ mają rozszerzony dostęp do bezpłatnych leków ze wszystkich pięciu grup leków z wykazu leków refundowanych stosowanych w chorobie niedokrwiennej serca i nadciśnieniu tętniczym.

Na czym polega projekt leki 75+?

Dla kogo?

Projekt jest skierowany do wszystkich pacjentów, którzy w dniu wystawiania recepty na leki ukończyli 75. rok życia, ze schorzeniem mieszczącym się w zakresie wskazań objętych refundacją. Wiek pacjentów jest weryfikowany przez numer PESEL (w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL będzie to data urodzenia).

Kto może wystawić receptę?

Receptę uprawniającą do bezpłatnych leków dla seniorów może wystawić:

lekarz podstawowej opieki zdrowotnej,
pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej albo
lekarz wystawiający receptę dla siebie i dla rodziny.

Osoba wystawiająca receptę dla seniora w polu „kod uprawnień dodatkowych” umieszcza symbol „S”. Farmaceuta nie ma prawa wpisania ani poprawiania tego kodu na recepcie. Odpłatność za leki jest oznaczana w taki sam sposób, jakby lek był przepisany na zasadach ogólnych (na dotychczasowych zasadach). Farmaceuta sprawdza, które z przepisanych leków przysługują pacjentowi bezpłatnie, a następnie wydaje te leki pacjentowi.

Na jednej recepcie, oprócz bezpłatnych leków, mogą być przepisane inne leki, a więc na jednej recepcie mogą być przepisane leki bezpłatne, leki refundowane na zasadach ogólnych, leki przysługujące na podstawie innych uprawnień dodatkowych, jak również leki za pełną odpłatnością. Wyjątkiem są leki zawierające środki odurzające lub substancje psychotropowe oraz leki recepturowe.

Jak otrzymać bezpłatne leki?

Podstawy do otrzymania bezpłatnego leku:

wiek – ukończony 75. rok życia, weryfikowany przez numer PESEL (u osób, które nie mają numeru PESEL, będzie to data urodzenia)
recepta – litera S wpisana w polu „kod uprawnień dodatkowych”
wykaz – potrzebny lek musi znajdować się w wykazie bezpłatnych leków
wskazanie objęte refundacją – leki refundowane są pacjentom, którzy mają określone schorzenia (część A1 obwieszczenia refundacyjnego)

Leki są przepisywane na dotychczasowych wzorach recept. Wystarczy, że lekarz lub pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej wpiszą na recepcie w polu „kod uprawnień dodatkowych” literę "S". Przepisywany lek musi znajdować się w wykazie bezpłatnych leków (część D obwieszczenia refundacyjnego), a schorzenie pacjenta musi mieścić się w zakresie wskazań objętych refundacją (część A1 obwieszczenia refundacyjnego).

Finansowanie

Środki na finansowanie projektu pochodzą z budżetu państwa. Minister Zdrowia przekazuje dotację Prezesowi Narodowego Funduszu Zdrowia. Minister Zdrowia pokrywa koszty poniesione przez Narodowy Fundusz Zdrowia w części gwarantującej bezpłatny dostęp dla pacjenta. W pierwszym pełnym roku obowiązywania regulacji (2017 r.) na finansowanie zostanie przeznaczone 564 mln zł.

„W tym roku mamy do wykorzystania 564 mln zł. W następnym jest to ponad 640 mln – poinformował minister zdrowia – to nie jest symboliczna pomoc, ale naprawdę potężna ulga. W kieszeniach pacjentów zostały setki milionów złotych”.

To są realne środki zabezpieczone tylko na ten cel – nie wydajemy ich na nic innego.

W kolejnych latach ta kwota będzie wzrastać. Szacujemy, że w 2025 r. będzie to 1 miliard 203 miliony złotych.

Więcej pieniędzy to więcej specjalistycznych leków, więcej wykupionych opakowań, więcej zrealizowanych recept. Wszystko po to, aby każdy senior mógł korzystać w jak najszerszym zakresie z programu.

Statystyki po roku

Podsumowanie pierwszego roku funkcjonowania programu:

2,2 mln seniorów, którzy skorzystali z bezpłatnych leków; większość z nich cyklicznie wykupuje potrzebne leki po niskich cenach. To jest konkretna grupa osób, którzy – realizując recepty – nie muszą się martwić, czy stać ich na leczenie;
564 mln zł na realizację projektu w 2017 roku;
40 mln wydanych opakowań bezpłatnych leków dla seniorów;
15 mln zrealizowanych recept z kodem uprawniającym „S” w ciągu pierwszego roku realizacji programu;
1530 pozycji na liście leków 75+ (113 substancje czynne).

Wydatki pacjentów 75+ na leki refundowane:

860 mln zł w 2015 r.;
735 mln zł w 2016 r. (860 mln zł – 125 mln zł);
296 mln zł w 2017 r. (860 mln zł – 564 mln zł).

W 2015 r. pacjenci po 75. roku życia wydali ok. 860 mln zł na leki refundowane. Szacowano, że po wejściu w życie ustawy rachunki seniorów po 75. roku życia za leki refundowane zmniejszą się o ponad 40% w 2016 r., a w kolejnych latach – o ponad 60%.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl