Grypa - może warto się zaszczepić?

Grypa - groźny przeciwnik

Grypa to ostra choroba zakaźna wywoływana przez wirus grypy, który atakuje drogi oddechowe. Czas trwania grypy i jej przebieg zależą od:

  • właściwości patogenu,
  • stanu fizycznego chorego,
  • odpowiedzi układu odpornościowego danej osoby.

Na grypę możesz chorować wiele razy. Po chorobie nabywasz odporność, która jednak chroni cię przez krótki czas, ponieważ wirus grypy ciągle się zmienia. Za każdym razem organizm ma do czynienia z nowym, zmienionym wirusem.

Nie lekceważ grypy, ponieważ może ona stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Choroba jest szczególnie niebezpieczna zwłaszcza dla osób z przewlekłymi chorobami np. serca i płuc, a także dla cukrzyków, osób starszych, kobiet w ciąży lub małych dzieci.

Jak można zarazić się grypą?

Grypą możesz się zarazić:

  • drogą kropelkową, gdy osoba chora mówi, kicha lub kaszle;
  • poprzez kontakt bezpośredni, ponieważ np. zakrycie ust ręką przy kichaniu czy kasłaniu powoduje przeniesienie na nią śluzu wraz z wirusem.

Jak można stwierdzić bądź wykluczyć chorobę?

Poza wirusem grypy istnieje wiele innych wirusów, które powodują podobne objawy. Jeżeli chcesz być pewien, czy masz do czynienia z grypą, wykonaj badania laboratoryjne w Krajowym Ośrodku ds. Grypy w NIZP-PZH w Warszawie lub w jednej z szesnastu wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych.

Stosowany jest także tzw. szybki test przyłóżkowy, który możesz wykonać w trakcie wizyty w gabinecie lekarskim. Dzięki badaniu wymazu z nosa lekarz może odróżnić infekcję wirusem grypy od innych zakażeń wirusowych lub bakteryjnych. To z kolei pozwala mu zastosować odpowiedni sposób leczenia. Jeśli stwierdzi grypę, nie będziesz musiał przechodzić niepotrzebnej terapii antybiotykowej.

W Polsce zachorowania na grypę występują najczęściej od października do kwietnia, przy czym szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem.

Profilaktyka grypy

Żeby skutecznie zapobiegać grypie i jej powikłaniom, powinieneś zaszczepić się przeciwko grypie i przestrzegać podstawowych zasad higieny, takich jak częste i dokładne mycie rąk:

  • przed spożywaniem posiłków,
  • po skorzystaniu z toalety,
  • po dotykaniu powierzchni, które mogły być zanieczyszczone przez inne osoby.

Jeśli zachorujesz na grypę, najlepiej:

  • zostań w domu,
  • korzystaj z jednorazowych chusteczek higienicznych – wyrzucaj je do kosza od razu po użyciu,
  • zakrywaj usta i nos podczas kaszlu oraz kichania – używaj do tego chusteczki, ewentualnie rąk lub zgięcia łokcia. 

Jak często się szczepić?

Powinieneś powtarzać szczepienie co sezon epidemiczny, ponieważ wirusy grypy podlegają bardzo częstym zmianom genetycznym. Zmienność wirusa grypy powoduje, że skład szczepionki na każdy kolejny sezon epidemiczny musi być sprawdzany i uaktualniany.

Pamiętaj też, że poziom przeciwciał, które powstają w wyniku szczepienia, spada wraz z upływem czasu. Może więc nie być wystarczająco wysoki, aby zabezpieczyć cię przed zachorowaniem w kolejnym sezonie epidemicznym. 

Kto kwalifikuje do szczepienia?

Do szczepienia zakwalifikuje cię lekarz, który wystawia też receptę na szczepionkę. Szczepienie może wykonać wyłącznie lekarz lub pielęgniarka. 

Kto powinien się zaszczepić?

Każdy, kto chce uniknąć zachorowania na grypę, a w szczególności:

  • zdrowe dzieci od 6 miesiąca do 18 roku życia,
    • zwłaszcza od 6 do 60 miesiąca życia,
  • osoby w podeszłym wieku (powyżej 55 lat),
  • chorzy na astmę i inne przewlekłe schorzenia układu oddechowego,
  • osoby z chorobami układu krążenia i nerek, o obniżonej odporności (np. po przeszczepach, zakażeni HIV) i chorzy na nowotwory układu krwiotwórczego,
  • osoby chore na cukrzycę,
  • kobiety w ciąży lub planujące ciążę.

Zaszczepić powinny się również osoby, które mogą przenosić grypę na osoby z grup wysokiego ryzyka oraz osoby zdrowe mogące stanowić źródło zakażenia dla tych osób. Są to m.in. pracownicy ochrony zdrowia, szkół, handlu, transportu oraz inne osoby narażone na kontakty z dużą liczbą ludzi. 

Kiedy należy się szczepić?

Powinieneś się zaszczepić przez sezonem zachorowań na grypę, zwłaszcza jeśli należysz do grupy podwyższonego ryzyka. Zalecamy jednak również szczepienia między listopadem a marcem.

Zobacz: Program szczepień ochronnych na 2017 r. jest dostępny w Komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 4 stycznia 2017 r. 

O czym warto pamiętać, kupując szczepionkę?

Pamiętaj, że wszystkie szczepionki przeciwko grypie zarejestrowane w Polsce są równoważne immunologicznie – od ciebie zależy, którą wybierzesz (np. dostępną w twojej aptece). Wirus zawarty w tych szczepionkach nie rozmnoży się w twoim organizmie i nie wywoła choroby, lecz wytworzy przeciwciała ochronne (tzw. szczepionki inaktywowane). Kupując szczepionkę, koniecznie sprawdź, czy jest ona ważna w aktualnym sezonie epidemicznym. 

Bezpłatne szczepienia w samorządach

W Polsce w wielu województwach samorządy lokalne przeznaczają środki na bezpłatne szczepienia przeciwko grypie dla osób po 50–65 roku życia, które niejednokrotnie są w grupie wysokiego ryzyka.

Przedział wiekowy w jakim oferowane są darmowe szczepienia przeciwko grypie zależy od decyzji wydziału zdrowia i spraw społecznych danego urzędu miasta i różni się w zależności od województwa. 

Kto nie powinien szczepić się przeciwko grypie?

Nie każdy może zaszczepić się przeciwko grypie. Do najważniejszych przeciwwskazań należą:

  • ostre choroby gorączkowe,
  • udokumentowane uczulenie na białko jaja kurzego (każdy gabinet musi mieć zestaw antywstrząsowy),
  • uczulenie na śladowe ilości antybiotyku zawarte w szczepionce (split- neomycyna, subunit-gentamycyna),
  • zespół Guillaina-Barrégo, stwierdzony w okresie 6 tygodni od poprzedniego szczepienia przeciwko grypie. 

Jaka jest skuteczność szczepień?

Liczne badania wykazują, że skuteczność szczepionek przeciwko grypie wynosi:

  • od 70% do 90% – w przypadku ludzi zdrowych poniżej 65 roku życia,
  • od 50% do 70% – w grupach podwyższonego ryzyka.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika